Fréttatíminn - 25.11.2011, Qupperneq 72

Í Fréttatímanum þann 11. nóvember síðastliðinn birtist grein eftir Írísi Ólafsdóttur þar sem hún fjallaði um
loðdýrarækt út frá sjónarhóli andstæðinga
greinarinnar. Mörgu af því sem fram kom
í greininni er ekki hægt að svara því það
á einfaldlega ekki við hér á landi. Einnig
á ljósmyndin, sem birtist með greininni
og sögð var tekin á rússnesku loðdýrabúi,
ekkert skylt við það hvernig staðið er að
loðdýrarækt hér á landi. En ég vil þó fyrir
hönd íslenskra loðdýrabænda af þessu til-
efni árétta nokkur atriði um loðdýrarækt
hér á landi.
Við virðum að sjálfsögðu skoðanir þeirra
sem eru alfarið andvígir loðskinnafram-
leiðslu. Það hefur oft komið fram að hluti
fólks er þessarar skoðunar og það er þeirra réttur. En
hvort sem fólk er af hugmyndafræðilegum ástæðum
andvígt notkun dýraafurða til fataframleiðslu eður ei,
þá geta allir tekið undir það sjálfsagða sjónarmið að af-
lífun dýra, hvort sem er í kjötframleiðslu eða skinna-
framleiðslu, sé ávallt með þeim hætti að dýrin þjáist
sem minnst. Að þessu sé ábótavant hér á landi er að
mínu áliti eitt af því sem er ranghermt í fyrrnefndri
grein. Sú aflífunaraðferð sem hefur verið talin valda
dýrunum minnstum sársauka er köfnun með aðstoð
koltvísýrings/kolmónoxiðs eða blöndu af þessum
lofttegundum. Sú aðferð er notuð hér á landi og er í
samræmi við reglur sem gilda á EES-svæðinu og hafa
til þess bær yfirvöld eftirlit með því að þeim sé fylgt.
Við íslenskir loðdýrabændur leggjum ávallt áherslu á
að búa vel að dýrunum, eins og allir góðir bændur gera
og skylt er samkvæmt lögum um dýravernd. Vissulega
hafa hjá flestum þjóðum komið upp dæmi um illa með-
ferð og slæman aðbúnað dýra, bæði loðdýra og annarra
húsdýra. Þetta er eitthvað sem nauðsynlegt er að berj-
ast gegn, enda koma slík mál óorði á alla bændur, hvort
sem það er í Frakklandi, Norður-Noregi
eða á Íslandi.
Ef við víkjum því til hliðar hvort bú-
greinin okkar sé yfirleitt þóknanleg eða
ekki og veltum fyrir okkur stöðu íslenskr-
ar loðdýraræktunar í alþjóðlegu sam-
hengi, þá má sjá að margt er þar jákvætt.
Afurðirnar frá Íslandi er eftirsóttar og
þeir sem þekkja til loðdýraræktar vita að
bestu afurðirnar koma frá búum þar sem
vandað er til verka og aðbúnaður dýranna
er góður. Íslendingar standa nú framarlega
í loðdýrarækt og það hefur leitt til þess að
erlendir fjárfestar hafa fengið áhuga á ís-
lenskri loðdýrarækt. Það er ekki rétt sem
fram kom í áðurnefndri grein að Hollend-
ingar hyggist að hætta loðdýrarækt af
siðferðilegum ástæðum, þó að þar finnist ákafir dýra-
verndunarsinnar líkt og annars staðar. Megin ástæðan
fyrir því að greinin getur ekki vaxið áfram í Hollandi
er skortur á landrými og hækkanir sem orðið hafa á
jarðaverði, ásamt auknum kröfum um betra fóður og
bætta nýtingu þess úrgangs sem framleiðslunni fylgir.
