Sagnir - 01.04.1986, Side 18

Bréf Þóris erkibiskups í riiðarósi
Varnaðarorð til íslenskra höfðingja vegna deilna þeirra
við Quðmund Arason Hólabiskup
Þórir erkibiskup sendir hörmungar
orö ok heilræða Arnóri Tumasyni,
Sigurði Ormssyni, Þorvaldi Gizurar-
syni, Jóni Sigmundarsyni, Halli
Kleppjárnssyni, Snorra Sturlusyni.
Sannligt þykkir oss at byrja bréf
várt ok erindi af hörmung ok heilræð-
um, því at svá sem vér eigum at
fagna yðrum fagnaði, svá eigum vér
ok at ófagna yðrum ófagnaði, eftir því
segir Páll þostuli: Gaudete cum gau-
dentibus, et flete cum flentibus:
Fagna þeirra fagnaði, er fagnað gera
guði, en grátið hina, er við hann
gremjast. En eftir guðs orðum sjálfs
þá gremst sá við guð, er við hans er-
indreka gremst, þat er biskupa ok
presta. Hann segir sínum postulum:
Qui vos audit, me audit, qui vos
spernit, me spernit: Sá, er yðr hlýðir,
hann hlýðir mér, en sá, er yör fyrirlítr,
hann fyrirlítr mik. Sömu orð taka til
vár, því at þeir eru várir feðr, en vér
þeirra synir, sem propheta segir: Pro
patribus nati sunt tibi filii. Þá kenning
kennum vér, er þeir lærðu oss, ok
með sömu ömbun, ef vér flytjum vel,
með sömum gjöldum, ef vér flytjum
illa. Háleitr er várr vandi, ef vér þegj-
um eða hegnum eigi glæpa, því at ef
vér gerum þat, þá er týnd sál ins
synduga, en guð heimtir hana af oss,
ok er ólíkr kostr at falla í nökkura
gremd við mennina, hvégi máttkir er
þeir eru eöa grimmir, heldr en gremj-
ast við guð.
En heðan sþyrst hörmuligr grimm-
leikr ok fátíðr, guöi ok öllum guðs löa-
um gagnstaðligr, er Guðmundi bisk-
upi er veittr, ef sá er vöxtr á, er margir
segja, at ólærðir menn hafa hann
fyrirdæmdan, þar sem engi maðr á á
honum dóm nema páfinn ok vér af
hans hendi, ok hann nú settr af sínu
biskupsríki, hættr af mörgum sálum
til ábyrgða, menn af honum drepnir
ok nökkurr prestr í þeirri tölu - en
þann vanda á engi at leysa nema páf-
inn sjálfr - aðrir ok á móti teknir.
Nú er þar komit, at þessur mein
verða aldri með orðsendingum
slökkt. Vér höfum þess freistat, ok
hafa yfirbætr frestazt, ok veldr því
vansi trúar, ofkapp ok þrályndi þeirra,
er í illu þrályndast. En þá er vér leitum
við at rannsaka, hvaðan þessar sakir
rísa eða hverir meö kappi leita við
heldr at næra þessi mein en slökkva,
þá vísa sumir sökum í einn stað,
sumir í annan. Ok sjáum vér fyrir því
ekki annat heldr í þessu máli en bisk-
up sæki á fund várn ok þeir meö
honum, er hér eru á nefndir. Þat bjóð-
um vér ok undir hlýðni guði til þakka,
heilagri kristni til frelsis, syndum yðr-
um til lausnar ok öllum landslýð til
þurftar, at þér sækið at sumri á várn
fund, en vér skulum alla stund á
leggja, at ósætt falli, sætt rísi, sálur
hjálpist ok langær friðr standi í þessu
landi.
Til langra meina mun standa, eftir
því sem guð kennir oss, ef þetta ráð
er fyrirlitit. En þér, Arnórr, ok öðrum
þeim, er þú hefir yfir guðs eigu ok
biskups setta, þá bjóðum vér þeim af
guðs hálfu fastliga í hlýðni, at þérfáið
honum af staðarins eign svá mikit
góz, at hann megi sæmiliga útan fara
ok hvárki kenni hann neisu í útanferð
né aftrhvarfi. En ef þér afrækizt þetta
várt boð, þá vitið þat fyrir víst, at yðv-
arr vandi skal aukast margfaldliga.
Sturla Þórðarson:
íslendinga saga
(Rv. 1974), 30-31.
16 SAGITIR