Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.12.1958, Blaðsíða 50

fór að skipa fyrir um hvar Laugamenn skyldu
leita sér staðar. Það þarf ekki nema að líta á
inynd Asmundar Oveður til þess að gera sér
Ijóst að hún er ekki af syfjuðum glópi gerð.
Klofið á því viðrini, krumlugangurinn og
gramsið, þetta er allt saman sannarlega óveð-
urslegt og myndi auðga myndskyggnan Frakka
að verðmætri líísreynslu, ef hann sæi, en
sveitavanan Islending? Herra minn trúr! Ekki
meira en ómerkileg klámvísa gæti frætt gaml-
an sjóara.
Hitt er svo annað mál að dugnaður Ásmund-
ar er alveg hetjulegur, bæði við alla þessa
furðulegu formsköpun og við byggingar.
Skoðanir Ásmundar um lífið og listina liggja
Ijósar fyrir eftir verkum hans. Um þær þurfti
hann varla að tala fyrst eitthvað kom fram af
myndum. Maður, sem sér Þvottakonuna og
annað fleira af nátttröllum Ásmundar, þarf
ekki að ganga þess dulinn, að þar er höfundur,
sem trúir á frelsið og heldur að ekki sé ráð að
hindra andríkið með tilliti til raunsannra hlut-
falla eða fornra reglna.
Asmundi er kannske h'kt farið og Skúla
Magnússyni, sem sá nauðsyn iðnaðar og hratt
af stað fyrirtækjum skynsamlegum, nauðsynleg-
um og mennilegum, en var liðugum 200 árum
of snemma á ferðinni.
Ásmundur kann að verða myndaður við hlið
Skúla og þá jafnvel öllu betur sýndur en „fað-
ir Reykjavíkur", og mætti fyrr verða um hann
en Skúla tiltölulega, því nú gengur margt fljót-
ar cn áður, og er sumt jafnvel betur gert.
Þótt langt sé milli lífsskiðunar og lista-
smekks Ásmundar og mín og minna líka og þar
þyki margt tvísýnt eða utan þessa tíma og
sambands við menningu þjóðarinnar í dag, þá
er allt vel um hann borið saman við svo kölluð
ljóð heftisins og suman prósann einnig.
Um það dót munu sannast hin lyrisku orð
Jónasar Tryggvasonar prentuð í sama hefti bls.
34 í ljóði, sem er Ijóð:
--------Ef varstu að skygnast að vini
vonlaus er orðin sú för þín.
Það var ekki — var ekki cg.
Sigurður Jónsson frá Brún.
48
ATHUGASEMD.
Hér er ekki ætlunin að „svara“ ummælum
Sigurðar Jónssonar frá Biún eða ræða nánar
samanburð hans á verkum Ásmundar Sveins-
sonar og ljóðmæli klerksins á Tjörn Aftur á
móti vill ritið taka skýrt fram til að fyrir-
byggja hugsanlegan misskilning að það er með
öllu ósammála Sigurði um list Ásmundar. Það
er svo annað mál hvcrt hald er í þeirri kenn-
ing að list þurfi að tyggja í fólk cins og
barnamat ef það á að fá notið hennar. Okkur
sýnist sönnu nær að list samtíðarinnar hljóti
að vera hverri kynslóð inngöngudyr til allrar
annarrar listar. Sá sem ekki fær skilið né not-
ið jieirrar listar er lifir í landinu samtímis
honum á vart hægt um vik til heilladrjúgra
kynna við eldri listir og listaskeið.
Lokaorðin í bréfi Sigurðar gefa aftur á
móti tilefni til að ræða lítillega gagnrýni er
að ritinu hefur verið beint nokkuð, bæði í
bréfum og munnlega. Til dæmis tökum við hér
upp bréf er ritinu barst ekki alls fyrir löngu:
„Flateyri, 12.1. 1959.
Tímaritið Dagskrá Reykjavík.
Hérmeð tilkynni ég yður að ég er eigi lengur
kaupandi að riti yðar.
Ég get eigi verið að hræsna með að kaupa
rit sem hefur engan boðskap til mín að flytja.
Allur nýtízku skáldskapur samsuða hugsunar-
laus að því er virðist sálarlaus eða þá aðeins
fyrir afburða hugsuði, sem eigi nær til okkar
almúgamanna með sinn boðskap — það kæri
ég mig eigi að safna og vík því frá kaupum.
Með þakklæti fyrir það sem ég hefi þegar
hlotið.
Virðingarfyllst
Jón F. Hjartar."
Það er von okkar að höfundur misvirði ekki
að bréf hans er birt hér. Tilgangurinn er sá
einn að fá tækifæri til að svara þeirri gagn-
rýni er í bréfinu felst.
Það eru þá einkum tvö atriði sem fyrir
verða. í fyrsta lagi hefur Dagskrá aldrei verið
málsvari einhverrar tiltekinnar liststefnu
eða tiltekins hóps listamanna. Ritið hefur ein-
DAGSKRÁ