Morgunblaðið - Sunnudagur - 18.11.2012, Blaðsíða 52
52 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 18.11. 2012
Varðskipið Óðinn sem liggur við bryggju að
Grandagarði 8, við Sjóminjasafnið Víkina, er
vettvangur sýningar átta ungra myndlistar-
manna sem verður opnuð á laugardag kl. 15
til 17.
Sýninguna kalla listamennirnir Marvaða
og hafa þeir lagt undir sig þyrluskýli skipsins.
Öll verkin eiga það sameiginlegt að tengjast
hafinu á einn eða annan hátt.
Sæfararnir sem taka þátt í Marvaða eru
þau Ásta Fanney Sigurðardóttir, Claudia
Hausfeld, Gunnar Jónsson, Guðlaug Mía Ey-
þórsdóttir, Halla Þórlaug Óskarsdóttir,
Helga Páley Friðþjófsdóttir, Sigmann Þórðar-
son og Sigurður Þórir Ámundason. Bjóða
þau gestum að fjölmenna á opnunina.
SÝNA VERKIN Í VARÐSKIPI
MARVAÐI Í ÓÐNI
Myndlistarmenn sýna í Óðni í Reykjavíkurhöfn.
Morgunblaðið/Golli
Prófessor Dýragóður er aðalpersóna þessa
norræna loftslagssöngleiks fyrir börn.
Leikritið Prófessor Dýragóður var frumsýnt
í Norræna húsinu í vikunni og verða þar tvær
sýningar á laugardag, klukkan 14 og 16.
„Prófessor Dýragóður“ er aðalpersónan í
þessum dansk-sænska loftslagssöngleik
QUASI leikhópsins, sem hefur verið á leik-
ferðalagi í Reykjavík síðustu vikur. Ásamt
börnum frá Íslandi og tveimur öðrum Norð-
urlöndum, hefur leikhópurinn skapað sam-
norræna leiksýningu sem börnin geta skilið.
Markmiðið með verkinu er að fjalla um
umhverfisvandamál og hættur sem steðja að
loftslaginu. Vigdís Finnbogadóttir er verndari
verkefnsins en frítt er á sýningarnar.
SAMNORRÆNT LEIKVERK
BARNALEIKUR
Bandaríski höfundurinn
Louise Erdrich, sem er af
indjánaættum, hreppti í
vikunni National Book
Award í flokki skáldsagna,
fyrir The Round House.
Sagan fjallar um óréttlæti
sem viðgengst á verndar-
svæðum fyrir frumbyggja
landsins.
Í flokki bóka almenns eðlis sigraði Kather-
ine Boo fyrir Behind the Beautiful For-
evers: Life, Death, and Hope in a
Mumbai Undercity, sem fjallar um erfiða
lífsbaráttu fátækra í skugga lúxushótela í
borginni Mumbai. Þá hlaut William Alexand-
er verðlaun fyrir bestu bókina fyrir unga les-
endur, fyrir Goblin Secrets.
National Book Award eru veitt árlega höf-
undum sem hafa bandarískt ríkisfang og eru
þau meðal virtustu bókmenntaverðlauna
hins enskumælandi heims.
ERDRICH HREPPIR VERÐLAUN
UM ÓRÉTTLÆTI
Louise Erdrich
Ný grafíkverk verða ásýningu Ríkharðs Valt-ingojers myndlistar-
manns sem verður opnuð í sal
Íslenskrar grafíkur, Hafnarhús-
inu, laugardag klukkan 16. Á
sýningunni verða bæði litógrafí-
ur og mezzótintur sem Rík-
harður sýndi á einkasýningu í
Vínarborg í sumar sem leið en
hún hlaut fyrirtaks viðtökur.
„Þetta er einskonar óbeint
framhald af sýningu sem ég var
með hér árið 2009,“ sagði Rík-
harður þar sem hann var að
hengja verkin upp í gær. Hann
segir myndheiminn þó hafa
þróast mikið. „Þetta er nú lauslega tengt náttúrunni, en hún er
þarna bakvið sem útgagngspunktur.“
Ríkharður segist hafa unnið verkin að hluta til fyrir sýninguna
sem hann opnaði í Vínarborg í vor.
