Fréttatíminn - 04.04.2014, Síða 12

F lest virðist enn óljóst um raun-veruleg áhrif
skuldalækkana ríkis-
stjórnarinnar á fjárhag
einstakra fjölskyldna
og hópa. Gengið er út
frá því að 92% þeirra
sem skulda verðtryggð
húsnæðislán sendi inn
umsókn en þegar um-
sóknarfrestur er liðinn
kemur í ljós hvort þær
forsendur standast.
Hagfræðingar Alþýðu-
sambands Íslands hafa líka verið
að vinna við útreikninga á þýðingu
skuldalækkananna, Henny Hinz,
hagfræðingur hjá ASÍ, segir það
snúið enda eigi eftir að ákveða við-
miðunarvísitöluna og ákveða hve
hárri prósentu leiðréttingin nemur.
Fjármálaráðherra á að taka þá
ákvörðun með því að gefa út reglu-
gerð. „Hvort viðmiðið verður 4,8%
eða 4,3%, það virðist ekki koma
fram fyrr en ljóst er hve margir
sækja um,“ segir hún.
Óvíst hvort 80 milljarða áætlun
stenst
Tryggvi Þór Herbertsson, verk-
efnisstjóri skuldalækkana ríkis-
stjórnarinnar, vill hins vegar ekki
samþykkja þá nálgun að viðmiðun-
arvísitalan sé óljós. „Við vitum ekki
dreifinguna og hver kostnaðurinn
verður,“ segir hann. Ætlunin sé að
lækka skuldir um 80 milljarða á
fjórum árum. Búið sé að taka frá 20
milljarða vegna lækk-
unarinnar í fjárlögum
þessa árs. Þessar for-
sendur miða við að
92% þjóðarinnar muni
senda inn umsókn um
skuldalækkun. Það
muni hins vegar ekki
liggja fyrir hver kostn-
aðurinn verður og hver
niðurfærslan verður í
hverju tilviki fyrr en
umsóknafrestur er
runninn út. Hann á að
hefjast 15. maí. Þá fyrst
liggi fyrir hver þátttakan er og þá
verði hægt að fara að útfæra dæmið
endanlega og átta sig á dreifingu af-
skriftanna. Þá komi í ljós hvort for-
sendunum um 80 milljarða kostnað
verður breytt „eða hvort bætt
verður við þetta,“ segir Tryggvi.
Eitt dæmi hefur verið birt
Á blaðamannafundi þar sem
formenn ríkisstjórnarflokkanna
fylgdu frumvörpum um málið úr
hlaði var nefnt eitt dæmi um áhrif
lækkunar á fjölskyldu sem hefur
700 þúsund króna heildarlaun á
mánuði og skuldar 22 milljóna
eftirstöðvar af verðtryggðu láni frá
árinu 2008.
Sú fjölskylda fær eina milljón í
lækkun, eða 4,5% og getur svo full-
nýtt möguleika til að lækka lánið
um 1,5 milljón til viðbótar með sér-
eignarsparnaði á þremur árum. Að
því loknu verða ráðstöfunartekjur
fjölskyldunnar 22.000 krónum
hærri á mánuði en fyrir aðgerðirn-
ar, að sögn ríkisstjórnarinnar.
Önnur nákvæm dæmi um tekju-
og eignastöðu fjölskyldna liggja
ekki fyrir. Tryggvi Þór Herberts-
son, verkefnisstjóri skuldalækk-
ana í fjármálaráðuneytinu, segir
að ákveðið hafi verið að svara ekki
einstökum fyrirspurnum um slík
mál. Hins vegar komi til greina að
birta í einu lagi nokkur samræmd
dæmi. Ákvörðun um það hefur þó
ekki verið tekin. Svör um niður-
færslur miðað við tekjur og skuldir
einstakra fjölskyldna fáist ekki fyrr
en eftir að allar umsóknir liggja
fyrir og ljóst verður hve stór hluti
almennings hefur hug á að nýta sér
skuldalækkunina.
Einhver hópur fær fjögurra
milljóna lækkun
Í fjölmiðlum hefur komið fram að
óvíst sé hvort nokkur fjölskylda nái
því að fá hámarkslækkun, sem er
fjórar milljónir króna. Tryggvi vísar
þeim efasemdum á bug. „Það eru
aðilar sem munu fá fullar bætur,”
segir hann en óljóst er hve margir
þeir verða. Þar verður um að ræða
aðila með miklar skuldir en ekki
endilega háar tekjur. Þessi hópur
hafi enn ekki fengið neinar leiðrétt-
ingar, hvorki 110% leið né sérstöku
vaxtabæturnar, sem greiddar voru
til flestra fjölskyldna í tíð síðustu
ríkisstjórnar.
