Morgunblaðið - 11.02.2012, Side 16

16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. FEBRÚAR 2012
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Efnahagur heimila speglast að
nokkru í þeim úrgangi eða sorpi sem
þau skila í ruslatunnur og á endur-
vinnslustöðvar. Sé þetta lagt til
grundvallar hafa heimilin ekki enn
náð sér á strik eftir hrunið haustið
2008. Mestur samdráttur frá hruni
hefur hins vegar verið í efni frá
byggingaverktökum; timbri, umbúð-
um og fleiru.
Heimilissorp sem skilað var til
Sorpu í fyrra og hittifyrra er veru-
lega minna en 2006 til 2008, sam-
kvæmt upplýsingum frá Birni H.
Halldórssyni, framkvæmdastjóra
Sorpu bs. Sem dæmi má nefna að
2007 var alls skilað 43.665 tonnum af
heimilissorpi. Í fyrra gæti magnið
hafa verið um 30.000 tonn, en end-
anlegar tölur liggja ekki fyrir.
Hins vegar varð um 10% aukning
á magni sem skilað var á endur-
vinnslustöðvar á höfuðborgarsvæð-
inu í fyrra miðað við árið á undan.
Notendur stöðvanna eru auk ein-
staklinga einkum smærri fyrirtæki.
Aukin umhverfisvitund gæti átt þátt
í aukningunni. Mestu var skilað á
endurvinnslustöðvar Sorpu 2007 eða
um 45.000 tonnum, en á nýliðnu ári
var skilað um 31.500 tonnum.
Björn segir að árið 2008 hafi verið
annasamasta árið hjá fyrirtækinu.
Þá hafi verið tekið á móti alls 242.000
tonnum eða sem nemur 1,2 tonnum á
hvert mannsbarn á svæði byggða-
samlagsins, sem nær yfir svæðið frá
Mosfellsbæ og til Hafnarfjarðar.
Björn tekur fram að þá hafi tals-
verðu af menguðum jarðvegi verið
skilað til Sorpu og þungur jarðvegur
segi fljótt til sín við vigtun.
Árið 2010 tók Sorpa á móti 142.000
tonnum af úrgangi og eru það um
680 kíló á hvern mannsbarn á svæði
samlagsins. Magnið sem kom til
Sorpu í hittifyrra var um 100.000
tonnum minna en árið 2008. Áætla
má að í fyrra hafi um 700 kílóum ver-
ið skilað af hverjum íbúa svæðisins
að meðalatali.
Hrun í ruslinu frá hruni
 2008 tók Sorpa á móti 1,2 tonnum af úrgangi frá hverjum íbúa að meðaltali
 Í fyrra var magnið um hálfu tonni minna  Aukning á ný á endurvinnslustöðvum
Minna af sorpi eftir hrun
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
250
200
150
100
50
0
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Heimilissorp
(þús. tonn)
Allur úrgangur til Sorpu
(þús. tonn)
Úrgangur til endurvinnslustöðva
(þús. tonn)
2006 2007 2008 2009 2010 2006 2007 2008 2009 2010 2006 2007 2008 2009 2010 2011
43.576
30.896
220.767
142.622
41.127
31.503
Skilagjaldið skilaði sér
» Úrvinnslusjóður greiddi skilagjald vegna úreldingar um 2.800 bif-
reiða á nýliðnu ári og hefur aldrei verið greitt vegna svo fárra bíla
frá því að núverandi kerfi var tekið upp í lok árs 2004. Þegar mest
var voru ríflega 8.600 bifreiðir úreltar árið 2006.
» Metár var í skilum á umbúðum af drykkjarvörum á síðasta ári til
Endurvinnslunnar hf. Af seldum umbúðum skiluðu 86,5% sér í end-
urvinnslu gegn greiðslu og voru greiddar 1.400 milljónir í skilagjald
í fyrra. Er þetta hækkun um 200 milljónir frá árinu á undan.
Grásleppuvertíð hefst væntanlega
eftir rúman mánuð, en samkvæmt
drögum að reglugerð er reiknað með
að heimilt verði að hefja veiðar 15.
mars á flestum svæðum.
Búist er við að sóknardagar verði
50 eins og var í fyrra, en þeir voru 62
á metvertíðinni 2010. Í fyrra var
tímabilið sem hægt var að nýta sókn-
ardagana á yfir 100 dagar, en Örn
Pálsson, framkvæmdastjóri Lands-
sambands smábátaeigenda, reiknar
með að það verði eitthvað stytt í ár.
Útflutningsverðmæti grásleppu-
hrogna og kavíars á síðasta ári nam
2.551 milljón króna. Það er sam-
dráttur um tæpa 1,3 milljarða milli
ára, sem skýrist að mestu af minni
veiði. Veiðin 2011 jafngilti 10.700
tunnum af söltuðum hrognum sem
var 40% minna en 2010.