„Galleríeigandinn sá mynd eftir mig á fésbókinni og hafði sam-
band, hann vildi sjá meira og svo vildi hann sýningu strax!“ segir
Ríkharður og hlær. „Núna er ég spenntur að sjá hvernig Íslendingar
taka þessum verkum. Þeim verður eflaust vel tekið en hvað sjá Ís-
lendingar í þeim? Mér þykir það forvitnilegt eftir að hafa upplifað
viðtökur Austurríkismanna sem hafa engin tengsl við viðfangsefnið.
Ég vissi ekkert hvernig viðtökurnar yrðu þar úti en svo gekk mjög
vel. Verkin slógu í gegn og ólíklegasta fólk keypti myndir.“
Ríkharður er austurrískur að uppruna en fæddur á Ítalíu árið
1935. Hann fluttist til Íslands árið 1960 og er einn af frumkvöðlum
grafíklistar hér á landi; kenndi lengi við grafíkdeild MHÍ og Listahá-
skólann. Eftir hann hætti kennslu reisti hann sér fullkomið grafík-
verkstæði á Stöðvarfirði, Grafíksetrið, þar sem hann hefur unnið nær
óslitið að list sinni frá árinu 2007. Ríkharður er heiðursfélagi í Ís-
lenskri grafík.
HEIÐURSFÉLAGI SÝNIR GRAFÍKVERK
Vildi strax fá verk
á sýningu
Náttúran er útgangspunktur nýrra verka Ríkharðs á sýningunni.
Ríkharður vinnur að litógrafíu.
RÍKHARÐUR VALTINGOJER SÝNIR NÝ VERK Í SAL
ÍSLENSKRAR GRAFÍKUR. ÞEIM VAR VEL TEKIÐ Í VÍN.
Menning
É
g verð að viðurkenna að þessar
góðu viðtökur hér heima komu
mér ánægjulega á óvart. Viðbrögð
áhorfenda í framklappinu á sýn-
ingum voru svo sterk að þau
snertu mig djúpt,“ segir Elsa Waage óperu-
söngkona þegar hún er innt eftir lofsam-
legum dómum gagnrýnenda og kröftugu
klappi sýningargesta fyrir túlkun sína á Azu-
cenu í Il trovatore eftir Verdi hjá Íslensku
óperunni, en lokasýning uppfærslunnar fer
fram nú um helgina og þar mun Alina Dubik
syngja hlutverkið.
„Ég hef ekki sungið hér heima í mörg ár
svo ég var taugaspenntari en ella, enda alltaf
meiri væntingar þegar söngvarar sem verið
hafa lengi erlendis koma heim að syngja. Mig
langaði líka til að gera eitthvað extra flott,“
segir Elsa og bætir við að raunar hafi aldrei
verið á planinu hjá sér að syngja hlutverk
Azucenu. Þegar blaðamaður hváir yfir þessari
yfirlýsingu útskýrir Elsa: „Ég hef alltaf fókú-
serað á mig sem kontraalt og sungið efnis-
skrá sem er fyrir lægra raddsvið. Þetta hlut-
verk er ekki bara krefjandi leiklega séð
heldur mjög krefjandi raddlega þar sem það
krefst bæði mikillar hæðar og dýptar. Þegar
ég fór að æfa hlutverkið fyrir fyrirsönginn þá
fann ég að þetta átti vel við mig. Mér fannst
ögrandi og hvetjandi að fá að takast á við
þetta hlutverk á íslensku sviði,“ segir Elsa og
tekur fram að hún þakki öllum þeim sem
hvöttu hana til að syngja fyrir.
Stolt af landinu sínu
Spurð hvað sé framundan hjá sér svarar
Elsa: „Ég stend á ákveðnum tímamótum og
veit ekki alveg hvað bíður mín.“ Þar vísar
Elsa til þeirra breytinga sem orðið hafa á
högum hennar á allra síðustu misserum. Elsa
flutti heim til Íslands haustið 2011 eftir nærri
þrjátíu ára búsetu erlendis, fyrst við nám í
Hollandi og Bandaríkjunum, en síðan nám og
störf á Ítalíu, en þar kynntist hún eiginmanni
sínum, Emilio de Rossi, sem jafnframt var
helsti umboðsmaður Elsu í nærri tuttugu ár.
„Ég missti manninn minn árið 2009 eftir erfið
og langvarandi veikindi,“ segir Elsa og bend-
ir á að hún hafi meðan hann var veikur af-
þakkað söngverkefni bæði úti og hérlendis.
„Þegar maður þarf að afbóka og afþakka tón-
leika og sönghlutverk þá fær maður kannski
svolítið slæmt orð á sig og svo fara tilboðin
að hætta að berast í sama mæli og fyrr,“ seg-
ir Elsa.
