Læknablaðið - 01.12.1956, Blaðsíða 26

136
LÆKNABLAÐIÐ
hryggþófarýrnun, enda orsakir
oftast svipaðar, — ofhreyfing
og ofreynsla á viðkomandi
liryggjarsvæði, aukin áreynsla
á liðpoka, liðbönd og smáliði,
og þreyta i vöðvum.
Samfara bakverknum er oft-
ast verkur út í lendar, jafnt
báðum megin. Þetta er að jafn-
aði vöðvaverkur, og er álitinn
slafa af stöðubreytingu
mjaðmagrindarinnar við
aukna fettu, sem kemur fram
í lendarliðum.
Leggi verkina niður gang-
limi, stafar það af því að tauga-
ræturnar, sem mynda settaug-
ina, verða fyrir hnjaski á leið
sinni út frá hryggnum. Stund-
um koma þessir verkir ein-
göngu fram við áreynslu og
hreyfingar, og stafar það af
þvi, að þá verður rótin fyrir
hnjaski og ertingi við ákveðn-
ar stöður hryggjarins. Þegar
verkurinn i ganglim er stöðug-
ur, veldur honum beinn þrýst-
ingur brjóskhnúðsins eða lið*
bogans á viðkomandi tauga-
rót. Útbreiðslusvæði verkj-
anna geta verið þau sömu,
hvort sem um er að ræða ert-
ing eða þrýsting, en þau ein-
kenni er fram koma við skoð-
un .eru giörólík eins og síðar
verður vikið að.
Yið skoðun á sjúklingi með
hryggjarliðsskrið er oft að
finna mjög einkennandi útlits-
breytingar á hryggnum. Allur
búkurinn virðist styttur og eins
og genginn niður í grindina,
sem er töluvert snúin fram á
við. Bilið milli rifjahylkis og
mjaðmarspaða er minkað, og
við langt gengið skrið hvíla
rifin á grindinni til hliðanna.
Spjaldbeinið er áberandi út-
stætt vegna snúnings grindar-
innar fram á við, en hryggtind-
ur neðsta lendarliðs er enn
meira áberandi, og fyrir ofan
hann er holumyndun eða hilla,
og út frá henni til beggja hliða
djúpar þverfellingar í holdið.
Sveigjan framávið í lendai’-
liðum er talsvert aukin, en það
er meira sem hvöss beygja of-
an við skriðliðinn, en jöfn
sveigja, og oft jafnast beygjan
aftur með lítilli sveigju aftur
í efstu lendarliðum og neðstu
brjóstliðum. Ilreyfing mjó-
hryggjarins er mikið minnkuð,
einkum beygja framávið, en
venjulega ná þó sjúklingar til
gólfs með fingurgómum, en
hreyfingin verður ekki í mjó-
baki, heldur gerist sem felling
fram í mjaðmarliðum. Hliðar-
hreyfingar eru jafnan eðlileg-
ar.
Eins og áður sagði, þá eru
einkennin, s,em fram koma við
skoðun, mismunandi eftir þvi
hvort um ertingsverk eða þrýst-
ingsverk er að ræða. Ef um er
að ræða ertingsverk i ganglim
eru litil eða engin einkenni
finnanleg við skoðun, Laseque