Grásleppan öll að landi
Í ár verður skylt að koma með
grásleppuna alla að landi, en ekki að-
eins hrognin. Örn segist reikna með
að sjómenn komi flestir með grá-
sleppuna óskorna að landi. Þar verði
hún skorin, hrognin söltuð og grá-
sleppan meðhöndluð fyrir útflutning
til Kína. Örn segir að gott samstarf
hafi verið við Triton, sem hafi náð
góðum árangri í markaðsöflun í
Kína. Nú hugsi fleiri fyrirtæki sér
gott til glóðarinnar og samkeppni
gæti skapast á markaðnum.
Örn áætlar að í fyrra hafi fryst
grásleppa verið flutt út fyrir rúmar
100 milljónir króna. aij@mbl.is
Óbreyttur
dagafjöldi
á grásleppu
 Hrogn og kavíar
fyrir 2.551 milljón
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Bæjarstjóri Blönduóss segir það
vera skýra kröfu heimamanna að
komið verði á fót starfshópi með
þátttöku ráðuneyta og aðila á svæð-
inu varðandi frekari uppbyggingu
atvinnulífs á Norðurlandi vestra.
„Manni hrýs hugur við að skoða
allar tölur af svæðinu um fólksfækk-
un og hagvaxtarþróun. Þó að staðan
sé víða slæm eftir hrun þá virðist
sem fólk haldi áfram að flytja suður
á höfuðborgarsvæðið þó að staðan í
atvinnumálum sé síst betri þar en
víða úti á landi. Það lýsir vanda-
málinu í rauninni vel að menn sjá sig
knúna til að fara úr öskunni í eld-
inn,“ segir Arnar Þór Sævarsson,
bæjarstjóri.
Fram kom í tilkynningu frá for-
sætisráðuneytinu í gær, að fulltrúar
allra landshlutasamtaka hafi verið
boðaðir á fund í innanríkisráðuneyt-
inu 23. febrúar til þess að ræða þá
útfærslu sem stjórnvöld hafa lagt til
við sóknaráætlanir landshluta 2013-
2020.
Fækkað um 1.100 frá 1995
Íbúafjöldi á Norðurlandi vestra
var um 7.500 í upphafi ársins 2011
en íbúum fækkaði yfir árið um nærri
200 manns. Frá árinu 1995 hefur
fólki fækkað á svæðinu um 1.100.
Nánari greining á íbúasamsetningu
leiðir í ljós fólki yngra en 20 ára hef-
ur fækkað um 20% síðasta áratug-
inn og á Norðurlandi vestra er hæst
hlutfall aldraðra á landsvísu. Þá hef-
ur hagvöxtur á svæðinu verið nei-
kvæður. Fram kemur í bréfum Sam-
taka sveitarfélaga á Norðurlandi
vestra (SSNV) til forsætisráðherra
að á tímabilinu 1998-2008 dróst hag-
kerfið á Norðurlandi vestra saman
um 14% á meðan hagkerfi landsins
alls óx um 56% á sama tíma.
„Við erum farin að finna fyrir
kreppunni og fyrirtæki að komast í
gjaldþrot. Síðasta árið hefur virki-
lega farið að þrengja að okkur og
það er mikilvægt að sofna ekki á
verðinum og halda áfram uppbygg-
ingu í atvinnumálum með sameig-
inlegu átaki allra sem að málum
koma,“ segir Arnar Þór.
Ríkið hefur flutt opinber störf í
Húnavatnssýslur eins og Fæðingar-
orlofssjóð til Hvammstanga, ákveðin
verkefni Vinnumálastofnunar til
Skagastrandar, og Sýslumannsemb-
ættið á Blönduósi hefur fengið sér-
verkefni sem kallað hafa á fleiri
störf. Arnar Þór segir að fyrir þetta
beri vissulega að þakka en samt sem
áður hafi opinberum störfum á
Norðurlandi vestra fækkað um 35 á
árunum 2008-2011, þrátt fyrir að
þeim hafi t.d. fjölgað um 20 á Skaga-
strönd.
„Við erum alls ekki vanþakklát en
tölur um fólksfækkun og fækkun
starfa tala sínu máli. Miklu skiptir
að halda uppbyggingu atvinnutæki-
færa áfram og hér á Blönduósi bind-
um við miklar vonir við uppbygg-
ingu gagnavers. Hér er lóð tilbúin
undir slíka starfsemi og það ætti að
vera sameiginlegt verkefni allra
hagsmunaaðila að koma að gagna-
verinu; stjórnvalda, Landsvirkjunar,
fjárfesta og sveitarfélaga. Við eigum
í harðri samkeppni við aðrar þjóðir
um uppbyggingu gagnavera og um
öll þessi mál viljum við gjarnan
ræða sem fyrst við stjórnvöld,“ segir
Arnar Þór, bæjarstjóri á Blönduósi.
Vilja starfshóp um
atvinnumálin
 Fólki fækkaði um 200 á Norðurlandi vestra á síðasta ári
 „Fólk fer úr öskunni í eldinn“
Morgunblaðið/Jón Sigurðsson
Norðurland vestra Þó að opinber störf hafi verið flutt út á land, hefur þeim
fækkað á ný á seinni árum. Sveitarfélögin vilja fund með ráðherrum.
E i n a r Á s k e l k o m n a r a f t u r
Loksins
fáanlegar á ný!
www.forlagid.is – alvöru bókabúð á netinu