Læknablaðið - 15.02.1994, Blaðsíða 13

LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80: 57-62
57
Þórður Harðarson'), Árni Kristinsson1), Jóhann Ragnarsson2*
HVER ER ÁKJÓSANLEG SAMSETNING
ENALAPRÍLS OG HÝDRÓKLÓRTÍASÍÐS VIÐ
HÁÞRÝSTINGI?
ÁGRIP
Rannsókn þessi var gerð til að leita að
heppilegustu samsetningu angíótensín
ummyndunar ensímblokka (enalaprfls, E) og
þvagræsilyfja (hýdróklórtíasíðs, H) við vægum
til meðalsvæsnum háþrýstingi.
Tuttugu og fjórir sjúklingar luku rannsókninni
sem skiptist í fjórar meðferðarlotur að loknu
fjögurra vikna tímabili án lyfja: Meðferð 1: E
10 mg + H 12,5 mg; meðferð 2: E 10 mg +
H 25 mg meðferð 3: E 20 mg + H 12,5 mg;
meðferð 4: E 20 mg + H 25 mg. Spurt var
kerfisbundið um 31 hugsanlega hjáverkun
og mælingar gerðar á 12 breytum í blóði.
Blóðþrýstingur bæði í liggjandi og standandi
stöðu var lægri á meðferð 1 en fyrir meðferð,
en engin frekari marktæk breyting varð á
meðferð 2, 3 og 4. Tíðni hjáverkana var hæst
á meðferð 4, en næsthæst á meðferð 2. í
báðum tilvikum var skammtur H 25 mg. Lítill
ávinningur reyndist af því að auka skammta
umfram E 10 mg + H 12,5 mg.
INNGANGUR
Fjórir flokkar lyfja eru um þessar mundir
taldir henta best í meðferð háþrýstings:
Þvagræsilyf - einkum tíasíð, betablokkar,
kalsíumblokkar og angíótensín ummyndunar
ensímblokkar (AUB). AUB-lyf eru áhrifarík.
Hjáverkanir eru sjaldgæfar, nema hósti. En
þau eru alldýr, einkum í samanburði við tíasíð
þvagræsilyf. Af AUB-lyfjum hafa enalapríl og
kaptópríl verið langlengst í notkun og mest
ávísað af íslenskum læknum.
Meðalsvæsinn eða vægur háþrýstingur
lækkar viðunandi með 20 mg dagskammti
af enalaprfl (1,2). Það hefur sýnt sig að
stærri skammtar (40-60 mg) valda ekki
umtalsvert auknu þrýstingsfalli. Hins vegar
Frá 1>lyflækningadeild Landspítala, Háskóli íslands,
2)|yflækningadeild Borgarspítala. Fyrirspurnir, bréfaskipti:
Þórður Harðarson, lyflækningadeild Landspítalans, fOt
Reykjavík.
olli gjöf tíasíða viðbótarfalli blóðþrýstings
sem nam um 10 mm Hg í slagbili og lagbili
(3). Ekki liggur fyrir traust vitneskja um
heppilegustu blönduna af AUB og tíasíðum
gegn háþrýstingi. Verkunarkúrfur beggja
lyfjaflokkanna verða hvor um sig flatar með
hækkandi skömmtum, en hugsanlegt er að þær
breytist við gjöf samtímis.
Tilgangur þessarar rannsóknar var því að prófa
fjórar samsetningar AUB og tíasíða með það
fyrir augum að finna lægstu skammtana sem
höfðu tilætluð áhrif. Þannig skyldi dregið úr
hættu á hjáverkunum og kostnaði stillt í hóf.
AÐFERÐIR
Til rannsóknarinnar völdust í upphafi 35
sjúklingar, sem voru í eftirliti á göngudeild
Landspítalans vegna háþrýstings. Enginn
þeirra hafði haft svæsinn háþrýsting, en
allir höfðu lagþrýsting >95 mm Hg við
að minnsta kosti þrjár mælingar án lyfja.
Tilgangur rannsóknarinnar var útskýrður
og samþykki allra fengið. Sex sjúklinganna
hófu aldrei lyfjatöku, þrír vegna þess að
blóðþrýstingur þeirra var innan eðlilegra
marka er meðferð skyldi hefjast, einn hætti
við þátttöku, annar hafði of mikið kalíum í
sermi og enn einn hafði hjartsláttartruflanir.
Einn hætti í 10. viku vegna svima, annar í
13. viku vegna hósta, þriðji í 16. viku vegna
kláða og tveir í 22. viku, annar vegna of
hás blóðþrýstings og hinn vegna meiðsla og
utanheilamengisblæðingar.
Tuttugu og fjórir þátttakendur luku
rannsókninni og miðast frekari úrvinnsla við
þann hóp. Honum var skipt af handahófi í hóp
A (13 sjúklingar, allt karlar) og hóp B (11
sjúklingar, þar af tvær konur). Meðalaldur
beggja hópa var 63 ár. Meðalþyngd var 90 kg
(A) og 87 kg (B).
Delta h/f framleiddi lyfin sem notuð voru í
rannsókninni.