Læknablaðið - 15.03.1998, Page 40

218
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
Athyglisvert er að hvítt fólk virðist næmara
fyrir njálgssýkingum en svart (2).
Njálgsegg þyrlast auðveldlega upp í and-
rúmslofti og geta borist með innöndunarlofti
upp í nef- og munnhol og þaðan áfram niður í
meltingarfæri. Úr nefholi geta egg annað hvort
borist beint niður í munnhol eða með fingrum
eða hori sem stungið er upp í munn. Egg geta
einnig borist af leikföngum, hurðarhúnum,
handklæðum og jafnvel úr feldi gæludýra, svo
nokkur dæmi séu tekin, yfir á fingur og af þeim
upp í munn. Á leikskólum geta fullorðnir einn-
ig borið smit óvart á ýmsa hluti sem endað geta
í munni barna, einkum ef hendur eru ekki
þvegnar tryggilega að afstöðnum þrifum eftir
salernisferðir barna.
Hægt er að ráða niðurlögum njálgs með
lyfjagjöf og halda honum í skefjum með ýms-
um aðgerðum (1). Engu að síður hefur reynsl-
an sýnt að erfitt og raunar ógerlegt er að verj-
ast njálgssmiti til langframa, einkum í kald-
tempruðum löndum þar sem njálgur á hvað
auðveldast með að ljúka lífsferli sínum (1).
Líkur eru því á að njálgur verði hér áfram land-
lægur í mönnum og skipi áfram sess í hópi
þeirra sníkjudýra sem hér eru landlæg (11).
Þakkir
Matthías Eydal og Sigurður H. Richter lásu
handrit og bentu á ýmislegt sem betur mátti
fara.
HEIMILDIR
1. Skírnisson K. Um njálginn og líffræði hans. Læknablaðið
1998; 84: 208-13.
2. Roberts LS, Janovy J. Foundations of Parasitology. 5th ed.
Dubuque, Bogota, Buenos Aires, Caracas, Chicago, Guill-
ford CT, London, Madrid, Mexico City, Sydney, Toronto:
Wm. C. Brown Publishers, 1996: 659 p.
3. Beaver PC, Jung RC, Cupp EV. Clinical Parasitology. 9th
ed. Philadelphia: Lea & Febiger, 1984: 825 p.
4. Bogitsh BJ, Cheng TC. Human Parasitology. lst ed. Phila-
delphia, New York, Chicago, San Francisco, Montreal,
Toronto, London, Sydney, Tokyo: Saunders College Pub-
lishing, 1990: 435 p.
5. Despommier DD. Parasite Life Cycles. New York, Berlin,
Heidelberg, London, Paris, Tokyo: Springer Verlag, 1987:
127 p.
6. Garcia LS, Bruckner DA. Diagnostic Medical Para-
sitology. 2nd ed. Washington D.C.: American Society for
Microbiology, 1993: 764 p.
7. Katz M, Despommier DD, Gwadz RW. Parasitic Diseases.
New York, Heidelberg, Berlin: Springer Verlag, 1982: 264
P-
8. Piekarski G. Medical Parasitology. Berlin, Heidelberg,
New York, London, Paris, Tokyo, Hong Kong: Springer
Verlag, 1989: 363 p.
9. Noble ER, Noble GA, Schad GA, Maclnnes AJ.
Parasitology. The Biology of Animal Parasites. 6th ed.
Philadelphia, London: Lea & Febiger, 1989: 574 p.
10. Katzman EM. What’s the most common helminth in the
U.S.? J Matern Child Nurs 1989; 14: 193-5.
11. Richter SH, Eydal M, Skímisson K. Yfirlitsgrein: Snfkju-
dýr í mönnum á íslandi. Læknablaðið 1990; 76: 287-93.