Fréttatíminn - 04.04.2014, Blaðsíða 32

A
llir geta farið á hestbak,
líka þeir sem eru í hjóla-
stól. Við erum með sérút-
búna hnakka og hesta
sem eru bæði blíðlyndir
og geðgóðir. Þeir hafa meira að segja
þolað að keyrt sé óvart á þá í rafmagns-
hjólastól og þeir haggast ekki,“ segir
Berglind Inga Árnadóttir sem sér um
hestanámskeið fyrir fatlaða á vegum
reiðskólans Hestamennt og Hesta-
mannafélagsins Harðar í Mosfellsbæ.
Aldrei eru fleiri en fimm í hverjum hópi
og sem stendur eru fimm hópar á nám-
skeiði. Níu ára sonur Berglindar er á
einu þeirra. „Hann er einhverfur með
þroskaskerðingu og ég ákvað að skrá
hann núna á námskeið. Hann hefur
auðvitað oft verið með okkur fjölskyld-
unni á hestbaki en ég held að hann
hafi líka gott af því að vera í hópi þar
sem hlutirnir ganga svolítið öðruvísi
fyrir sig heldur en þegar bara við erum
saman,“ segir hún.
Hver hópur er samsettur á ólíkan
hátt en aðeins einn fjölfatlaður er í
hverjum tíma til að jafna þörf fyrir að-
stoðarmenn. „Hingað kemur öll flóran,
sumir eru mikið fatlaðir en aðrir eru
með smá þroskaskerðingar,“ segir
Berglind þar sem hún tekur á móti mér
í reiðhöllinni í Mosfellsbæ. Daglega
fær hún afnot af hálfri reiðhöllinni fyrir
klukkustundar langt námskeið. „Þeir
sem geta stjórnað sjálfir gera það en
aðrir fá aðstoðarmenn sem þá teyma
hestinn eða halda við þá. Námskeiðið
er útfært fyrir hvern og einn þannig
að allir fái sem mest út úr þessu. Ef
það er gott veður förum við út, förum
jafnvel í fjöruna eða á grýttan veg
sem ekki er hægt að fara á hjólastól
og maður sér hvað þetta gleður þau.“
Í Fræðslunefnd fatlaðra sem stofnuð
var innan hestamannafélagsins Harðar
var lögð áhersla á að námskeiðin væru
skemmtun en ekki bara lögð áhersla á
þjálfun því flest ungmennin eru þegar
mikið hjá sjúkraþjálfurum. „Þetta er
gert til þess að hafa gaman þó allir fái
líka þjálfun. Fyrir þá sem eru í hjólastól
veitir hreyfingin í hestinum þjálfun
fyrir allan líkamann.“
Fékk hest í fermingargjöf
Berglind er dóttir hinnar þekktu hesta-
konu Lillu, Herdísar Hjaltadóttur, og
byrjaði ung í hestamennsku. „Ég fékk
minn fyrsta hest í fermingargjöf og
hef verið á fullu síðan,“ segir Berglind.
Þrettán ára gömul byrjaði hún í sumar-
vinnu hjá Gunnu í Dalsgarði, sem er
sveitungum í Mosfellsdalnum að góðu
kunn og hélt hesta við Reykjalund. „Ég
fór þá með sjúklingana á bak. Það gerði
fólki ótrúlega gott að fara á hestbak
því það snýst ekki aðeins um nálægð
við dýr og útiveru heldur styrkir það
líkamann á margvíslegan hátt.“ Þegar
frá leið tóku aðrir við rekstrinum,
vegna fjárskorts breytti Reykjalundur
samningi sínum og sjúklingar gátu að-
eins farið á hestbak hálfan daginn, en
til að halda starfinu gangandi var farið
að taka við fötluðum börnum af sam-
býlum eftir hádegi. Þegar Berglind var
um tvítugt tók hún að fullu við rekstr-
inum og var þá einnig búið að bæta við
hefðbundnum reiðnámskeiðum fyrir
ungmenni til að ná endum saman.
„Það kostar auðvitað sitt að halda
námskeið fyrir fatlaða því það þurfa
að vera mun fleiri aðstoðarmenn.
