Læknablaðið - 15.12.1991, Blaðsíða 11

LÆKNABLAÐIÐ
375
I töflu I má sjá yfirlit yfir fjölda jákvæðra
rannsókna, algengi meðal hinna ýmsu hópa
og útreikninga á næmi, sértæki og spágildum
jákvæðra og neik. æðra Chlamydiazyme®-
prófa. Niðurstöður staðfestingarprófa þegar
niðurstöður úr ræktunum voru til samanburðar
sjást í töflu II. í töflu III er yfirlit yfir öll
staðfestingarpróf, sem gerð voru. I töflu IV
má sjá yfirlit yfir fjölda klamydíurannsókna á
sýklarannsóknadeild Landspítalans þau tvö ár
sem um ræðir og fjölda jákvæðra prófa.
UMRÆÐA
Nú um stundir tíðkast að ræða um
arðsemi í umræðum um heilbrigðismál.
Kröfur eru gerðar í auknum mæli um að
forvamaraðgerðir séu arðbærar. Ekki hafa
verið gerðir arðsemisútreikningar á skimun
fyrir klamydíusýkingum hér á landi. Ætla
má að kostnaður við skimun og kostnaður
vegna afleiðinga alvarlegra sýkinga sé áþekkur
hér og annars staðar. I útreikningum frá
Bandarfkjunum (13) var niðurstaðan sú að
skimun væri arðbær ef algengi væri um 10%
og notað væri Chlamydiazyme®.
Prófið hefur þó hentað illa til skimunar vegna
þess að næmi þess hefur verið lágt, allt niður
fyrir 50% hjá einkennalausum karlmönnum
(9.10) og falskjákvæð próf hafa einnig verið
vandamál, einkum hjá konum. Ræktun hefur
einnig hentað illa til skimunar vegna þess hve
dýr og tímafrek hún er og næmi hennar er
einnig ófullnægjandi, en það er talið vera
um 80-85% (11). Þó Chlamydiazyme® hafi
hvorki næmi né sértæki á við ræktun hefur
þróunin hér á landi orðið sú að flestir nota
það nú eingöngu. Húð- og kynsjúkdómadeild
Heilsuvemdarstöðvar Reykjavíkur er eini
aðilinn, sem enn sendir sýni til ræktunar að
einhverju marki. Það varðar því miklu ef
unnt er að gera umbætur á Chlamydiazyme®-
prófinu.
Túlkun Chlamydiazyme®-prófa. Næmi og
sértæki Chlamydiazyme®-prófa var svipað
í okkar rannsókn og í öðrum sambærilegum
rannsóknum (11). Samanburður er þó erfiður
vegna þess að bæði næmi og sértæki eru
mjög háð því hvaða hóp er verið að rannsaka
(9.10) . í flestum rannsóknum, sem birtar hafa
verið, hafa sjúklingar ekki verið flokkaðir í
undirflokka líkt og gert var í rannsókninni,
sem gerð var á húð- og kynsjúkdómadeild
Table II. Results of confirmatory tests on 91 patients
with positive Chiamydiazyme® when cultures for C.
trachomatis had been done at the same time.
Males Females Total
positive culture, blocking > 50% ... 52 30 82
positive culture, blocking < 50% ... - - -
negative culture, blocking > 50% ... 1 4* 5
negative culture, blocking < 50% ... 1 2 3
negative culture, repeat test negative 1 - 1
* One culture was inconclusive rather than negative because of
cytopathogenicity of the specimen.
Table III. Results of confrmatory tests on 247 specimens
when Chlamydizyme®-tests were positive with values of
1.400 or lower.
Males Females Total
Blocking >50% .. 88 140 228
Blocking <50% 2 12 14
Repeat test negative .... .. 1 4 5
Total 91 156 247
Table IV. Number of specimens submitted for
examination for chlamydial disease with culture or
Chlamydiazyme® or both.
Department 1987 1990
Number Prevalence Number Precvalence
STD .... 2192 516 (24%) 2417 396 (16%)
OB-GYN. 2826 214 (8%) 2131 132 (6%)
Others .. 4184 587 (14%) 5149 523 (10%)
Total 9202 1317 (14%) 9697 1049 (11%)
STD: The State STD clinic, Barónsstíg, 101 Reykjavík. OB-GYN:
The Department of Obstetrics and Gynecology, the National
University Hospital, Barónsstíg, 101 Reykjavík.
Heilsuvemdarstöðvar Reykjavíkur 1984 og
1985 (10). Samkvæmt núverandi rannsókn var
næmi Chlamydiazyme®-prófsins hjá körlum
minna 1990 en 1987. Sennilegasta skýringin
er að hlutfall einkennalausra sjúklinga hafi
aukist, en ekkert er þó vitað um þetta atriði.
Reynt var að meta í rannsókninni, hvort bæta
mætti notagildi prófsins með því að breyta
túlkun niðurstaðna. Mörk milli jákvæðra og
neikvæðra prófa hafa verið valin þannig að
næmi prófsins verði sem mest án þess að
fjöldi falskjákvæðra prófa verði of mikill
og túlkun niðurstaðna er eins hjá körlum og
konum, samkvæmt fyrirmælum framleiðanda.
Þó kemur í ljós, ef niðurstöður eru metnar
sérstaklega fyrir karla og konur, að fjöldi