Morgunblaðið - 16.11.2012, Blaðsíða 27

27
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. NÓVEMBER 2012
RAX
Á heimleið Hvað ætli hann hafi verið að hugsa drengurinn með töskuna á bakinu í Mosfellsbænum þar sem hann staldraði við meðal trjánna á leið sinni heim úr skólanum?
Á þeim átta
mánuðum, sem
liðnir eru frá því
ég tók við emb-
ætti varaut-
anríkisráðherra
Kína með mál-
efni Evrópu að
sérsviði hef ég
sótt Evrópuríki
heim nær tíu
sinnum. Í hverri
heimsókn hef ég orðið vitni að
hinni miklu viðleitni til að ráð-
ast gegn skuldavandanum og
mér þykir ánægjulegt að sjá
að sumar ráðstafanir virðast
ætla að bera árangur, smám
saman. Kína hefur lagt mikið
af mörkum til stuðnings
Evrópuríkjum frá því skulda-
vandinn skall á. Við lögðum
Alþjóðagjaldeyrissjóðnum til
43 milljarða bandaríkjadollara
og lögðum auk þess fram fjár-
magn til Evrópuríkja með því
að kaupa ríkisskuldabréf og
með því að auka innflutning á
varningi frá Evrópu. Þetta er
að mínu mati sjálfsagt framlag
okkar sem náið og alhliða
samstarfsríki ESB.
Á næsta ári verður því fagn-
að að 10 ár verða liðin frá und-
irritun yfirlýsingarinnar um
víðtækt samstarf Kína og
ESB. Þrátt fyrir síbreytileika
heimsmálanna síðasta áratug
hafa samskipti Kína og Evr-
ópu aukist stöðugt og skilað
vaxandi og mikilvægum ár-
angri. Leiðtogar ríkjanna hafa
átt fjölmarga fundi og skiln-
ingur þeirra vaxið og traust
þeirra í milli. Árleg viðskipti
Kína og Evrópuríkja hafa náð
560 milljörðum dollara, sem er
fjórföldun að umfangi frá því
fyrir áratug. Kína og Evrópa
hafa auk þess unnið náið sam-
an og samræmt aðgerðir í bar-
áttunni gegn loftslagsbreyt-
ingum og að öðrum
alþjóðlegum málefnum.
Stjórnvöld í
Kína styðja náið
samstarf Evr-
ópuríkja. Það er
mat okkar að
samhent, stöðug
og efnahagslega
sterk Evrópa
gagnist heim-
inum öllum; þar
með talið Kína.
Þegar evrópska
skuldakreppan
var hvað dýpst
heyrðust raddir,
meðal annars frá Evrópu, um
aðsteðjandi hrun evrunnar og
upplausn Evrópusambands-
ins. Þrátt fyrir það hafa kín-
versk stjórnvöld ekki hvikað
frá trú sinni á framtíð nánara
samstarfs Evrópuríkja. Wen
Jiabao, forsætisráðherra, hef-
ur sagt: „Kína er traustur vin-
ur ESB og samherji.“
Framtíð kínversk-
evrópskra tengsla mun halda
áfram að verða bjartari. Því
meiri sem þróun kínversks
samfélags verður þeim mun
víðtækari verða samskiptin
við Evrópu. Það verður vax-
andi markaður í Kína fyrir
evrópskar afurðir, tækni og
fjárfestingar. Við þurfum að
huga að aukinni samvinnu í
viðskiptum, fjárfestingum,
fjármálaviðskiptum, byggða-
þróun og sjálfbærri þróun og
kanna möguleika á fríverslun
milli Kína og ESB. Samtímis
þurfum við að vinna að lausn-
um á álita- og ágreinings-
málum ríkjanna, byggðum á
grundvelli gagnkvæmrar virð-
ingar, jafnréttis og gagn-
kvæms ávinnings og leitast við
að gera hina miklu möguleika
samstarfsins að veruleika öll-
um til ávinnings.
Sýn okkar um framtíð
bættra samskipta Kína og
Evrópu krefst sameiginlegrar
viðleitni til að viðhalda frið-
samlegu og öruggu alþjóðlegu
umhverfi. Jafnt Kína sem
Evrópuríki stóðu af sér ógnir
japönsk stjórnvöld hverfi frá
ólögmætum aðgerðum sínum
og snúi aftur að samninga-
borðinu.
Að lokinni síðari heims-
styrjöldinni voru glæpir fas-
ista í Evrópu leiddir að fullu í
ljós. Það leiddi til samstarfs-
ferlis Evrópuríkja, sem hefur
á rúmum sex áratugum breytt
Evrópu úr stríðshrjáðri álfu í
heimsálfu friðar og samstarfs.
Illu heilli halda ýmsir jap-
anskir stjórnmálamenn áfram
að votta svonefndum Yasuk-
uni-helgidómi virðingu sína,
en þar er viðhaldið minningu
stríðsglæpamanna síðari
heimsstyrjaldar. Þeir afneita
þeim glæpum, sem Japanir
frömdu í stríðinu og reyna að
endurskrá söguna, hafna
þeirri skipan heimsmála, sem
samið var um eftir stríð og
grafa undan friði og stöðug-
leika í heimshluta sínum. Slíkt
framferði hlýtur að vekja ugg
og athygli allra friðelskandi
þjóða. Það er eitt af brýnustu
viðfangsefnum Asíuríkja að
standa vörð um þann sigur
sem vannst í síðari heims-
styrjöldinni og þá skipan
heimsmála, sem sátt náðist
um að henni lokinni. Það ætti
að vera sameiginleg ábyrgð
allra ríkja heims.
Friðsæld og stöðugleiki
Asíu- og Kyrrahafsríkja er
hagsmunamál allra ríkja
heims, þar á meðal Evrópu.