Á hefðbundnu reiðnámskeiði eru
gjarnan 10 manns og tveir kenn-
arar en á námskeið fyrir fatlaða eru
kannski 10 kennarar með fjóra.“
Það hefur ekki gengið áfallalaust
fyrir sig að halda starfinu úti. Þegar
framkvæmdir hófust við Reykja-
lund með tilheyrandi raski flutti
hún reiðskólann í hesthúsahverfið
í Mosfellsbæ. „Við vorum þá komin
nær byggðinni þannig að krakkar
í bænum gátu komið sér sjálfir á
staðinn. Við vorum með vistmenn
á Reykjalundi fyrir hádegi þrisvar í
viku, fötluð ungmenni tvisvar í viku
og almenn reiðnámskeið alla daga
eftir hádegið. Ég réð fleira starfsfólk
og um tíma var helmingur þeirra
sem voru hér á námskeiði fatlaðir og
helmingur ófatlaðir.“ Þegar byrjað
var að byggja reiðhöllina í Mos-
fellsbæ í hesthúsahverfinu um 2009
fylgdi því aftur rask og Berglind
hætti með námskeiðin fyrir fatlaða.
„Eins þægir og hestarnir mínir eru
þá treystir maður þeim ekki alveg
með fatlaða krakka þegar fram-
kvæmdir standa yfir, og svo var
það auðvitað áframhaldandi fjár-
skortur. Ég var endalaust að skrifa
bréf og sækja um styrki en það gekk
misvel.“
Hrossaræktin Koltursey
Berglind var þá þegar byrjuð í
hrossarækt ásamt manni sínum,
Elíasi Þórhallssyni, og eru þau með
ræktunina Koltursey ásamt systur
Elíasar, Þórhildi Þórhallsdóttur og
Pétri Jónssyni, manni hennar. Um 25
hross eru á járnum í hesthúsi í Mos-
fellsbæ en um 70 til viðbótar eru á
jörðinni Miðey í Austur-Landeyjum.
„Mágkona mín á þar jarðarskika sem
við nefndum ræktunina eftir, Koltur-
sey, við erum þar með hrossin í upp-
eldi og þetta gengur vel. Við erum
ung ræktun og þegar komin með
nokkur fyrstu verðlauna hross. Við
höldum bara ótrauð áfram,“ segir
Berglind en hún rekur reiðskólann
Hestamennt ásamt mágkonu sinni
þó sú starfi ekki lengur við skólann.
Mikið var áfram hringt í Berglindi
frá sambýlum og dagvistunum með
fötluð börn en það var ekki fyrr en
kona í hestamannafélaginu, sem
átti fatlaðan dreng, fór að spyrjast
fyrir að hjólin fóru að snúast á ný
og haustið 2010 var stofnuð sérstök
Fræðslunefnd fatlaðra innan hesta-
mannafélagsins. Berglind tók sér
leyfi frá kennslu sem íþróttakennari
við Varmárskóla til að koma starfinu
á legg í nýrri reiðhöll en svo fór að
hún sneri aldrei aftur í grunnskól-
ann. „Ég hef bara verið í þessu síðan,
ásamt því að temja ræktunarhrossin
mín. Við erum búin að fjölda þátt-
Framhald á næstu opnu
Berglind Inga Árnadóttir ásamt
syni sínum Rökkva sem er með
þroskaskerðingu og einhverfu.
Ljósmyndir/Hari
Ég var alltaf
meðvituð um
þann möguleika,
því af hverju ætti
ég ekki að eign-
ast fatlað barn
eins og einhver
annar.
Berglind Inga Árnadóttir byrjaði 13
ára gömul að fara á hestbak með
sjúklinga á Reykjalundi og hefur um
árabil haldið reiðnámskeið í Mos-
fellsbæ fyrir fatlaða þó það hafi á
tímum verið erfitt vegna fjárskorts.
Þegar hún varð ólétt var hún með-
vituð um að hún gæti, rétt eins og
aðrir, eignast fatlað barn. Sonur
hennar, Rökkvi Dan, er með þroska-
skerðingu og einhverfu. Hann er byrj-
aður á reiðnámskeiði hjá móður sinni.
Berglind er viss um að starfið hennar
sé það alskemmtilegasta í heimi.
Kemur fötluðum á hestbak
32 viðtal Helgin 4.-6. apríl 2014