Við höfum hins vegar hér á landi kjöraðstæður fyrir
þessa ræktun, þó vissulega þurfi að stíga eitt skref
í einu í þessu sambandi. Umræða um velferð dýra
sem er málefnaleg og með þátttöku bæði bænda og
dýraverndunarsinna, er nauðsynleg. Vissulega eru
ávallt tilfinningar í spilunum þegar talað er um sið-
ferðismat, já eða lífsviðurværi. En það er á endanum
Alþingi sem ákveður hvaða atvinnugreinar er leyfilegt
að stunda hér á landi. Íslenskir loðdýraræktendur eru
ekki hafnir yfir gagnrýni, þó að þau kunni því miður
að vera illsamræmanleg sjónarmið þeirra einstaklinga
sem vilja ræktunina feiga og þeirra sem eiga allt sitt
undir viðgangi hennar og döfnun. Vonandi getum við
sameinast um að umræðan verði hér áfram virk og
víðsýn í senn.
Stækkun Landspítalans við Hringbraut
fellur fullkomlega að framtíðarsýn um
Vatnsmýri án flugvallar. En hvenær svo
sem flugvöllurinn fer á endanum þá er
stækkun spítalans mikið hagsmunamál
fyrir miðborg Reykjavíkur.
Þegar búið verður að sameina Landspítal-
ann á eina torfu munu starfa þar um 4.500
manns. Til framtíðar mun
þessi mikli fjöldi starfs-
manna spítalans styrkja
miðborgina mikið. Bæði
verslun og þjónustu á
svæðinu og líka sjálfa
íbúðabyggðina.
Borgaryfirvöld hafa
gert sitt besta til að kynna
þetta stóra skipulagsverk-
efni. Hófst sú kynning á meðan það var í
vinnslu, sem var nýjung. Hugmyndin var
að bjóða íbúum „upp á tækifæri til að hafa
meiri áhrif á endanlega lausn en tíðkast hef-
ur,“ eins og Páll Hjaltason, arkitekt og for-
maður Skipulagsráðs Reykjavíkur, orðaði
það í grein í Fréttatímanum í síðasta mán-
uði.
Í grein Páls kom fram að áætlanir um
stækkun Landspítalans við Hringbraut eiga
sér afar langan aðdraganda. Benti hann á
að deiliskipulag fyrir nýjum spítala hefur
verið í gildi á þessum slóðum frá 1976, í að-
alskipulagi Reykjavíkur frá 1984 og að ríkið
hafi verið með samning við Reykjavíkur-
borg um lóð fyrir nýjan spítala við Hring-
braut í marga áratugi.
Þeir sem hafa gagnrýnt áætlanir um
stækkun Landspítalans hafa meðal annars
bent á að ekki sé ljóst hvernig fyrirsjáanleg-
ur stóraukinn umferðarþungi verður leyst-
ur. Þetta eru réttmætar ábendingar. Fyrir
liggur af hálfu forsvarsmanna verkefnis-
ins að dregið verði úr neikvæðum áhrifum
samgangna á umhverfið vegna starfsemi
spítalans. Hvernig það verður gert hefur
hins vegar ekki verið útfært nákvæmlega.
Vilji borgaryfirvalda er þó skýr í þessum
efnum. Kemur hann meðal annars fram í að
samhliða deiliskipulagsvinnu á Landspítala-
svæðinu er unnið að breytingu á aðalskipu-
lagi Reykjavíkur 2001-2024 og svæðisskipu-
lagi höfuðborgarinnar fyrir sama tímabil.
Andstæðingar stækkunar spítalans hafa
einnig lýst áhyggjum sínum vegna stærðar
og umfangs fyrirhugaðra nýbygginga. Þær
rýma aftur á móti ljómandi vel við vinnings-
tillögu alþjóðlegu hugmyndasamkeppninn-
ar um skipulag Vatnsmýrarinnar frá 2008.
Þar er gert ráð fyrir húsum af svipaðri hæð,
fjórar til sex hæðir, en álíka hús umlykja til
dæmis Austurvöll.
