Morgunblaðið - 04.05.2012, Blaðsíða 27

Morgunblaðið - 04.05.2012, Blaðsíða 27
UMRÆÐAN 27 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. MAÍ 2012 Mörg íslensk heim- ili eru í fjárhagsvanda sem ekki er fyrirséð hvernig við náum okkur út úr. Frá hruni hefur kaup- máttur minnkað, verðlag hækkað og af- borganir verð- tryggðra lána þar með. Margir fara úr landi og aðrir koma ekki til baka úr námi. Markmið okkar Íslendinga er að hafa það álíka gott og fólk í ná- grannalöndunum. Til þess þarf verulegan viðsnúning. Hér í norð- lægu fámenninu er og verður ým- islegt kostnaðarsamara en hjá fjölmennari nágrannaþjóðum á meginlandi Evrópu. Hvernig get- um við tekið á þessu?  Sjávarauðlindin er vel nýtt, þó þar megi enn auka verðmæta- sköpun.  Orkuauðlindir eru miklar m.v. fólksfjölda. Góðum nýting- armöguleikum fer þó fækkandi m.a. vegna verndarsjónarmiða. Orkan mun bæta afkomu okkar í framtíðinni, en það tekur tíma. Olía kann að finnast en afrakst- urinn er óljós.  Hátæknifyrirtæki svo sem Öss- ur og Marel eiga erfitt um vik vegna gjaldeyrishaftanna og vinna að því að flytja sig úr landi. Við verðum að losna við höftin og fá alþjóðlegan gjald- miðil með lægri vöxtum og stöð- ugleika.  Ferðaþjónustan er vaxtar- broddur. Stutt sumur gera með- alnýtingu heldur lélega en hún fer þó batnandi.  Landbúnaðurinn er lélegasta grunnatvinnugreinin. Óhagkvæmur landbúnaður Landbúnaðurinn okkar nýtur innflutningshafta, styrkja og niðurgreiðslna og er mjög óhag- kvæmur fyrir þjóðina. Rökin hafa verið að allar þjóðir styrki sinn landbúnað og að hann stuðli að matvælaöryggi. En við styrkjum okkar landbúnað hvað mest, sum- ar þjóðir styrkja hann ekkert. Varðandi matvælaöryggið, þá þurfum við að flytja inn svo margt sem þarf til að halda nútíma land- búnaði gangandi að hið raunveru- lega matvælaöryggi felst í sam- göngum við útlönd og gagnkvæmum við- skiptum.  Um 15 milljarðar af peningum skatt- greiðenda fara til landbúnaðarins ár hvert, eða um 20.000 kr. á heimili á mánuði. Það að styrkja grunn- atvinnugrein er frá- leitt nema til að brúa tímabundið bil svo sem vegna nátt- úruhamfara. Setja ætti hámark slíkra styrkja við tiltekið hlutfall af veltu í grein- inni. Fyrir landbúnaðinn væri e.t.v. hægt að réttlæta útgjöld á fjárlögum kringum 1 milljarð í eðlilegu árferði.  Matvælaverð myndi lækka með tollfrjálsum innflutningi. Út- gjöld meðalheimilis myndu lækka um nálægt 30.000 kr. á mánuði.  Lægra matvælaverð myndi lækka neysluvísitölu og greiðslur af verðtryggðum lán- um meðalheimilis um 30.000 kr. á mánuði skv. lauslegu mati.  