Pétur Gunnarsson
petur@frettatiminn.is
Einn liður í skuldalækk-
unum ríkisstjórnarinnar
er sá að þeir sem eru
búnir að selja íbúð sem
þeir áttu á árunum 2008
til 2009 og eiga enga
íbúð í dag geta fengið
sérstakan persónufrá-
drátt sem lækka skatt-
greiðslur viðkomandi
næstu fjögur árin. Þetta
á þó ekki við þann hóp
sem hefur misst íbúðir
uppboðum eða hefur
fengið lækkun skulda
vegna 110% leiðarinnar
eða annarra úrræða.
Þeir sem seldu og keyptu
aðra íbúð fá niðurfell-
ingu skulda vegna eldri
íbúðarinnar greiddar inn
á höfuðstól lánsins sem
er á fyrsta veðrétti á nýju
íbúðinni.
Góu!
PI
PA
R
\T
BW
A
•
S
ÍA
•
1
30
95
4
Verði þér að
PI
PA
R\
TB
W
A
•
S
ÍA
•
1
4
0
5
5
8
Miðað er við að 92%
skuldara sæki um niðurfellingu
Það kemur ekki í ljós fyrr en allar
umsóknir liggja fyrir hvort áætlun um
að nota 80 milljarða króna til að niður-
greiða verðtryggð lán stenst eða hvort
endurskoða þarf forsendurnar. ASÍ
kvartar undan því að erfitt sé að átta sig
á áhrifum tillagna ríkisstjórnarinnar og
reikna út skuldalækkun einstakra aðila
út frá fyrirliggjandi upplýsingum.
Tryggvi Þór Herberts-
son.Þeir sem seldu og keyptu
ekki fá skattaafslátt í fjögur ár
Skuldari
Eftirstöðvar
íbúðaláns frá
árinu 2008
Lækkun höfuðstóls vegna
leiðréttingar að teknu tilliti til
frádráttarliða Lækkun %*
Heildar lækkun höfuðstóls láns að
viðbættri 1,5 milljón króna vegna
séreignarsparnaðar
Breyting á ráðstöfunar-
tekjum á ári vegna lægri
greiðslubyrði
A 13.000.000 1.100.000 8,4% 2.600.000 252.000
B 16.000.000 1.200.000 7,5% 2.700.000 288.000
C 20.000.000 1.500.000 7,5% 3.000.000 312.000
D 25.000.000 1.700.000 6,8% 3.200.000 336.000
E 30.000.000 1.900.000 6,3% 3.400.000 360.000
Fyrirvari: Heildarumfang leiðréttingarinnar liggur fyrir að afstöðnu umsóknarferli. Útreikningum er aðeins ætla að gefa vísbendingar
um líkleg áhrif. Þá ber að hafa í huga að frumvarpið er ekki orðið að lögum og getur tekið breytingum í meðförum Alþingis sem geta
haft áhrif á niðurstöður. *Dálkurinn Lækkun % er reiknaður út af Fréttatímanum.
Svona lækka nokkur lán
Fjármálaráðuneytið hefur reiknað út
dæmin hér að neðan um áhrif skulda-
lækkunartillagna ríkisstjórnarinnar á
verðtryggð lán miðað við tilteknar for-
sendur en margt getur haft áhrif á niður-
stöðuna. Forsendunum er lýst svo:
„Miðað er við verðtryggt jafngreiðslu-
lán með föstum 4,5% vöxtum. Forsendur
um verðbólgu eru 3,5% á ári og 288
gjalddagar (24 ár) eru eftir af lánum.
Fjárhæð þegar fenginnar beinnar
niðurfærslu er breytileg eftir eftir-
stöðvum og endurspeglar hún meðaltöl
niðurfærslu eftir eftirstöðvum lána sam-
kvæmt gögnum fjármála- og efnahags-
ráðuneytis.
Gert er ráð fyrir að heimili nýti sér
séreignarsparnaðarleið til fulls, þ.e. 1,5
milljón á þremur árum. Breytingar ráð-
stöfunartekna endurspegla breytingar
þegar bein niðurfærsla og séreignar-
sparnaðarleið hafa verið nýttar til fulls.
Búið er að reikna til frádráttar fyrri
úrræði sem heimili hafa notið.
12 fréttaskýring Helgin 4.-6. apríl 2014