Bændablaðið - 16.02.2012, Blaðsíða 10

Bændablaðið - 16.02.2012, Blaðsíða 10
Bændablaðið | fimmtudagur 16. febrúar 201210 Fréttir Hrafn Steindórsson, sem býr á Selfossi, er með nýja þjónustu á staðnum því hann tekur að sér að þrífa og hreinsa upp hnakka, beisli, tauma og gjarðir þannig að sómi sé að. Í þetta verk notar hann leðursmyrsl með býflugnavaxi og hnakkasápu. Í vor ætlar hann síðan að bjóða upp á sláttuvélaviðgerðir í bílskúrnum hjá sér. „Ég nenni ekki að hangsa í ellinni, verð alltaf að hafa eitthvað fyrir stafni og með þessari nýju þjónustu er ég að skapa mér verkefni. Viðbrögðin eru góð, ég er nú þegar kominn með nokkra hnakka og reiðtygi sem ég er að taka í gegn,“ sagði Hrafn, sem er Vestmannaeyingur og bjó þar í 30 ár með konu sinni, Margréti Johnsen, en þau fluttu á Selfoss sl. sumar. /MHH Hrafn Steindórsson nennir ekki að hangsa aðgerðarlaus í „ellinni" Hreinsar upp hnakka og reiðtygi á Selfossi Eitt sinn var sungið um stjórn- málamann, ,,hann er vinsæll og veit af því“. Okkar maður, bónd- inn, er hinsvegar vinsæll en veit ekki af því. Það er mjög í tísku að kanna vinsældir stjórnmála- manna og viðhorf til fyrirtækja og þeirrar vöru sem þau framleiða. Skoðanakannanir um hitt og þetta tröllríða öllum fréttum nánast alla daga. Og hvar sem borið er niður ríkir vantraust til ráðherra, alþingismanna og annarra for- svarsmanna samfélagsins. Vantraustið snýr einnig að fyrir- tækjum og samtökum fólksins. Æðstu stofnanir samfélagsins eru því miður rúnar trausti og í leiðinni allri virðingu. Það eru því góðar fréttir sem ég færi bændum og búaliði, eftir að rýnihópur skipaður eingöngu fólki af höfuðborgarsvæð- inu (neytendum) hefur setið á fundi og rætt um stöðu bóndans, afurða- stöðvarnar, sveitina og matvælin sem bóndinn færir fólkinu í landinu. Bændur njóta virðingar Það kemur í ljós að traust og virðing ríkja fyrir hinum íslenska bónda. Bændasamtökin og Samtök afurða- stöðva í mjólkuriðnaði stóðu fyrir því á dögunum að rýnihópur fjallaði um landbúnaðinn og starf bóndans. Markmið með rýnihópum er að finna rauðan þráð í umræðunni sem veitir innsýn, eykur skilning og gerir markaðsfólki kleift að setja sig í spor neytenda. Bændurnir eða sveitafólkið fær stundum hausverk og það á tilfinninguna, ekki síst þegar það hlustar á einhverja sjálf- skipaða dómara, því miður oft með gráðu fyrir framan nafnið sitt, segja að landbúnaðurinn sé vonlaus, alltof dýr og skipti eiginlega engu máli - sé bara til óþurftar í landinu. En hvað segir rýnihópurinn aftur á móti, sem er rödd hins almenna borgara? Rýnihópurinn gefur bændum hæstu einkunn og þar kemur fram að bænd- ur hafa mjög sterka ímynd. Orðin dugnaður, traust, róman- tík og heilbrigt umhverfi komu upp hvað eftir annað í umræðunni. Flestir vilja kaupa íslenskt. Íslenskt er klárlega best og íslenskar afurðir í hærri gæðaflokki en þær erlendu. Það er mikilvægt fyrir neytendur að vita uppruna afurðanna, íslensk nátt- úra er hrein og ómenguð og landið „sjúkdómafrítt“. Hamingjusamar skepnur sem spranga um í hreinni náttúru eru myndin í huga þessa fólks. Nokkur tilsvör neytenda Nokkur skýr tilsvör eru svona: ,,Bara dugnaðarfólk.“ ,,Ég sé líka öryggi, það er öruggasta fólk sem ég þekki, bændurnir.“ ,,Stabílt fólk.“ ,,Ég hef alltaf borið ákveðna virðingu fyrir þessari bændastétt. Mér finnst þetta alltaf traust fólk, ef maður er á ferð- inni og lendir í vandræðum nálægt bóndabæ þá er þetta svona fólk sem maður getur í flestum tilfellum leitað til og það er svo viljugt að hjálpa manni.“ Mjólkurafurðirnar, kjötið, græn- metið og blómin fá stjörnuflóð og hrós. Þetta fólk í rýnihópnum segist finna neikvæða umræðu setta af stað til að skapa tortryggni, ekki síst af hálfu þeirra afla sem vilja ganga í ESB. Þetta fólk kveður uppúr með að það vilji ekki fórna landbúnað- inum og gæti vel hugsað sér að styrkja landbúnaðinn enn frekar en gert er. Fólkið dáist að þeim fróð- leik sem mjólkurfernurnar færa inná heimilin og telur að þar sé leið til að upplýsa meira um starf bóndans og sveitina. Það vill vita meira og kynnast bóndanum betur. Það segist vita of lítið um afurðastöðvarnar. Er hrifið af heimavinnslunni og vill komast í beina snertingu við bónd- ann, búsmalann og sveitabæinn. Þið eigið að bera höfuðið hátt Ágætu bændur og sveitafólk, í þessum rýnihóp kemur það enn fram að þið eigið að bera höfuðið hátt og vera stolt og upplýsandi um ykkar störf. Þú veist hvaðan afurð- irnar koma, segja garðyrkjubænd- urnir. Þannig er þetta - bóndinn sem