Í umræðum um stækkun Landspítalans
við Hringbraut er vel við hæfi – og reynd-
ar bráðnauðsynlegt – að rifja upp frábæra
vinningstillögu Skotans Graeme Massie
um framtíðarskipulag í Vatnsmýrinni. Og
þá um leið að í keppnislýsingu samkeppn-
innar var á sínum tíma skilið eftir galopið
hvort flugvöllurinn færi eða yrði um kyrrt.
Í fyrstu umferð gerði aftur á móti aðeins ein
tillaga af 136 ráð fyrir flugvellinum áfram.
Og í annarri umferð féll höfundur hennar
frá þeirri útfærslu.
Flugvöllinn er því hvergi að finna í tillögu
Massie. Hún hvílir í grunninn á sömu hug-
mynd og borgarskipulagið frá því árið 1927.
Það miðaði að því að Reykjavík yrði borg í
evrópskum stíl með randbyggðum nokk-
urra hæða húsum, sem því miður varð ekki.
Sú von lifir þó enn fyrir Vatnsmýrina. Án
flugvallar og með spítala.
Nýr Landspítali við Hringbraut
Styrkur fyrir miðbæinn
Jón Kaldal
kaldal@frettatiminn.is
S
Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jón Kaldal kaldal@frettatiminn.is Framkvæmdastjóri: Teitur
Jónasson teitur@frettatiminn.is Fréttastjóri: Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is Ritstjórnarfulltrúi: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is. Auglýsinga-
stjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
Árétting
Um íslenska loðdýrarækt
Fært til bókar
Barátta í háloftunum
Þetta hefur ekki alveg verið vika athafna-
mannsins Pálma Haraldssonar. Breska
flugfélagið Astreus, sem var í eigu
félags hans, fór í þrot. Iceland Express,
sem einnig er í eigu félags Pálma, varð
því að hafa snör handtök og samdi við
tékkneska flugfélagið CSA Holidays.
Bandaríkjaflugi Iceland Express var hætt
samtímis. Fréttin um samninginn við
tékkneska flugfélagið hafði vart birst
þegar frá því var greint að það væri til
rannsóknar hjá samkeppnisyfirvöldum
Evrópusambandsins. Þar sagði að
tékknesk stjórnvöld hefðu komið CSA
Airlines til bjargar í fyrra. Rannsókn ESB
beinist að björgunaráætluninni og því
hvort líklegt sé að hún skili árangri og
eins hvort með henni hefði verið brotið
gegn reglum um ríkisstuðning við einstök
fyrirtæki. Keppinautar Iceland Express
gáfu hins vegar ekkert eftir meðan á
þessu stóð. Svo var að sjá sem Íslend-
ingar tækju hinu nýja flugfélagi WOW
Air opnum örmum. Félagið kynnti tólf
áfangastaði og móttökurnar voru slíkar
að heimasíða þess hrundi. Bandaríska
flugfélagið Delta greindi jafnframt frá
því að það héldi áfram flugi milli Íslands
og New York næsta sumar og ekki má
gleyma breska lágfargjaldaflugfélag-
inu easyJet sem boðar flug milli London
og Ísland frá mars næstkomandi - fyrir
10.900 krónur báðar leiðir með sköttum.
Björn Halldórsson
formaður Sambands ís-
lenskra loðdýrabænda
Veitingahús
SuZushii Stjörnutorgi
Pizzafjörður ehf
Veitingastaðurinn
Fiskimarkaðurinn ehf
Karma Keflavík ehf
Grófinni 8
Kringlunni 4-12
Aðalstræti 12
Strandgötu 25
4 ummæli
4 ummæli
8 ummæli
10 ummæli
10 ummæli
Krúska ehf
Suðurlandsbraut 12
1
2
3
4
5
Efstu 5 - Vika 47
Topplistinn
36 viðhorf Helgin 25.-27. nóvember 2011