Læknablaðið - 15.11.1994, Síða 51
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
481
Yfirlýsing
Félags íslenskra heimilislækna
um málefni fjölskyldunnar
Fjölskyldan, það er börn og
foreldrar eða aðrir forráða-
menn barna, barnlaus hjón og
sambúðarfólk og venslamenn,
er hornsteinn hins íslenska
þjóðfélags. Pví betur sem fjöl-
skyldunum vegnar hvað varðar
andleg og efnisleg gæði, því
betri kosti á íslensk þjóð í sam-
félagi þjóðanna.
Margvísleg lífsskilyrði hafa
áhrif á afdrif fjölskyldunnar og
hvernig hún skilar einstakling-
unum frá einni kynslóð til ann-
arrar.
Félag íslenskra heimilislækna
vill benda á nokkur brýn úr-
lausnarefni, sem treysta starfs-
hæfni fjölskyldunnar, ef þau
verða færð til betri vegar.
Atvinna er ein af grunn-
þörfum nútímamannsins. At-
vinnan sér heimilinu fyrir efnis-
legum gæðum og opnar einnig
dyr til andlegrar verðmæta-
sköpunar. Þannig er hún hluti af
sjálfsímynd og sjálfsvirðingu
vinna í formi sparnaðar í samfé-
lagsþjónustu á öllum æviskeið-
um með því að vinna með fjöl-
skyldunni. I vel starfhæfri fjöl-
skyldu er líklegra, að fólk geti
og vilji taka ábyrgð á heilsu
sinni og leysi úr vandamálum
sínum sem mest sjálft. Góð fjöl-
skylda stuðlar að góðri félags-
legri og andlegri líðan og þar
með lífshamingju.
í ljósi alls þessa vill Félag ís-
lenskra heimilislækna senda frá
sér yfirlýsingu um málefni fjöl-
skyldunnar.
þeirra, sem störfin stunda, og er
því afar mikilvægur liður í vel-
líðan foreldris. Atvinnuleysi er
heilsuspillandi og styttir líf
þeirra, sem við það búa.
Félag íslenskra heimilislækna
getur aldrei sætt sig við efna-
hagsstjórn, sem krefst atvinnu-
leysis í einhverjum mæli.
Húsnæði er önnur frum-
þörf, sem fjölskyldunni er nauð-
synlegt að uppfylla. Flestar fjöl-
skyldur meta mikils það öryggi,
sem fylgir traustu haldi á full-
nægjandi húsnæði. Tíð bústaða-
skipti og þröngbýli skapa örygg-
isleysi og hefta þroskamögu-
leika fjölskyldumeðlima.
Öflun hentugs húsnæðis á
ekki að íþyngja svo forráða-
mönnum fjölskyldna, að hún
skerði andlega og líkamlega vel-
ferð þeirra og takmarki eða
komi í veg fyrir þann tíma, sem
fjölskyldunni er nauðsynlegur
til að njóta samvista.
Tími til samvista er jafn
mikilvægur foreldrum sem
börnum til að treysta góða and-
lega líðan og laða fram þroska
með einstaklingunum. Sú hand-
leiðsla, sem börn njóta í heil-
brigðu sambandi við foreldra,
leiðir til uppeldis, sem börnum
verður ekki að fullu veitt með
öðrum ráðum. Foreldrarnir eru
mikilvægasti hlekkur barnanna
við landið, upprunann og ís-
lenska menningu.
Þjóðfélagsgerðin verður að
gera ráð fyrir, að tími til sam-
vista sé fyrir hendi. Kröfur til
foreldra hvað varðar þátttöku í
atvinnulífinu og í öðru félags-
legu tilliti verða að vera þannig,
að þeir eigi kost á að fullnægja
þessari þörf fjölskyldunni í hag.
Meðalvinnuvikan verður að
styttast og laun að hækka.
Skólinn er mikill áhrifa-
valdur um afdrif fjölskyldna í ís-
lensku þjóðfélagi. Hann er sú
stofnun þjóðfélagsins, sem
mestu ræður um þroska barn-
anna næst á eftir forráðamönn-
um þeirra.
Hlúa þarf að skólanum til að
hann geti mætt þessari kröfu
bæði með góðri menntun starfs-
fólks og með fjármunum til ann-
arra hluta. Kennarastarfið er
mikilvægt og þarf að efla virð-
ingu þess og gera það eftirsótt
fyrir hæfa einstaklinga. Skóla-
daginn þarf að lengja fremur en
skólaárið. Hann þarf að verða
samfelldur alls staðar á landinu
og skólar einsetnir. Börn og
unglingar eiga að fá máltíðir í
skólunum.
Niðurskurður til skólamála á
ári fjölskyldunnar eða í annan
tíma þjónar ekki hagsmunum
barna hvorki í bráð né lengd.
Frístundastörf eru fjöl-
skyldunni mikilvæg. Þátttaka í
íþróttum og ýmsu námi utan
skóla einkum í tengslum við list-
ir eykur andlega og líkamlega
heilbrigði fjölskyldumeðlima og
gerir þá hæfari til að fást við
margvísleg viðfangsefni, sem
lífið færir þeim.
Þátttaka í þessu starfi á okkar