framleiðandi og stritandi maður nýtur bæði þakklætis og virðingar. Ykkar staða í vitund þjóðarinnar er á sínum stað. Guðni Ágústsson, framkvæmdastjóri SAM skrifar: ,,Bara dugnaðarfólk“ Mynd / MHH Matvælastofnun (MAST) var ekki heimilt að tilkynna strax um of hátt kadmíngildi í áburði í vor, þegar niðurstöður sýnatöku lágu fyrir og að liðnum andmælarétti, þar sem ekki var talið að það hefði í för með sér áhættu fyrir heilbrigði manna eða dýra. Þetta kom fram í erindi Valgeirs Bjarnason, sérfræð- ings hjá MAST, sem fjallaði um áburðareftir lit Matvælastofnunar á Fræðslufundi MAST sem haldinn var þann 8. febrúar sl. Umfjöllunarefni fundarins var áburður, áburðareftirlit og þung- málmurinn kadmín. Þrjú erindi voru haldin sem áttu að varpa ljósi á þessi málefni í tengslum við hið svokall- aða Kadmínmál sem komst í hámæli í janúarmánuði sl. Auk Valgeirs fluttu erindi þeir Ríkharð Brynjólfsson, prófessor hjá Landbúnaðarháskóla Íslands, sem fjallaði um fosfór og áburð, og Ólafur Reykdal, verk- efnisstjóri hjá Matís, sem fjallaði um kadmín í búfjárafurðum og áhrif þess á lýðheilsu. Of hátt gildi kadmíns ekki hættulegt Valgeir fór yfir lagagrunninn fyrir áburðareftirliti MAST – ábyrgð og skyldur – og útskýrði hvers vegna ákveðið var að opinbera ekki þegar upp komst um það að sextán áburðar- tegundir reyndust ekki uppfylla skil- yrði um hámarksgildi kadmíns. Það hefði verið þeirra túlkun að ekki hefði verið hægt að grípa til aðgerða eða upplýsa um málið þar sem ekki hafi verið rökstuddur grunur um að tiltekið fóður, áburður eða sáðvara hefði í för með sér áhættu fyrir heilbrigði manna eða dýra – eins og 6. grein a. laga um eftirlit með fóðri, áburði og sáðvöru kveður á um. Hann greindi einnig frá því að nú hefði MAST fengið reglu- gerðarheimild til að upplýsa strax um niðurstöður áburðareftirlits þegar fyrir lægi að áburðurinn stæðist ekki kröfur. Eftir sem áður virðist sem svo að það sé matsatriði starfsmanna MAST hvort niðurstöður eru gerðar opinberar strax, eins og sjá má af eftirfarandi orðalagi breyttrar reglugerðar nr. 291/2010, í grein númer 4 a.: „Matvælastofnun er í eftirfarandi tilvikum heimilt að birta niðurstöður úr eftirliti með áburði sem er á markaði…“ Líklegt að meira verði birt í framtíðinni Valgeir segir í samtali við Bændablaðið að niðurstöður úr eftirliti séu almennt aðgengilegar almenningi á grund- velli upplýsingalaga. „Það þýðir að almenningur getur óskað eftir aðgangi að gögnum og Matvælastofnun er skylt að veita aðgang að þeim. Í stjórnsýsluúrskurði frá febrúar 2008 kemur afdráttarlaust fram að Matvælastofnun var ekki heimilt að birta niðurstöður áburðareftirlitsins að eigin frumkvæði. Í 6. grein a. laga nr. 22/1994 um eftirlit með fóðri, áburði og sáðvöru, er gerður greinarmunur á niðurstöðum úr almennu eftirliti og niðurstöðum þar sem almannahætta er á ferð. Ef um almannahættu er að ræða er fortakslaus skylda að upp- lýsa um málið. Allar aðrar niðurstöður teljast almennar niðurstöður eftirlits. Niðurstöður um kadmíuminnihald sl. vor féllu í flokkinn almennar niður- stöður. Í þriðju málsgrein 6. greinar a. er kveðið á um birtingu niðurstaðna úr almennu eftirliti. Þar segir að ráð- herra geti sett reglugerð um birtingu niðurstaðna úr almennu eftirliti,“ segir Valgeir. Það var á þeim forsendum sem þáverandi landbúnaðarráðherra, Jón Bjarnason, gaf út reglugerð í mars 2010 sem kveður á um að skýrsla um þessar niðurstöður skuli gerð opinber með rafrænum hætti fyrir lok árs. Valgeir segir að með nýrri reglu- gerð sé skýrt kveðið á um að MAST sé heimilt að birta allar niðurstöður áburðareftirlits eins fljótt og unnt er. „Það getur þó verið vandmeðfarið hvaða niðurstöður skuli birta til að gæta jafnræðis milli fyrirtækja og stofnunin þarf að móta sér vinnureglur um þetta; hvort allar niðurstöður séu birtar eða birting takmarkist við stærri mál sem þó þurfa ekki að varða almannahættu. Í ljósi reynslunnar er líklegt að meira en minna verði birt.“ Hægt er að hlusta á erindin og skoða glærur frá fundinum á vef MAST: http://mast.is/utgafa/fraedslu- fundir. /smh Fræðslufundur Matvælastofnunar um áburð, áburðareftirlit og kadmín: Nú er heimilt að birta strax niðurstöður úr áburðareftirliti – en ekki skylt, þó svo að þær samræmist ekki reglum www.vig.is ÖLL ALMENN VÉLSMÍÐI SMIÐJA Í SVEIT Vatnsenda Flóahreppi S:486-1810

x

Bændablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bændablaðið
https://timarit.is/publication/906

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.