Læknablaðið - 01.02.1965, Qupperneq 33

LÆKNABLAÐIÐ
7
fjórum sinnum á dag árum
saman.
Mikið ríður á, að sjúkling-
urinn hafi lag á að nola úðar-
ann og áhaldið sé gott og auð-
velt í meðförum. Margar teg-
undir ágætra úðara eru til, og
flestar, sem ég hef séð, eru þægi-
legri í meðförum en sú eina
tegund, sem hér fæst.
Við slæmt astlnna dugar
stundum vel að úða með hlöndu
af isuprel og prednisolone phos-
phate.11
Sérstök áhöld eru til, svokall-
aðir mistometers eða medi-
lialers, sem innihalda annað-
hvort adrenalín eða isuprel und-
ir þrýstingi og gefa frá sér af-
mældan skammt af „konsen-
treraðri“ upplausn. Þessi áliöld
eru fyrirferðarlítil og auðveld
að liafa í vasa eða tösku. Oft
er hægt að stöðva asthmakast
i byrjun með einni til tveimur
djúpum innöndunum af slíkri
upplausn, á svipaðan hátt og
með adrenalínsprautu.
Theofyllamin er ágætt lyf við
astlnna. Bezt verkar það gefið
beint inn í æð. Sé það gefið
þannig óþynnt (theofyllamini
mite), verður að gefa það hægt.
Theofyllamin og isuprel verka
vel saman, en ekki þykir ráð-
legt að gefa theofvllamin, isu-
prel og adrenalín samtímis.12
Theofyllamin má gefa sem
inntöku, og er það þá stundum
hlandað öðrum efnum, t. d.
ephedrini eða antihistaminlyfj-
um. Reynslan er þó sú, að theo-
fyllamin verkar sízt sem inn-
taka, eða það þarf þá a.m.k. að
fara upp í svo háa skammta,
að aukaverkanir koma fram.
Nýlega liafa þó komið á mark-
aðinn inntökur, þar sem theo-
fyllamin er blandað alkóhóli og
vatni (t. d. elixophyllin, quibro n
elixir). Hafa þær reynzt miklu
belur en töflur.5
Þegar um status astlnnaticus
er að ræða, gagnar lítið að gefa
eina og eina inndælingu af theo-
fyllamini í æð, og er þá hetra
að hæta því úl í infusion (sjá
síðar).5> 13
Theofyllamin verkar oft vel
í stautum, en resorptionin getur
verið óregluleg, og stundum
veldur það ertingu í endaþarmi.
Oft er gotl að gefa þannig staut
að kvöldi og stundum snemma
í kasti, um leið og fyrsta adrena-
linsprautan er gefin.
Vert er að hafa í huga að gefa
börnum ekki of stóra skammta
af theofyllamin. Börnum eru
venjulega gefnir stautarnir, og
of háir skammtar geta valdið
krömpum, hita, dái og jafnvel
dauða. Logan gefur 10 ára barni
250 mg í endaþarm og tveggja
ára harni 125 mg, einu sinni
til tvisvar á dag.4 Sciiiller ráð-
leggur að gefa ekki meira en
tvö mg á pund og ekki oftar
en tvisvar á dag.5
Expectorantia. Það mun álit
flestra, a.m.k. í Vesturheimi, að