Læknablaðið - 01.12.1956, Blaðsíða 30

140
LÆKNABLAÐIÐ
kölluð mælilina, þvi að frá
henni eru mælingar gerðar.
Markað er aftara og neðra
hornið á V. lendarlið, og frá
þeim punkti dregin lína liorn-
rétt á grunnlínu spjaldbeins.
Við athugun á efri myndinni
á mynd 3 sést, að við bolbeygju
eru grunnlínurnar nær sam-
síða, og að afturhornið á V.
lendarlið liggur á mælilínunni.
Við bolfettu (síðari mynd efri
myndar 3) hreytist liornið milli
grunnlínanna, svo að þær
mynda horn livasst fram á við,
en aftara-neðra hornið á V.
lendarlið liggur enn á mælilín-
unni.
Við athugun á myndinni af
telpunni með hryggj arliðs-
skriðið, þá sést að við bol-
beygju (fremri mynd neðri
myndar 3) eru grunnlínur
næstum samsíða eins og fyrr,
en hornið á V. lendarlið liggur
nokkrum mm framan við mæli-
línu. Við bolfettuna (síðari
mynd neðri myndar 3) verður
svipuð breyting milli grunn-
línanna og áður, en fjarlægðin
milli hornsins á V. lendarlið og
mælilínu hefur aukizt. Ef þessi
fjarlægð er mæld í mm fæst á
fyrri myndinni 3 en á þeirri
síðari 6 mm, ,eða reiknað sem
hlutfall af breidd grunnflatar
spjaldbeins, sem mælist 32 mm,
9,4 og 18,8%.
Þetta er sú mæliaðferð, sem
Taillard lýsti og notaði, og sam-
kvæmt henni hefur skriðið
aukizt um helming við bolfett-
una.
En málið er ekki svo auðvelt
viðfangs. Ef athugað ,er betur
hvað gerist frá fyrri myndinni
til hinnar síðari, sést fljótlega,
að afstöðubreytingin þarf ekki
nauðsynlega að vera skrið.
Hreyfingar hryggjarins þykja
af þeim, sem um það mál eru
fróðastir, allflóknar. Hreyfing
hvers einstaks hryggjarliðs er
aðallega snúningshreyfing, hún
fer fram i hryggþófanum, og
hreyfiöxullinn liggur þvert
gegn um miðju þófans. Hreyf-
ingin er því aðallega háð þykkt
og teygjanleik þófans. Smálið-
ir hryggjarins auka ekki hreyf-
ingu hans, heldur þvert á móti
takmarka þær, og gera hrygg-
inn stöðugri.
Það ,er einkum tvennt, sem
getur orsakað rennihreyfingu
milli liðbola. 1 fyrsta lagi rýrn-
un hryggþófans, og í öðru lagi
að smáliðirnir gegni ekki hlut-
verki sínu. En auk rennihreyf-
ingarinnar má búast við i báð-
um þessum nefndu tilfellum,
að snúningshreyfing liðbolsins
geti verið aukin. Við hryggjar-
liðsskrið getur ótvírætt verið
um þetta hvort tveggja að ræða.
Smáliðirnir starfa ekki eðli-
lega vegna feyrunnar í liðbog-
anum, og sú aukna hreyfing,
sem það veldur, hefur aftur í
för með sér aukið álag á þóf-
ann og flýtir fyrir rýrnun hans.
Á ákveðnu aldursskeiði, þ-