„Þegar maðurinn minn dó var dóttir okkar
ekki nema þrettán ára gömul og ég gat því
ekki tekið að mér verkefni fjarri heimahög-
unum. Ég ákvað því að kúpla mig alveg út og
flutti heim til Íslands til að vera nær stórfjöl-
skyldunni,“ segir Elsa og bætir við: „Um leið
og maður kemur heim þá dettur maður auð-
veldlega inn í það að vinna þrefalt.“ Þar vísar
Elsa til þess að síðan hún kom heim hefur
hún kennt söng hjá Fjölmennt, unnið sem
leiðsögumaður að sumarlagi, haldið master-
klassa hjá Listaháskóla Íslands jafnframt því
að taka söngnemendur í einkatíma.
„Ég var að vinna sem leiðsögumaður sl.
sumar samhliða því sem ég var að undirbúa
hlutverk Azucenu. Það gaf mér mjög mikið
að ferðast um landið mitt og ég var svo stolt
að sýna það útlendingum. Reyndar hefði ég
líka mikinn áhuga á að stýra menningarferðum
fyrir Íslendinga til Ítalíu.“
Azucena lykill að nýjum tækifærum
Spurð um söngkennsluna segist Elsa lengi
framan af ferli sínum alls ekki hafa viljað
kenna. „Kennslan er svo krefjandi vegna þess
að til að vera góður kennari þarftu að gefa
mjög mikið af þér og þegar maður þarf að vera
á miklu ferðalagi vegna verkefna og fyrirsöngs
þá er ekki rými fyrir kennslu. En núna þegar
ég hef betri tíma þá finnst mér kennslan mjög
skemmtileg og nærandi. Mér finnst ég læra svo
mikið af nemendum, af því að þeir hafa allir
mismunandi þarfir. Ég er stöðugt að uppgötva
nýja hluti í tengslum við röddina í kennslunni,“
segir Elsa og tekur fram að hún búi vel að
þeirri leiðsögn sem hún fékk hjá Michael
Trimble, söngkennara sínum í New York, á sín-
um tíma.
„Hann reyndist mér mjög vel og ég nýti
mjög mikið af hans tækni við kennslu í dag.“
Ekki er hægt að sleppa Elsu án þess að for-
vitnast hvað sé framundan hjá henni á óperu-
sviðinu. „Mér finnst mjög gaman að syngja óp-
erur, en nýt þess líka að syngja konserta, hvort
heldur eru ljóðatónleikar eða trúarleg tónlist.
Það er hins vegar ekki hægt að lifa af því að
vera óperusöngkona á Íslandi. Ég held reyndar
að með því að syngja Azucenu hafi ákveðnar
dyr opnast. Það eru ekki mjög margar raddir
sem geta sungið þetta hlutverk vegna þess
hversu raddlega krefjandi það er. Mér finnst
þetta hlutverk vera lykill að ákveðnum mögu-
leikum og vona að það geti nýst mér sem
ákveðinn stökkpallur aftur inn í óperuheiminn
erlendis,“ segir Elsa og bætir við: „Ég er svo
heppin að djúpar raddir eins og mín verða yfir-
leitt betri með aldrinum meðan maður heldur
heilsu og kröftum. Ég þarf ekki að vera ung og
saklaus til að syngja Azucenu í Il trovatore, Ul-
ricu í Grímuballinu eða Quickly í Falstaff. Mér
finnst ég núna algjörlega tilbúin til að takast á
við þessi krefjandi hlutverk af fullum krafti,“
segir Elsa að lokum.
ÓPERUSÖNGKONAN ELSA WAAGE SEGIST STANDA Á TÍMAMÓTUM Í LÍFI SÍNU OG FERLI
„Veit ekki hvað bíður mín“
ELSU WAAGE LANGAÐI TIL AÐ SKILA HLUTVERKI AZUCENU MEÐ GLÆSIBRAG ÞEGAR HÚN SNERI AFTUR Á ÍS-
LENSKT ÓPERUSVIÐ EFTIR LANGA FJARVERU. GÓÐAR VIÐTÖKUR LÉTU SVO SANNARLEGA EKKI Á SÉR STANDA.
Silja Björk Huldudóttir silja@mbl.is
Elsa í hlutverki sínu sem Azucena.
Ljósmynd/Gísli Egill Hrafnsson