Læknablaðið - 01.10.1925, Page 22

LÆKNABLAÐIÐ
156
slæm villa hafði læSst inn í nefnda manndauSaskýrslu, og varö því niöur-
staöan önnur en eg haföi búist viö. En villan var í því fólgin, að flest
árin voru utanhéraðssjúklingar, dánir á sjúkrahúsinu, t v i s v a r dregn-
ir frá (þ. e. bæði af sóknarprestinum og mér). Fyrir þessu varð mann-
dauði í sveitinni mun hærri en í kaupstaðnum.
Statistíkin er varasöm viðfangs („Undarlegt var þaö meö tíkina,“
sagöi Vigfús vert) — og ekki síst varasöm ef reiknað er vitlaust eða með
vitlausum tölum.
Það er haft eftir Moynihan í Leeds, að hann hafi sagt í fyrirlestri:
„Statistics can be made to tell anything, even the truth.“ Nú vil eg vona
að neðanritaða skýrslan segi satt.
Manndauði Akureyrarhéraðs í kaupstað og sveit 1911—1920.
Ár Dánir á Akureyri Dánir í sveit
(utanbæjarmenn dánir í spíta*anum
dregnir frá)
1911 ............ 13.2 %o ............ 10.9%o
1912 ............ 15.0—................ 9.7 —
19^3 ............... 134—.............. 12.6 —
1914 ............ I4.9—................ IO.7 —
1915 ............ 18.O—................ I4.4 —
1916 ............... 9.5—.............. i5-i —
1917 ............ 10.6—................ 10.0 —
1918 ............ 8.0—................. 9.0 —
1919 ............ 9.0— ................ 8.9 —
1920 ............ 17.7—................ 16.4 —
Meðaltal 1911-1920 ...... i2.9%0 ............. n.7%0
Þaö gildir meö öðrum oröúm enn í Akureyrarhéraði gamla reynslan um
minni manndauða í sveitinni en í kaupstað.
Steingrímur Matthíasson.
Mannfræðingamótid i Uppsölum.
Lbl. hefir beðið mig aö segja nokkur tíöindi af fundi þessum. Af því
flestum læknum er lítt kunnugt um þessi fræði, læt eg lítinn formála fylgja.
Mannfræöin er tiltölulega ung og lítt þroskuð vísindagrein, þótt und-
arlegt sé. Hún tekur yfir flest humanum, en aðallega hafa menn fengist
við 1 í k a m 1 e g e i 11 k e n n i manna, stærð allra líkamsparta og ytra
gerfi, litarhátt hára, hörunds og augna o. fl. þvíl. Er það vísindaleg skylda
fyrir hverja þjóö, að vita deili á slíku, þvi að þetta breytist eins og ann-
aö, og hafa t. d. Norðurlandaþjóðir stækkað stórum á siðustu öld. í sam-
bandi við þetta stendur þroskun líkamans viö v ö x t i 11 n. Eftir líkam-
legum einkennum skifta menn rnönnum í kynflokka, en allar þjóöir eru
runnar saman úr fleiri kynflokkum, þó misjafnlega sé mikið af hverjum.
Góðar bækur um skiftingu kynflokka o. fl. eru Gúnther: Kleine Rassen-