Verði landbúnaðurinn sviptur verndinni eru líkur á að hann muni skreppa saman um nálægt helming. Reyndar mun bændum fækka talsvert á næstu árum hvort sem er vegna tækni- framfara o.fl. Fækkun til sveita minnkar þörf á þjónustu á landsbyggðinni sem sparar fé skattborgaranna. Byggðin kall- ar á vegi, fjarskipti, skóla og aðra þjónustu. Lausaganga bú- fjár á okkar norðlæga við- kvæma landi eyðir gróðri og leiðir til uppblásturs. Fegurð landsins er minni en ella og auk þess er beinn kostnaður við landgræðslu sem fýkur út um gluggann jafnóðum. Minni út- gjöld en ella vegna alls þessa gætu skilað skattalækkun sem næmi um 20.000 kr. á mánuði á heimili. Traustur alþjóðlegur gjaldmiðill myndi auk ofangreinds lækka vexti á lán heimilanna um nálægt 50.000 kr. á mánuði. Stöðugleiki og vaxtalækkun myndi fjölga at- vinnutækifærum verulega. At- vinnurekstur, þar með talin bóndabýli, myndu einnig njóta góðs af lægri vöxtum. Samtals myndi ofangreint lækka greiðslubyrði meðalheimilis um 100.000 til 150.000 kr. á mán- uði eða allt að 1,8 m.kr. á ári. Þetta gerbreytti fjárhag þeirra 20.000 til 30.000 heimila sem verst hafa það fjárhagslega og myndi fara langt með að koma Íslandi út úr kreppunni. Bætum heiminn og Ísland líka Tölurnar hér á undan eru ekki hárnákvæmar en heildarmyndin er nærri lagi. Tollfrjáls innflutn- ingur á landbúnaðarafurðum og alþjóðlegur gjaldmiðill í stað krón- unnar myndu stórbæta hag heim- ilanna. Um 15 þús. manns, aðallega bændur og starfsfólk úrvinnslu- greina, myndu tímabundið þurfa að takast á við breytingar og fjár- hagslegar byrðar vegna þessa. Flestir gætu haldið áfram vinnu sinni með aðlögun en hinum þyrfti að koma til aðstoðar með því að skapa ný atvinnutækifæri t.d. við ferðþjónustu o.fl. Breytingarnar ganga yfir á nokkrum árum en hagkvæmara og eðlilegra kerfi myndi nýtast um ókomin ár. Leitast mætti við að kaupa ódýrar landbúnaðarafurðir frá fá- tækum löndum, t.d. Afríku. Aukin atvinna á þeim slóðum skiptir sköpum. Það er siðferðileg skylda okkar sem höfum það mjög gott miðað við þá sem berjast við ör- birgð að gera okkar til að liðka til fyrir þeim. Búum til betri heim og bætum Ísland líka. Bætum heiminn og byrjum hér heima Eftir Guðjón Sigurbjartsson » Það mætti lækka útgjöld heimila um 100 til 150 þúsund krónur á mánuði með aðgerðum sem hér er lýst. Það skipti sköpum fyrir þá sem verst standa. Guðjón Sigurbjartsson Höfundur er smáatvinnurekandi, við- skiptafræðingur og bóndasonur. Fjallalamb á framandi máta Grillað fillet á spjóti, marinerað í hvítlauk, ólífuolíu, tímian & dijon sinnepi, borið fram á salatbeði með hægelduðum rauðlauk, ristuðum sveppum, bakaðri kartöflu & hvítlauks dressingu 2.690 kr. Hálendis spjótNÝTT Grillhúsið Tryggvagötu og Sprengisandi, sími: 5275000, grillhusid@grillhusid.is, www.grillhusid.is TREFJARÍKAR PRÓTEINSTANGIR FYRIR KREFJANDI AÐSTÆÐUR –– Meira fyrir lesendur PANTAÐU AUGLÝSINGAPLÁSS Katrín Theódórsdóttir Sími: 569 1105 kata@mbl.is Morgunblaðið gefur út glæsilegt sérblað um Heimili og hönnun föstudaginn 11. maí NÁNARI UPPLÝSINGAR GEFUR: PÖNTUNARTÍMI AUGLÝSINGA: Fyrir kl. 16, mánudaginn 7. maí. Í blaðinu verða kynntir geysimargir möguleikar og sniðugar lausnir fyrir heimilin. Skoðuð verða húsgögn í stofu, hjónaherbergi, barnaherbergi og innréttingar bæði í eldhús og bað. Heimili & hönnun SÉ RB LA Ð

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.