Kína mun áfram fylgja af
staðfestu stefnu friðsamlegrar
þróunar og samvinnu við öll
Asíuríki. Kína og Evrópuríki
gegna veigamiklu hlutverki í
málefnum heimsins og halda
áfram að vera samstarfsríki
um frekari þróun. Kínversk-
um stjórnvöldum er annt um
samstarf við Evrópu um enn
frekari árangur í að tryggja
frið, stöðugleika og þróun í
heiminum.
Eftir Song
Tao » Á næsta ári
verður því fagn-
að að 10 ár verða
liðin frá undirritun
yfirlýsingarinnar
um víðtækt sam-
starf Kína og ESB.
Song Tao
Bætt framtíð kínversk-
evrópskra samskipta
Höfundur er vara-
utanríkisráðherra Kína.
síðari heimsstyrjaldarinnar og
þjóðir okkar urðu fórnarlömb
stríðshremminga. Engir skilja
betur en þjóðir okkar mikil-
vægi friðar né meta meira nú-
verandi friðsæld.
Ég veit að ýmsir evrópskir
vinir okkar hafa áhyggjur af
nýlegum deilum um Diaoyu
Dao-eyjaklasann, sem hefur
um aldir verið órjúfanlegur
hluti kínversks landsvæðis og
Kína hefur haft óvéfengjan-
legt forræði yfir. Japanir her-
tóku eyjaklasann og innlim-
uðu með ólögmætum hætti í
fyrra kínversk-japanska stríð-
inu í lok 19. aldar. Að lokinni
síðari heimsstyrjöld var Jap-
önum gert, samkvæmt Kaíró-
yfirlýsingunni, Potsdam-
yfirlýsingunni og öðrum bind-
andi alþjóðsamningum að
skila Kínverjum hinum her-
teknu landsvæðum, þar með
töldum Diaoyu Dao-eyja-
klasanum.
Sú spenna, sem nú ríkir
vegna Diaoyu Dao er aðeins til
komin vegna ögrunar jap-
anskra stjórnvalda, sem í
septembermánuði síðast-
liðnum hurfu frá fyrra sam-
komulagi sínu við Kínastjórn
um að leggja ágreiningsmál til
hliðar og gripu til svokallaðra
þjóðnýtingaraðgerða varðandi
Diaoyu Dao, sem fela í sér að
breyta lagalegri stöðu Diaoyu
Dao. Kínverskum stjórnvöld-
um var nauðugur sá einn kost-
ur að grípa til ráðstafana
vegna þess. Kínverjar hafa
verið staðráðnir í því að leysa
deiluna með viðræðum og
samningum. Það er brýnt að
Einhvern
næstu daga mun
umfjöllun nefnda
þingsins um áætl-
un um vernd og
orkunýtingu
landsvæða, svo-
kallaða ramma-
áætlun, ljúka. Út-
lit er fyrir að
meirihluti um-
hverfis- og sam-
göngunefndar muni leggja
til að áætlunin verði af-
greidd óbreytt, í þeirri út-
gáfu sem hún kom frá ráð-
herrum ríkisstjórnarinnar,
þeim Svandísi Svavarsdóttur
og Oddnýju Harðardóttur,
fyrr á þessu ári. Í því felst
tillaga um að málið verði af-
greitt í sama ágreiningi og
það kom inn til þingsins, án
þess að nein alvöru tilraun
hafi verið gerð til að ná
breiðari samstöðu.
Það er miður, því hug-
myndin á bak við alla vinn-
una við rammaáætlun hefur
verið sú, að gera langtíma-
áætlun, sem bærilegur sam-
hljómur væri um, þannig að
unnt yrði að sjá fyrir þróun í
orkunýtingu og vernd land-
svæða til lengri tíma og gera
áætlanir í samræmi við það.
Þegar verkefnisstjórn
rammaáætlunar og faghópar
skiluðu af sér á sínum tíma
bundu margir vonir við að
svo gæti orðið, enda hafði
góð samstaða myndast á
þeim vettvangi og ákveðið
jafnvægi virtist vera milli
ólíkra viðhorfa.
Eftir að ráðherrarnir
tveir, ríkisstjórnin í heild og
þingflokkar VG og Samfylk-
ingar höfðu farið höndum
um málið og gert á því ýms-
ar breytingar,
dvínuðu þær
vonir mjög.
Verði niður-
staða þingsins
sú að sam-
þykkja tillögu
ráðherranna
án nokkurra
breytinga, er
hætt við að
eðli málsins
breytist; að í
stað lang-
tímaáætlunar, sem haldið
gæti gildi sínu þrátt fyrir
stjórnarskipti og kosningar,
komi plagg, sem aðeins er
rammaáætlun þeirrar ríkis-
stjórnar sem nú situr.
Þannig gæti niðurstaða
þessa þings orðið áframhald-
andi djúpstæður ágrein-
ingur um öll þessi mál, í stað
þeirrar víðtæku samstöðu
sem að var stefnt í upphafi.
Það væri mjög miður. Auð-
vitað er ekki öll von úti enn,
meðan málið er enn til um-
fjöllunar á Alþingi, en um-
mæli talsmanna
ríkisstjórnarflokkanna síð-
ustu daga eru ekki beinlínis
til þess fallin að auka mönn-
um bjartsýni í þeim efnum.
Eftir Birgi
Ármannsson
Birgir Ármannsson
» Í stað lang-
tímaáætlunar,
sem staðist gæti
stjórnarskipti og
kosningar, kemur
plagg, sem aðeins
er rammaáætlun
núverandi
ríkisstjórnar.
Höfundur er þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins í Reykjavík.
Rammaáætlun
núverandi
ríkisstjórnar?