Læknablaðið : fylgirit - 15.07.1995, Blaðsíða 13

LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
13
gefa sér tíma til slíkrar þjónustu. Ég hef ekki
kynnst því annarsstaðar, hvorki hérlendis eða er-
lendis. Hann var mjög duglegur og góður læknir
og sem kennari lagði hann sig fram um að kenna
okkur eins mikið og hægt var í sérgrein sinni.
Hann bauð okkur læknanemunum eitt sinn til sín
á lækningastofuna við Skólabrú og kenndi okkur
að nota ennisspegil við að skoða háls, nef og eyru.
Hann sýndi okkur líka hvernig ætti að fara að því
að blása lofti inn í miðeyrað í gegnum krókbeygða
málmpípu, sem var stungið upp í nefið og aftur í
nefkok og lét okkur síðan æfa það hvern á öðrum.
Þá fór að heyrast nokkur hávaði í hópnum, því
þessi blásning er ekki beint þægileg, einkum ef
hún er framkvæmd af byrjendum. Við Viðar Pét-
ursson, síðar læknir og tannlæknir, reyndum góða
stund hvor á öðrum, skræktum og æptum eins og
hinir og gáfumst loks alveg upp. Við rifjuðum
þetta oft upp síðar og hlógum dátt.
Ég var oft við aðgerðir Ólafs á Landspítalan-
um, til dæmis þegar hann tók hálskirtlana í stað-
deyfingu úr Pálma Hannessyni rektor, sem stóð
sig eins og hetja. Sú aðgerð var lítið blóðug. Hins-
vegar blæddi oft mikið þegar hann tók háls- og
nefkokskirtla úr börnum í svæfingu, en sem betur
fór blæddi oftast aðeins í stutta stund. Mér og
fleirum varð beinlínis bilt við þegar við sáum
þetta í fyrsta skipti. Ekki datt mér þá í hug, að ég
ætti að eftir að verða sérfræðingur í þessari grein
læknisfræðinnar.
Það er enn margt ótalið sem við lærðum í
læknadeildinni, og mig langar til að minnast að
lokum á að við fengum tilsögn í að draga tennur úr
fólki. Vilhelm Bernhöft tannlæknir kenndi okkur
það. Hann hafði stofu í Kirkjustræti og þar sýndi
hann okkur margar mismunandi tengur fyrir hin-
ar ýmsu tennur, framtennur, jaxla og svo fram-
vegis. Hann sýndi okkur svo hvernig ætti að beita
þessum töngum, tók eina og sagði: „Maður setur
töngina si-svona á þessa tönn í efri góm, ýtir henni
þéttingsfast upp að gómnum, herðir svo að og þá
spýtist tönnin út, sjáið þið bara!“ Þetta gekk allt
eins og í sögu hjá honum og alltaf þegar við vorum
í kennslustund bjóst ég við að fá að reyna sjálfur.
En um það var ekki að ræða. Hann hefur sjálfsagt
ekki trúað okkur nemunum fyrir lífi og heilsu
sjúklinga sinna. Þá æfingu fengum við aftur á móti
á Kleppi, þar sem við tókum gríðarmikið af tönn-
um. Ég hef ekki tölu á öllum þeim tönnum sem ég
hef tekið um ævina, en ég hef aldrei viljað fjarlægja
tönn sem ég taldi að hægt hefði verið að gera við.
Framhald háskólanáms
Næsta vetur 1934-35 hófst fjórða ár mitt í
læknadeildinni og bættist þá í hóp kennara okkar
Sigurður Sigurðsson sem aðstoðarlæknir prófess-
ors Hjaltalíns, nýkominn úr sérnámi í hjarta- og
lungnasjúkdómum, síðar berklayfirlæknir og
landlæknir, afbragðskennari og mjög geðugur
maður. Við urðum góðir vinir. Á handlæknis-
deildina til Guðmundar Thoroddsen prófessors
kom um þessar mundir Guðmundur Karl Péturs-
son sem aðstoðarlæknir, einn allra skemmtileg-
asti læknir sem ég hef kynnst auk þess harðdug-
legur. Ég aðstoðaði hann nokkrum sinnum meðal
annars við botnlangaaðgerðir og minnist þess að
hann bað mig stundum að taka tímann. Hann var
óánægður ef það tók meira en 12 mínútur þar tii
hann hafði gengið frá skurðinum.
Mér eru líka minnisstæðar kennslustundir hjá
dr. Gunnlaugi Claessen yfirlækni á röntgendeild-
inni. Hann var einn fágaðasti og höfðinglegasti
læknir sem ég hef kynnst. Hann ávarpaði aðstoð-
arlækni sinn Gísla Fr. Petersen ævinlega sem dr.
Petersen endaþótt hann yrði ekki dr. med. fyrren
allöngu síðar. Hann varð eftirmaður dr. Gunn-
laugs og síðar prófessor. í lok hverrar kennslu-
stundar sagði Gunnlaugur Claessen: „Við verð-
um að fá tómograf sem allra fyrst“. Það tæki kom
loks og olli byltingu í röntgengreiningu. Dr. Cla-
essen stofnaði Bálfararfélag Islands og var for-
maður þess til dauðadags. Það var hans verk að
hrinda í framkvæmd byggingu Fossvogskirkjunn-
ar og bálfararstofu í tengslum við hana. Hann var
svo framsýnn að gera sér grein fyrir að líkbrennsla
yrði sjálfsögð um allan hinn siðmenntaða heim
eins og nú er komið fram meðal stórþjóðanna, en
þar er greftrun í kistu sjaldgæf. Við íslendingar
erum langt á eftir hvað þetta snertir, þar eð hér
eru bálfarir aðeins tíundi hluti jarðarfara.
Húð- og kynsjúkdómum kynntumst við aðeins
lítillega en Hannes Guðmundsson sérfræðingur í
þeirri grein sýndi okkur stundum sjúklinga með
húðsjúkdóma á 6. deild Landspítalans.
Lækningar kvensjúkdóma var því miður ekki
sérstök námsgrein, en aðeins lítillega minnst á
þær í kennslubókum í lyflæknis- og handlæknis-
fræði.
I geð- og taugasjúkdómum var heldur ekki nein
kennslubók en dr. Helgi Tómasson hélt fyrir-
lestra fyrir okkur um það efni á Kleppsspítalan-
um. Auk þess var okkur ætlað að starfa þrjá mán-
uði þar og höfðum herbergi í risi, þar sem við
sváfum um nætur ávallt tilbúnir að mæta til starfa
þegar kallið kom. Á Kleppi lærðum við mörg
undirstöðuatriði læknisstarfs, að taka á móti
sjúklingum, skoða þá, skrifa sjúkraskýrslur og
framkvæma ýmsar rannsóknir svo sem á blóði,
þvagi og saur. Bæði yfirlæknirinn og aðstoðar-
læknar hans leiðbeindu okkur. Sá leiðbeinandi