Nýtt Helgafell - 31.12.1957, Blaðsíða 6

143
HELÖAFÉLL
þeir voru háðir. Aðeins eitt mál er
nú óútkljáð milli íslendinga og Dana,
en það er handritamálið, sem mjög
hefur verið ofarlega á baugi undan-
farið, síðan íslenzka ríkisstjórnin ósk-
aði þess síðastliðið haust, að teknar
yrðu upp beinar viðræður um lausn
þess milli Dana og íslendinga
Segja má, að handritamálið sé
beint áframhald sjálfstæðismálsins.
Islenzka ríkisstjórnin hefur frá upp-
hafi tekið þá stefnu, að hér væri um
réttlætismál að ræða, siðferðilega
kröfu, fremur en lagalega. Viðun-
andi lausn þess hlýtur að verða kom-
in undir skilningi og réttlætiskennd
dönsku þjóðarinnar og vilja beggja
þjóðanna til, að þessi síðustu skulda-
skil þeirra á milli verði til að efla
vináttu þeirra og samhug.
HELGAFELLI þykir mikils um vert
að hafa fengið tækifæri til að birta
í þessu hefti úrslit skoðanakönnunar
um afstöðu Dana í handritamálinu,
sem framkvæmd var fyrir skömmu.
Sú skoðanakönnun leiðir í ljós, að
41% dönsku þjóðarinnar vilji verða
við tilmælum íslendinga um að fá
afhent íslenzku handritin, en andvíg-
ir reyndust aðeins 15%. Mikill fjöldi,
eða 44%, höfðu enga skoðun í mál-
inu, enda hafa flestir Danir að von-
um litla þekkingu og áhuga á hand-
ritunum. Mestu máli skiptir, að nær
þrír af hverjum fjórum, sem myndað
höfðu sér skoðun, voru því fylgjandi,
að íslendingar fengju handritin.
Þessi úrslit sýna, að baráttan í
handritamálinu á undanförnum ár-
um hefur borið árángur á ]þeim veti-
vangi, sem mikilvægastur er, meðal
alls almennings í Danmörku. Þau
ættu að verða íslendingum styrkur
og hvatning til að halda fram mál-
stað sínum af festu og sanngirni. Og
dönskum stjórnmálamönnum geta
þau orðið tímabær ábending um, að
þeir þurfi ekki að láta ótta við al-
menningsálitið í Danmörku hindra
sanngjarna lausn málsins.
EKKI VERÐUR hjá því komizt að
minnast hér á annað mál, sem sýnir
því miður, að réttlætistilfinning
sumra íslendinga er fjarri þeim kröf-
um, sem þeir sjálfir gera til annarra
þjóða. Nokkrir menn hafa um langt
skeið haldið uppi áróðri fyrir yfir-
ráðarétti íslendinga á Grænlandi.
Um það skal ekki kvartað í sjálfu
sér, hve stórlega þessi áróður hefur
skaðað málstað íslands í handrita-
málinu. Við því væri ekkert að segja,
ef um réttlætismál væri að ræða, en
því fer fjarri, að svo sé. í sannleika
sagt er krafa íslendinga til Græn-
lands hvorki byggð á rétti né skyn-
semd. Hin lagalegu rök hafa verið
léttvæg fundin af hinum færustu
meðal íslenzkra lögfræðinga. Hitt er
þó miklu þyngra á metunum, að fyrir
smáþjóð eins og íslendinga, sem
eiga frelsi sitt undir virðingu annarra
fyrir sjálfsákvörðunarrétti þjóðanna,
er það fásinna og fullkomin afneitun
eigin hugsjóna að gera kröfur til
yfirráða í landi, sem önnur þjóð hef-
ur byggt um aldaraðir.
Sem betur fer hafa ekki nema ör-