Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.02.1938, Blaðsíða 28

24
Þ J Ó Ð I N
óeðlilega mikil? Það er kjarni
málsins.
Árið 1921 voru útsvörin 89 kr. á
hvern ihúa i bænum. Árið 1936 eru
þau nál. 105 kr. á íbúa. Er þessi
liækkun óeðlileg? Því hefir raun-
verulega verið svarað iiér á undan.
En þó skal þess getið að auki, að
ýmsar ráðslafanir iríkisvaldisins,
sem ekki verið minnzt á áður, hafa
skapað og aukið nauðsynina á að-
stoð til þeirra, sem illa eru settir.
Má þar t. d. nefna, að veðdeild
Landshankans var lokað. Það leiddi
til þess, að húsahvggingum fækkaði
og margir urðu atvinnulausir. Inn-
flutnings- og gjaldeycishöftin hafa
einnig aukið stórum á þau vand-
ræði. En atvinnuleysið hefir skap-
að nauðsyn á atvinnubótavinnu og
hækkað fátækraframfærið að mikl-
um mun. Þessar ráðstafanir ríkis-
valdsins, að ógleymdum skatla- og
tonahækkunum rikisins, hafa gjört
innheimtu bæjargjaldanna kostn-
aðarsamari, erfiðari og óvissari.
Útsvarsupphæðin er því ekki ó-
eðlilega há. Hitt er annað mál, að
útsvörin koma ranglátlega niður á
gjaldendunum. En hæjarstjórnin á
enga sök á þvi. Rauðu flokkarnir
eru þeir seku. Þeir hafa með álög-
um og ofsóknum komið útgerðinni
á kaldan klaka. Hún bar áður mjög
há útsvör; eitt fyrirtækið har t. d.
120 þús. kr. eitt árið. Hún er því
hætt að bera þung útsvör. Almenn-
ingur hefir orðið að taka þau á
sinar herðar. Sama er að segja um
verzlunarstéttina. Innflutningshöft-
in og hlutdrægnin i garð Revkvík-
inga, hafa leikið verzlunarstéttina
svo grátt, að hún ber nú miklu lægri
útsvör en áður. Almenningur hefir
einnig orðið að taka þunga byrði
á sinar herðar af þeim ástæðum.
Einokunarfvrirtækin hafa verkað á
sama hátt. Þeir, sem' verzluðu áður
með þær vörur, sem nú liafa verið
einokaðar, bera að sjálfsögðu miklu
lægri útsvör, en þeir mundu gera,
ef þeir verzluðu með þær áfram.
En þessi fyrirtæki eru að mestu
leýli skattfrjáls. Þau háu útsvör,
sem bæjarsjóður mundi fá frá selj-
endum þessara vara, ef þær væru
ekki einokaðar, hafa hin i’auðu
stjórnarvöld lagt á bök almennings
á þennan hátt. Og siðast en ekki
sizt: Rauðu flokkarnir eru í meiri
hluta i niðurjöfnunarnefnd, nefnd-
inni, sem leggur útsvörin á hvern
einstakan gjaldþegn.
Þá eru skuldinwr, þær hafa far-
ið lækkandi ár frá ári, með fáum
undantekningum. Arið 1921 námu
þær 518 kr. á hvern íbúa. Árið 1935
eru ]xær komnar niður í 255 kr. á
íbúa. Nii skuldar bærinn (1936)
9 milj. kr. (Lán til Sogsvirkjunar
ekki talið með). Eignir bæjarins
hafa vaxið stórum á þessum árum.
Arið 1921 voru skuldlausar eignir
hæjarins 5.8 milj. kr., en voru 19
milj. í árslok 1936. Eignirnar hafa
þvi meira en þrefaldast á tíma-
hilinu.
Það þarf vissulega brjóstheilindi
til þess að bregða meirihluta bæjar-
stjórnar um óstjórn á fjármálum
bæjarins. Rauðliðum hefir orðið
hált á því, að bregða fvrir sig þess-
urn augljósu ósannindum. Og