Læknablaðið - 01.12.1972, Qupperneq 13

LÆKNABLAÐIÐ
191
og ekki er fullnægj andi að skoða þá aðeins, þegar augnlæknirinn er á
ferð.
Augnlæknar þeir, sem íarið hafa í þessi árlegu augnlækninga-
ferðalög, sumir um áratuga skeið, hafa unnið mikið og fórnfúst starf.
Hafa þeir lagt á sig mikið erfiði, fórnað sumarfríum sínum og ekki
er hægt að segja að hið opinbera hafi oflaunað þeim góðsemi þeirra.
Hefur þóknun hins opinbera vart nægt fyrir ferðakostnaði.
Tilhögun augnlækningaíerðanna hefur lítið breytzt í fjóra áratugi,
þrátt fyrir gjörbreyttar samgöngur á þessum tíma. Verður síðar í rit-
gerð þessari geiðar tillögur að endurskipulagningu þessara ferða.
Eins og víða annars staðar, er þekking annarra lækna en augn-
lækna vægast sagt lítil á augnsjúkdómum. Nokkrir héraðslæknar
kunna þó að mæla augnþrýsting og gera það, og hefur skapazt góð
samvinna milli þeirra og augnlækna.
Við læknadeild háskólans er augnsjúkdómafræði kennd í formi
fyrirlestra í nokkrar vikur á síðasta hluta. Ekki er hægt að koma við
verklegri kennslu, enda ekki aðstaða til þess á Landspítalanum, þar
sem kennslan fer fram, því að þar eru hvorki vistaðir augnsjúklingar
né nokkur aðstaða til augnskoðunar fyrir læknanema. Þessi skortur
á verklegri kennslu í augnlækningum kemur sér vægast sagt illa í
landi með of fáa starfandi augnlækna, og æskilegt er, að almennur
læknir kunni skil á helztu augnsjúkdómum og ráð við þeim, ekki sízt
augnslysum.
Auk viðleitni augnlækna að leita sem bezt að gláku meðal sjúkl-
inga sinna, er skipuleg leit að glákusjúkdómnum aðeins gerð á Rann-
sóknastöð Hjartaverndar. Gerir hjúkrunarkona augnþrýstingsmælingu
á öllum þeim, sem leita til stöðvarinnar. Hafa þeir sjúklingar, sem
fundizt hafa með hækkaðan augnþrýsting og þrýsting á mörkum hins
normala og sjúklega, verið sendir til augnlæknis í nánari rannsókn.
Hafa þegar fundizt þar margir sjúklingar með leynda gláku á öllum
stigum sjúkdómsins, en þó flest á byrjunarstigi. Sýnir þessi tilraun,
að árangur af skipulegri leit að gláku er góður, og hefur stuðlað að
því að koma mörgum glákusjúklingum í meðferð, sem ella hefðu ekki
notið meðferðar, fyrr en í óefni var komið.4
BLINDA
Tíðni blindu í hverju landi er mælikvarði á það, hvernig að sjón-
verndarmálum er búið, en þó ekki einhlítur. Þeir, sem eru sjóndaprir
eða blindir á öðru auga, komast ekki á skrá blindra, samanber rang-
eygt fólk, sem ekki hefur fengið lækningu í bernsku.
Hugtakið blinda var lengi á reiki og því erfitt að bera saman tíðni
blindu meðal þjóða, sem höfðu ekki sama blindumark. Héraðslæknar
hafa skráð þá blinda, sem geta ekki lesið með gleraugum. Þegar blind-
ir voru skráðir í manntalinu 1910 og síðar, voru þeir skráðir, sem
voru „alveg sjónlausir eða geta ekki farið ferða sinna á ókunnum stað“
vegna sjóndepru.
í reglum Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar, um heiti og skráningu
sjúkdóma og dánarmeina, sem tóku gildi fyrir ísland 1. janúar 1951