Læknablaðið - 15.09.1993, Blaðsíða 24
276
LÆKNABLAÐIÐ
UMRÆÐA
Rannsókn þessi hefur leitt í ljós að algengi
lijartavöðvasjúkdóms með ofþykknun
(HVS) meðal miðaldra kvenna með
afbrigðilegt hjartarit er um 1,4% (0,5-3,3%)
en heildaralgengi 0,14% (0,04-3,9%). Þá
reiknast lágmarksalgengi meðal allra miðaldra
kvenna um 0,2% (0,1-0,6%) eða 100-600 á
100.000. Niðurstöður okkar um algengið í
hópi kvenna með afbrigðilegt hjartarit svipar
til 1,9% algengis HVS meðal miðaldra kvenna
í Framingham og reiknað lágmarksalgengi
er sömuleiðis mjög sambærilegt og fannst í
þýði yngri kvenna, þrjár af 1726 eða 0,2% (2).
Hins vegar eru tölurnar hærri en í rannsókn
frá Minnesotaríki í Bandaríkjunum, en í
þeirri rannsókn var ekki gerð sérstök leit
að tilfellum með HVS heldur var tekinn
saman fjöldi áður greindra tilfella frá
sjúkrastofnunum, ómskoðunarstofum og úr
krufningaskýrslum. Þar reiknaðist algengi
HVS meðal kvenna 13/100.000 en í hópnum
65-74 ára var algengið 0,1%. Reiknað nýgengi
sjúkdómsins í Minnesota reyndist 2/100.000
(4).
Hjá okkur og öðrum hefur greinilega komið
fram að HVS er oft til staðar án þess að
finnast við venjulegt lækniseftirlit. Hér
reyndist sjúkdómurinn ekki áður þekktur hjá
tveimur af fjórum konum sem fundust við
ómskoðun og einungis hjá einni af fimm
sem greindust við krufningu, enda höfðu
hinar fjórar lítil sem engin þekkt einkenni en
tvær þeirra létust síðan skyndilega, sennilega
vegna hjartsláttartruflana. Krufning þeirra
sýndi ekki fram á neinn annan sjúkdóm eða
dánarorsök. Þrjár konur létust úr óskyldum
sjúkdómum þar á meðal sú eina með áður
greindan hjartavöðvasjúkdóm.
Sjúkdómurinn virðist algengari meðal karla
Table VI. Doppler sludy.
en kvenna, enda sýndu fyrri niðurstöður
okkar sjúkdómsmerki hjá 3,6% karla með
afbrigðilegt hjartarit en heildaralgengið
reyndist 1,1% þótt 95% vikmörk reyndust
víð, 0,3-3,2% (3). Þessi munur á algengi eftir
kynjum er ef til vill óvæntur enda virðist
hann ekki áberandi í klínískum rannsóknum.
Hins vegar kann að vera að skilmerki um
lágmarksþykknun hjartavöðva, sem sett eru
til greiningar sjúkdómsins, eigi síður við hjá
konum en körlum og má benda á að í okkar
rannsókn finnast þrjár konur sem ef til vill
hafa í raun HVS en skiptarþykknun þeirra
nær ekki settum lágmörkum til greiningar. Ef
hins vegar þessar konur væru taldar í hópi
HVS-kvenna myndu niðurstöðurnar breytast
til samræmis og algengið væri þá 0,3%, eða
innan 95% staðalfrávika í samanburði við
karla, og kynjamunurinn minni.
Eríitt er að meta dánartíðni sjúkdómsins meðal
kvenna samkvæmt okkar gögnum en þó vekur
athygli að fimm af níu konum eða 56% sem
fundust við þessa rannsókn léíust á um það
bil sjö árum sem þessi rannsókn spannar. í
þremur tilvikum voru dauðsföllin af óskyldum
orsökum.
Rannsókn okkar sýnir marktækt hraðara
blóðrennsli úr vinstri slegli meðal kvenna
sem greindust með HVS en finnst hjá
samanburðarhópi og sýna þær niðurstöður
að blóðþrýstingsfall verður yfir sleglaskipt
hjá þessum einstaklingum og reynist það
svipað og áður hefur verið lýst meðal
sjúklinga með vægari fonn sjúkdómsins (8).
Blóðþrýstingsfallið er hins vegar greinilega
vægara en sést hjá þeim undirhópi sjúklinga
sem taldir eru hafa HVS með rennsÚshindrun
(8). Niðurstöður okkar um blóðflæði í
lagbili yfir míturloku eru svipaðar og áður
hefur verið lýst hjá sjúklingum með HVS
HCM (4) Control (40)
Age (years) 52 ±10 57 ±11 NS
RR-interval (ms) 924 ±56 871 ±114 NS
E-F slope (m/s:) 2.4 ± 0.8 4.1 ± 0.1 p<0.05
E max. (m/s:) 0.6 ± 0.1 0.7 ± 0.1 NS
D-F time (ms) 251 ±47 189 ± 28 p<0.01
A max. (m/s:) 0.85± 0.1 0.57± 0.1 p<0.001
E/A ratio 0.7 ± 0.1 1.3 ± 0.3 p<0.01
Ejection velocity (m/s) 1.8 ± 0.6 0.9 ± 0.2 p<0.001
Results of echo-Doppler study of women with HCM and a normal control group.