Læknablaðið - 15.09.1996, Blaðsíða 29

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
639
Table 11. Sensitivity and specificity of clinical evaluation in tlie diagnosis of valve diseases.
2-D and Doppler echo-cardiography result Resident Geriatrician Cardiologist
Aortic sclerosis sensitivity % 54 55 56
specificity % 85 92 92
Aortic stenosis sensitivity % 62 100 87
specificity % 73 77 71
Mitral regurgitation sensitivity % 44 24 52
specificity % 69 90 97
höfðu míturlokuleka, auk ósæðarlokukölkun-
ar eða ósæðarþröngar. Þrjátíu og tveir sjúk-
lingar (56%) (átta karlar og 24 konur) höfðu
ósæðarlokukölkun eða ósæðarlokuþröng án
merkjanlegs míturlokuleka.
Kynjahlutfall ósæðarlokukölkunar, ósæðar-
þröngar og míturlokuleka var sambærilegt við
kynjahlutfall þeirra 153 sjúklinga sem voru
hlustaðir.
Ekki var marktækur munur á púlsþrýstingi
hjá þeim sem höfðu ósæðarþröng samanborið
við þá sem höfðu þrýstifall um ósæðarloku <30
mmHg, hvort sem um var að ræða púlsþrýsting
liggjandi (69 og 69 mmHg), eftir einnarmínútu
stöðu (49 og 56 mmHg) eða eftir þriggja mín-
útna stöðu (60 og 56 mmHg). Slagbilsþrýsting-
ur (liggjandi) var einnig sambærilegur (140 og
139 mmHg). Ekki var heldur marktækur mun-
ur á fjölda þeirra sem fékk stöðubundið þrýst-
ingsfall, það er lækkun slagbilsþrýstings um að
minnsta kosti 20 mmHg í að minnsta kosti þrjár
mínútur (einn af sjö sjúklingum með ósæðar-
þröng og 12 af hinum 42 sjúklingunum sem
blóðþrýstingsfall var metið hjá).
Meðaltal af veggþykkt bakveggjar og skil-
veggjar í lok hlébils var marktækt meira hjá
sjúklingum sem höfðu ósæðarþröng (1,45±0,2
cm) en öðrum í rannsókninni (1,29±0,2 cm)
(p>0,05). Hjá 12 sjúklingum án ósæðarþröng-
ar varð veggþykktin ekki mæld, 11 þeirra höfðu
ekki hjartavöðvastækkun, nretið sjónrænt
(miðað við 1,2 crn þykkt), svo að líklega var
meðaltal fyrir alla án ósæðarþröngar <1,29 cm.
Nœmi og sértœki: Skráð var klínískt mat
öldrunarlæknis fyrir 50 sjúklinga og hjarta-
læknis fyrir 56 sjúklinga. Af þeirn átta sjúkling-
um sem höfðu ósæðarþröng greindi deildar-
læknir fimm þeirra en missti af greiningu
þriggja, hjartalæknir greindi sjö þeirra en
missti af greiningu eins, og öldrunarlæknir
greindi sjö þeirra en náði ekki að hlusta þann
áttunda, þann sem hjartalæknir og deildar-
læknir höfðu vangreint. Næmi og sértæki klín-
ískrar skoðunar eru sýnd í töflu II.
Umræður
I þessari rannsókn heyrðust slagbilsóhljóð
hjá 53% sjúklinga áttræðra og eldri sem hlust-
aðir voru og er það á svipuðum nótum og nið-
urstöður annarra rannsókna hafa sýnt (1-3). Ef
gengið er út frá því að þeir 16 sjúklingar sem
útilokaðir voru frá rannsókninni, aðallega
vegna þekktra hjartalokusjúkdóma, hafi haft
slagbilsóhljóð og hinir 44 sem ekki voru hlust-
aðir hafi haft slagbilsóhljóð með svipuðu al-
gengi og þeir 153 sjúklingar sem voru hlustaðir,
er ekki ólíklegt að algengi slagbilsóhljóða í
þessum aldurshópi sé ívið meira en niðurstöð-
urnar segja til um, eða um 55-57%.
Konur höfðu marktækt oftar slagbilsóhljóð
(61%) en karlar (40%). Þrátt fyrir það var ekki
marktækur munur á kynjahlutfalli mismunandi
lokusjúkdóma greinda með hjartaómun og
kynjahlutfalli hlustaðra sjúklinga. Slá verður
nokkra varnagla við faraldsfræðilegri niður-
stöðu rannsóknarinnar. Sjúklingarnir voru
bráðveikir. Undir þeim kringumstæðum heyr-
ast stundum trauðla hjartaóhljóð sem leyndu
sér ekki undir eðlilegum kringumstæðum. Há-
vær öndunarhljóð astma sjúklings geta truflað
hlustun og lækkað útfallsbrot í hjartabilun get-
ur dempað óhljóð sem ella heyrðist. Fyrr á
árum voru hjartahljóðrit nauðsynlegur þáttur í
rannsókn á lokusjúkdómum. Á síðari árum
með tilkomu Dopplerómunar hafa hjarta-
hljóðrit nánast horfið af sjónarsviðinu og svo er
einnig með tæknibúnað sem tii þarf og þá
kunnáttu sem þarf til að framkvæma rannsókn-
ina. Aðalgagnsemi hjarthljóðritunar er fyrst og
fremst hvað varðar lágtíðnióhljóð en gildi
þeirra er mun minna til nákvæmrar greiningar
á hátíðnióhljóðum. Þótt hjartahljóðritun hefði
vissulega styrkt þessa rannsókn þá endur-
speglar hún tæpast klínískan veruleika í dag.
Einnig hefði verið æskilegt að auk deildarlækn-
is hefðu sérfræðingarnir hlustað sjúklingana
sem lögðust inn á rannsóknartímabilinu. Þrátt
fyrir þessa varnagla sýnir rannsóknin hversu
algeng slagbilsóhljóð eru meðal bráðveikra