Læknablaðið - 01.02.1965, Side 69

LÆKNABLAÐIÐ
33
3) HjartahnoS. Á meðan hj arta-
hnoð varð aðeins gert með
því að opna brjóstkassann
og gera það, sem við nú nefn-
um innra lmoð, var von,
að menn hikuðu við, og
reyndu að sjá til, hvernig
færi. Þá liðu líka oft þess-
ar þrjár mínútur, sem til
umráða eru, áður en heilinn
líður óbætanlegan skaða.
Það var því mikil framför,
þegar Ivouwenhoven við
Johns Hopkins-háskólann
sýndi fram á, að hjartahnoð
utan á brjóstkassa getur ver-
ið fullt eins áhrifaríkt.
Við lestur töflu um meðferð-
ina sésl, að margt kemur til
greina í ákveðinni röð. Þess
vegna er nauðsynlegt, að þetta
ákveðna kerfi sé liæði sett skil-
merkilega upp og sem víðast á
sjúkrahúsum, svo að starfsfólk-
ið hafi haft tækifæri til að kynna
sér það, og auk þess má telja
nauðsvnlegt að kynna það með
fyrirlestrum og æfingum, svo að
allir viti, hvar nauðsynleg tæki
eru geymd. Ekki er ástæða hér
til að lýsa náið notkun tækja
og aðgerðum, því að upplýs-
ingar þar að lútandi eru í fjöl-
mörgum ritum um þetta efni,
en rétt er að geta einnar var-
úðarráðstöfunar í sambandi við
notkun „defibrillators". Þegar
raflostið er gefið, má enginn
snerta sjúklinginn nema vel ein-
angraður með gúmmíhönzkum,
og hætta verður öndunartilraun-
um rétt á meðan. Annars er stór
hætta á, að aðstoðarmaður fái
raflost líka (sjá mynd í Triangel
vol. VI-1-30).
Eftirmeðferð.
Hún getur oft verið mjög
vandasöm og margbrotin. Þessir
sjúklingar fá oft mikla acidosu
og þarf oft stóra skammta af bi-
carbonati í æð til að vinna gegn
henni. Anuria eða oliguria er
ekki óalgeng, og fer meðferð
liennar eftir venjulegum aðferð-
um. Kemur þá ofl haemo-dia-
lysis eða nú á seinni árum peri-
toneal-dialysis mjög til greina,
enda einfaldari. Heilaskemmd-
irnar eru erfiðastar viðfangs, og
ofl er þar um miklar varanleg-
ar skemmdir að ræða. Lang-
vinnt meðvitundarleysi og hv-
perthermia krefst kælingar og
þurrkandi meðferðar, því að
bjúgur er á heila. Er talið golt
að kæla sjúkling niður í 31—
33° líkamshita til þess að
minnka súrefnisþörf lians og
létta á heilanum.
Á Sjúkrahúsi Akraness höf-
um við á síðustu níu árum við
þrjú tækifæri notað hjartahnoð,
og skal stuttlega greint frá því.
1. Drengur, 9 ára, kemur til
ambulant meðferðar vegna ab-
scess colli. Fær pentothal i æð
og sofnar eðlilega. En þegar
hníf er brugðið á húð yfir ígerð-
inni, hættir drengurinn að anda,
og fljótlega hættir hjartað að
slá. Borðinu er liallað, og önd-