Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.02.1938, Síða 18

14
1> J Ó Ð 1 N
Jón Pálmason:
Byggingarmál
sveitanna.
Eitt af lielztu vandamáluni þjpð-
félags okkar, eru byggingarmálin,
og svo liefir það verið, síðan land
byggðist, þó með nokkuð mismun-
andi bætti sé. Fyrir fáum áratug-
um voru hér engir stórir kaupstað-
ir, heldur aðeins dreifbýli og smá-
þorp.
A öllum öldum liafa byggingar
verið mjög breytilegar að frágangi.
En lengst af hefir svo til gengið, að
hver kynslóð hefir orðið að byggja
j'fir fólk og fénað, eða því sem næst.
Veldur því endingarleysi þess bvgg-
ingarefnis, sem lengst af befir verið
notað, og að öðnun þræði lítil bygg-
ingarkunnátta, og þvi óvandaður
frágangur bygginganna.
í öllu þessu bafa orðið stórkost-
leg straumhvörf á síðustu áratug-
um. Fólkið hefir flykkst úr dreifbýl-
inu í bæina, svo að nú býr mikill
meiri hluti þjóðarinnar i kaupstöð-
um og þorpum. Steinsteypubygging-
arnar liafa að hinu leytinu valdið
gerbyltingu i byggingarháttiun, og
jafnhliða hefir aukin þekking og
tækni í byggingarmálnm rutt sér
svo til rúms, að enginn samanburð-
ur kemst að við fyrri tíma. En jafn-
liliða þessu liafa alvarlegir árekstr-
ar og annmarkar á þessu sviði mjög
látið á sér bóla, og fram til þessa
hafa sveitirnar á jjessu sviði, sem
mörgum öðrum, orðið harðast úti.
Hinar gömlu, endingarlitlu bvgg-
ingar voru yfirleitt ódýrar, og meg-
in kostnaðurinn lá í vinnu, sem
jafnan var seld hóflegu verði og
heimilin gátu lagl að mestu fram
sjálf.
Nú er hvorttveggja, að til varan-
legra bygginga þarf mjög mikið af
aðkeyptu, dýru efni, og meiri vinnu,
en um liana er, sem kunnugt er,
svo ástatt, að liún hefir margfald-
ast að verði á siðustu árum.
Þetta hefir gert það að verkum,
að sæmilegar byggingar verða mjög
dýrar nú á tímum. í öllum hinum
stærri bæjum, þar sem undanfarið
hefir me>st verið reist af nýjum hús-