Læknablaðið - 01.07.1978, Blaðsíða 22

118
LÆKNABLAÐIÐ
gildum, aðeins ef sérstakt tilefni gafst til.
Þvag skyldi sent í ræktun frá öllum
berklasjúklingum, en það misfórst hjá 11.
Eldus et al15 hafa lýst þvagrannsóknum til
þess að geta fylgst með Myambutolgjöf.
Þessi rannsókn var hvorki notuð á sjúkra-
húsinu né eftir útskrift. Árið 1972 var sið-
ur að halda sjúklingum á sjúkrahúsi þar til
neikvæðar ræktanir höfðu borist. Það ár
var meðal legudagafjöldi 93 dagar. Sam-
kvæmt upplýsingum Johnston og Wild-
rick24 þá var meðal legudagafjöldi í Banda-
ríkjunum 87 dagar það ár. Undanfarin ár
hefur þessari reglu ekki verið fylgt og út-
skrift farið eftir ástandi hvers einstaks
sjúklings. Árið 1976 var meðal legudaga-
fjöldi 41 dagur.
Árangur meðferðar
Tveir sjúklingar dóu af völdum berkla-
veiki. Báðir höfðu aðeins verið á lyfjameð-
ferð í 1 sólarhring fyrir dauða og eru ekki
teknir með sem dæmi um misheppnaða
meðferð. Þeir voru greindir of seint til þess
að meðferð kæmi þeim að gagni.
Karlmaður, 72 ára, ellihrumur og ruglaður.
Lagður á sjúkrahúsið vegna gruns um æxli í h.
Iunga. Lungnamynd sýndi gamlar berklabreyt-
ingar i v. lunga og íferð í h. lunga. Sjúklingur
hafði háan hita og fékk sýklalyf. Viku eftir
komu fundust sýrufastir stafir í hráka og siðar
ræktuðust berklasýklar frá hráka.
Kona, 30 ára, lá á sjúkrahúsi vegna depressio
mentis og síðan lögð á handlæknisdeild
vegna hita og gruns um æxli í kviðarholi. Hún
var ófrísk og gengin með 18—19 vikur. Við
komu var sjúklingur með háan hita og blóð-
eitrun. Röntgenmynd sýndi íferð í báðum lung-
um. Daginn eftir komu fundust sýrufastir staf-
ir í sýni, er fékkst við berkjuspeglun. Síðar
ræktuðust berklasýklar frá þessu sýni svo og
frá þvagi.
Krufningar voru ekki framkvæmdar þar
sem Rannsóknastofa háskólans taldi sig
ekki hafa aðstöðu til að kryfja sjúklinga er
létust úr berklaveiki.
Áður en meðferð var lokið dóu 7 sjúk-
lingar. Tveir af slysförum, einn úr krabba-
meini í lunga, einn af ruptura aneurysmae
aortae og þrír af völdum morbus cordis
arterioscleroticus. Hjá öllum þessum sjúk-
lingum voru ræktanir orðnar neikvæðar og
berklaveiki ekki talin hafa átt neinn þátt í
dauða þeirra. Enn þá eiga 11 sjúklingar frá
árinu 1976 ólokið meðferð, en þeir hafa
allir verið undir eftirliti minnst 14 mánuði
og eru allir neikvæðir í ræktunum. Alls
hafa 13 sjúklingar utan Reykjavíkursvæð-
isins að nokkru verið undir eftirliti héraðs-
lækna og heilsugæslustöðva. Tekist hefur
að afla upplýsinga um árangur meðferðar
hjá 12 þessara sjúklinga, en einn sjúkling-
ur með beinaberkla dvelur erlendis, en
hann hafði verið á lyfjameðferð í 14 mán-
uði áður en hann hvarf héðan. Allir hinir
sjúklingarnir hafa verið til eftirlits á
göngudeild. Samvinna var höfð við þvag-
færasérfræðinga og beinasérfræðinga um
meðferð beinaberkla og berkla í þvag-
og kynfærum. Ekki var talin ástæða til
aðgerða hjá neinum þessara sjúklinga. Að-
eins einn sjúklingur með lungnaberkla var
sendur í aðgerð vegna fistula bronchopleu-
ralis. Hjá einum sjúklingi með tbc. caver-
nosa dxt. hafði verið gerð resectio segmen-
talis lob. sup. pulm. dxt. og thoracoplastic
dxt. fyrir komu á sjúkrahúsið. Enginn
sjúklingur var sendur til aðgerða vegna
þess að berklaholur í lungum lokuðust
ekki, enda hafa Corpe og Blalock" sýnt fram
á, að slíkar aðgerðir eru ástæðulausar.
Meðferð í 2 ár fékk 61 sjúklingur, 17 sjúk-
lingar fengu meðferð i 18 mánuði og 8
sjúklingar fengu meðferð í 14—18 mánuði
og enginn þeirra hafði lungnaberkla. Eng-
in endursýking (recidiv) hefur sést hjá
neinum þessara sjúklinga að lokinni með-
ferð og þeir hafa allir verið útskrifaðir af
göngudeild og er ekki ætlunin að fylgjast
með þeim nánar og þeir taldir heilbrigðir.
Aukaverkanir lyfja
Helstu aukaverkanir INH eru hepatitis,
neuritis og ofnæmi. Hjá 12 sjúklingum sást
hækkun á lifrarenzymum en enginn þeirra
fékk hækkun á bilirubin eða alk. fosfatasa.
Lifrarenzym urðu aftur eðlileg, þrátt fyrir
áframhaldandi INH-meðferð. Einn sjúk-
lingur fékk gulu eftir 13 mánaða INH-með-
ferð, en hann tók önnur lyf. Lifrarsýni
sýndi breytingar er líklegt þótti að stöfuðu
af lyfjagjöf. Honum batnaði að fullu.
Johnston og Wildrick24 láta þess getið, að
fyrir árið 1969 hafi lítið verið minnst á
lifrarskemmdir af völdum INH. Árið 1972
skýrði Garibaldi18 et al. frá 19 tilfellum
af hepatitis hjá 2321 einstaklingi, er