Læknablaðið - 15.12.1991, Blaðsíða 34

394
LÆKNABLAÐIÐ
ætlunin að vinna að einskonar endurbættri
útgáfu Islenzkra læknisfræðiheita (18), sem
legið höfðu óhreyfð í rúm tuttugu ár. Frá því
var þó horfið og tveimur árum síðar var ráðist
í að vinna út frá orðabók þeirri, sem kennd
er við Gould (20). Var því í rauninni beitt
hefðbundnum aðferðum við orðabókargerðina.
Síðan var bætt inn skilgreindum hugtökum
eftir því sem þekking stóð til og leitast við að
finna heiti við hæfi.
Stafkaflinn A var tilbúinn í handriti um það
bil að stofnuð var Orðanefnd læknafélaganna
og Magnús Snædal málfræðingur var snemma
árs 1984 ráðinn í hálft starf sem ritstjóri
íðorðasafns lækna. Magnús tók þá til við að
leita uppi prentaðar heimildir, spjaldskrár
og orðalista, vinna úr þeim og koma þeim
skipulega í tölvu. Önnur orðtaka mótaðist
mjög af áhugasviðum og þekkingu læknisins,
sem um hana sá.
Fastir fundir nefndarinnar hafa hins vegar
verið haldnir í Domus Medica. Þangað hafa
sótt þeir læknar, sem áhuga hafa á að starfa
að íðorðasmíð í félagi við aðra og fóma
nokkru af frítíma sínum, þar sem fundir eru
haldnir í lok vinnudags. Fundarsókn er að
sjálfsögðu frjáls og sumir nefnarmenn hafa
hætt reglubundinni fundarsetu til þess að
vinna einir að ákveðnum sérverkefnum.
Vinnsla íðorðasafnsins sóttist betur en áætlað
var í byrjun og rúmum fimm árum eftir að
nefndin hóf vikulega fundi sína, var búið
að gefa út fjórtán hefti með rúmlega þrjátíu
þúsund enskum uppflettiorðum (5).
SAMVINNAN VIÐ ÍSLENSKA MÁLSTÖÐ
í byrjun var skipt við Reiknistofnun
Háskólans um tölvuþjónustu, en fljótlega
kom í ljós, að miklu hagkvæmara yrði að
leita annarra kosta. Var þá gripið til þess
ráðs á miðju ári 1987, að taka lán og leggja
andvirðið fram sem hluta af kaupverði
tölvu íslensku málstöðvarinnar (MicroVax
II). Jafnframt var gerður samningur um
áframhaldandi starfsaðstöðu er gilti í hálft
fjórða ár og í árslok 1990 varð tölvan óskoruð
eign málstöðvarinnar. Frá síðustu áramótum
var samningurinn framlengdur í eitt ár.
Frá byrjun hefir Baldur Jónsson prófessor,
forstöðumaður málstöðvarinnar verið með í
ráðum. Hefir samvinnan við hann verið hin
ánægjulegasta.
Starfsmaður nefndarinnar fékk þegar í byrjun
starfsaðstöðu í íslenskri málstöð að Aragötu
9 og hefir heimilisfang nefndarinnar verið þar
síðan.
íslensk málstöð er skrifstofa íslenskrar
málnefndar og miðstöð þeirrar starfsemi, sem
málnefndin hefir með höndum. Málnefndin
skal annast söfnun nýyrða og útgáfu þeirra
og jafnframt vera til aðstoðar við val nýrra
orða og við nýyrðasmíð. Hún skal vinna
að skipulegri nýyrðastarfsemi í landinu og
hafa samvinnu við og aðstoða orðanefndir,
sem félög eða stofnanir koma á fót. Nefndin
skal stuðla að samræmingu í vinnubrögðum
þeirra, sem fást við myndun orða til útgáfu í
sérstökum orðasöfnum eða gefa út staðla.
Þarf ekki að fara mörgum orðum um
mikilvægi þess fyrir orðanefndina, að eiga
aðgang að orðabókarkerfi málstöðvarinnar
og tæknibúnaði sem því fylgir og að vera í
nánum tengslum við aðra starfsemi í stöðinni.
GEÐRASK?GEÐRÖSKUN?
GEÐTRUFLUN?
Eitt verkefnið er frábrugðið því sem áður
hefir verið lýst. Á síðastliðnu hausti var
orðasmíð kynnt á fundi með geðlæknum.
Þar var rædd nauðsyn þess, að snúa á
íslenzku Tölfræði- og greiningarhandbók
Ameríska geðlæknafélagsins um geðröskun
(21). Áður en af því gæti orðið, þyrfti hins
vegar að íslenzka og samræma þau íðorð,
sem þar eru notuð. Upp úr þessu varð til
starfshópur. í honum eru geðlæknamir Helgi
Kristbjamarson, Magnús Skúlason, Oddur
Bjamason, Tómas Helgason og Tómas Zoéga.
Af hálfu Orðanefndar læknafélaganna unnu
með þeim ritstjóri íðorðasafnsins og læknamir
Guðjón S Jóhannesson og Öm Bjamason.
Árangur þessa samstarfs verður birtur innan
tíðar, þegar tekizt hefir að fjármagna útgáfuna.
Þar verða þau orð, sem lagt er til að komi til
álita við þýðinguna. Er kallað eftir, að aðrir
geri betur og er mikilvægt að allir orðhagir
menn leggist á eitt, vegna þess að íðorð er
ekki komið »til skila, fyrr en það situr hnókið
og heimalegt í alþýðlegri ræðu og hefur á sér
sem minnst gestasnið. Islenzkun fræðiorða