Læknablaðið - 01.12.1956, Blaðsíða 36

146
LÆKNABLAÐIÐ
sem settar hafa veriö fram um
eðli epilepsiu orðnar býsna
margar og liefur engin ein náð
almennri viðurkenningu.
Með tilkomu rafheilaritunar-
innar má segja, að nýtt tíma-
bil hefjist i þessum rannsókn-
um. Það var eins og kunnugt er
Hans Berger, sem fyrstur not-
aði þessa aðferð 1929, en hafði
ekkert til yfirráða annað en
kvarzþráðar-galvanometer. —
Þegar sjálfskrifandi heilaritar
komu til sögunnar, fór fyrst að
koma verulegur skriður á þessa
rannsóknaraðferð.
Hvað eðlilegu heilariti við-
víkur, leyfi ég mér að visa til
nærtækustu heimilda, þar sem
er erindi Tómasar Helgasonar
læknis, sem hann flutti i lækna-
félaginu Eir og birtist í Lækna-
blaðinu 3.—5 tbl. þessa árs.
Þvi fer fjarri, að þessi aðferð
liafi leyst leyndardóm epileps-
íunnar, en verður samt að telj-
ast mjög mikilsvert hálpartæki
við hliðina á athugun sjálfra
kastanna og allt að þvi nost-
urslega nákvæma athugun
taugakerfisins. Að visu má
segja. að heilarit sé ákveðið,
hlutlægt viðfangsefni, en túlk-
un þess fer óhjákvæmilega
nokkuð eftir túlkandanum og
andlægu mati hans, eins og á
sér reyndar stað um allar
mögulegar rannsóknaraðferðir,
hvort sem heldur ér röntgen-
myndir eða hjartarit.
Það, sem allir eru sammála
um er, að epilepsia sé frá
neurofysiologisku sjónarmiði
óreglulegar, hviðukenndar raf-
spennubreytingar í heilanum,
ásamt lækkuðum „krampa-
þröskuldi“, en hvað valdi, eða
livar upptök þessara breytinga
séu, greinir menn nokkuð á um.
Epilepsia mun koma fyrir i
einhverju formi hjá um það
bil 0,5% manna, en 6—7% allra
barna eru talin fá krampa e.’nu
sinni eða oftar innan Lmm ára
aldurs. Hjá miklum meiri hlula
sjúklinganna byrja einkenni
hennar í bernsku eða á upp-
vaxtarárum. Menn hafa viljað
skipta henni í tvo aðal flokka:
áuniui epilepsi, þ. e. þar sem
einhver vtri orsök í extrauterin
lífi er þekkt, og meðfædda ef til
vill arfgenga epilepsi þar sem
ekki verður sýnt fram á neina
orsök livorki í anamnesis eða
með kliniskum rannsóknum.
Að því er William Lennox tel-
ur mun sá síðartaldi flokkur
vera um % hlutar allrar epll-
epsi. Séu nánir ættingjar floga-
veikisj úklinga rannsakaðir án
tillits til tegundar flogaveik-
innar telur hann að bæði epil-
epsi og cerebral dysrythmia
komi 5 sinnum oftar fyrir í
þeim hópi manna en hjá inönn-
um yfirleitt. Hann slær þvi
einnig föstu, að ættgengi hljóti
líka að koma til skjalanna á
einhvern hátt þó um áunna epi-