Morgunblaðið - Sunnudagur - 12.05.2013, Blaðsíða 14

E
rla Þórarinsdóttir mynd-
listarkona á verk á
samsýningunni Tilraun
til að beisla ljósið í
Hafnarborg en síðustu
sýningardagar eru nú um helgina.
Á sýningunni er leitast við að
varpa ljósi á áhrif andlegra fræða
á myndlist. „Mér finnst afskaplega
eðlilegt að hafa áhuga á andlegum
málum,“ segir Erla. „Ég ólst að
hluta til upp í Svíþjóð þar sem lífið
er mjög efnislegt og fólk talar ekki
eins mikið um andleg mál og við
gerum í hversdagslífinu á Íslandi
þar sem fólk segir hvert öðru frá
draumum sínum og ræðir mjög op-
inskátt um andleg mál.“
Tengist áhugi þinn á andlegum
málum á einhvern hátt trúmálum?
„Ég lærði að lesa í Landakots-
skóla og ég held að dvölin þar hafi
dálítið bólusett mig fyrir Kristi á
krossinum. Ég fermdist ekki, það
var ekki vegna andúðar á kristinni
trú, ég sá bara ekki tilgang í ferm-
ingunni. Ég held að ég sé mjög
trúuð en kristnin hefur ekki höfð-
að til mín. Ég trúi miklu frekar á
sköpunarverkið og hið stóra sam-
hengi og hef þörf fyrir að skilja
það.“
Þú trúir því að við séum fyrst
og fremst andlegar verur?
„Auðvitað erum við sem mann-
eskjur líka í efninu en við þróumst
og þroskumst andlega.“
Heldurðu að það sé líf eftir
dauðann?
„Ég sé engin rök fyrir því að
með dauðanum sé öllu lokið.“
Víkjum að listastarfinu. Varstu
strax sem barn heilluð af listum?
„Ég ólst upp við það að fólk í
kringum mig var alltaf að gera
eitthvað í höndunum. Mamma,
Guðrún Katrín, var mikil handa-
vinnukona og mamma hennar,
amma Guðrún, var óskaplega flink,
heklaði, prjónaði og batt inn bæk-
ur. Hún nýtti allt og gerði eitthvað
úr öllu. Föðursystur mömmu
saumuðu út, hekluðu og tálguðu.
Ég lærði mjög snemma að vera
alltaf að. Pabbi var héraðslæknir á
Hvammstanga í þrjú ár og þar ólst
ég upp frá átta til tíu ára aldri.
Þar bjuggum við börnin við mikið
frelsi og við vorum alltaf að búa
eitthvað til, klipptum út dúkkulísur
og bjuggum til alls kyns leikföng
því það var ekkert til af dóti í
kaupfélaginu. Kannski var ég
dundari að upplagi og hafði þörf
fyrir að sjá eitthvað verða til. Ég
vissi ekkert um fagrar listir og sá
enga fyrirmynd í listakonum því
þær voru svo fáar.“
Þú sagðir í upphafi að þú hefðir
að hluta til alist upp í Svíþjóð,
segðu mér frá því.
„Ég var tíu ára þegar við fjöl-
skyldan fluttum til útlanda. Pabbi
fór í framhaldsnám og við vorum
eitt og hálft ár í Danmörku og fór-
um svo til Gautaborgar. Ég var
eitt ár í menntaskóla á Íslandi en
fór aftur til Svíþjóðar og fór í
listaháskóla þar sem ég lærði
hönnun og myndlist. Þar fann ég
fyrirmyndir í rússnesku bylting-
arlistakonunum sem unnu bæði í
myndlist og hönnun og töldu að
listin væri fyrir alla. Föt á verka-
manninn ættu að vera falleg af því
hversdagslífið á að vera fallegt og
fjöldaframleiða ætti stóla til að
hinn vinnandi maður gæti hvílst í
fallegum stól. Ég heillaðist mjög af
þessum kenningum. Ég varð líka
fyrir frönskum áhrifum því ég fór
árlega til Parísar á vorin, þar var
ódýrt að vera. Ég gekk um og fór
á söfn og kynntist frönskum
straumum og stefnum í listaheim-
inum. Þegar ég útskrifaðist svo úr
listaháskólanum árið 1981 var
pönkið að heilla mína kynslóð og
það var mikill sprengikraftur í
gangi. Ég fór strax að sýna verk
mín í Stokkhólmi og fór síðan til
New York. Ég var kannski á viss-
an hátt á undan sjálfri mér, það
var mikill hraði á mér. Þegar ég
svo kom aftur til Íslands var ég í
lausu lofti og þurfti að feta mig
áfram á listabrautinni og líka
hægja aðeins á.“
Andleg söfn
Ég veit að þú hefur farið til Ind-
lands nokkrum sinnum. Ertu heill-
uð af fjarlægum löndum?
„Kína heillaði mig áður en ég
kynntist Indlandi. Árið 2005 fór ég
fyrst til Kína og var í fjóra mánuði
og eftir það hef ég komið þangað
þrisvar. Ég var í Xiamen í Suður-
Kína þar sem raki er mikill og því
ekki gott að mála eins og ég geri,
en þar er mikil þekking á stein-
vinnu og ég fór að gera skúlptúra,
en málverkin mín eru eins konar
tvívídd þrívídd. Þegar ég byrjaði á
því sá ég endalausa möguleika og
mig langaði að halda áfram þeirri
vinnu svo ég fór aftur til Kína,
leigði þar íbúð ásamt þremur öðr-
um listamönnum íslenskum og am-
erískum, og við skiptumst á að
vera þar. Þegar hrunið varð gátum
við ekki borgað leiguna því ekki
var hægt að koma peningum til
Kína. En þegar einar dyr lokast
opnast aðrar og ég kynntist
Indlandi.
Ég hef stundað jóga í fimmtán
ár. Fyrir nokkrum árum kom ind-
verskur jógameistari í heimsókn til
Íslands. Hann bauð mér að koma í
heimsókn til sín á Indlandi svo ég
fór þangað til að hitta hann og
skoða mig um. Ég hef farið þang-
að þrisvar. Indland er ævintýri,
þar er eins og eitthvað guðlegt
gangi á jörðinni, fólk talar um
guðlegan mátt og lifir og hrærist í
honum. Ég lærði margt um
mennskuna. Sú skynjun varð stöð-
ugt dýpri og fallegri því lengur
sem ég var þar. Það eru engin
takmörk fyrir fegurð á Indlandi og
margt sem gleður augað. Indverjar
búa að sterkri hefð og mikilli sögu
og ef maður ætlar sér að reyna að
lesa heiminn þá er á Indlandi
endalaust hægt að taka við, bæta
við sig og læra. Það eina sem mað-
ur þarf að gera er að vera opinn
fyrir því að skynja. Alls staðar eru
hof sem fólk streymir í og þau eru
andleg söfn. Í hvert sinn sem mað-
ur fer þar inn dýpkar skilningur
manns á lífinu.“
Breyttust viðhorf þín til Íslands
við það að vera í Kína og á
Indlandi?
„Það var skrýtið að koma aftur
heim frá Kína árið 2005. Hér var
svo mikill æsingur og fólk bjó ekki
yfir þeirri ró sem einkennir Kín-
verja svo mjög. Hér var manískt
lið í brussugangi keyrandi á risa-
stórum bílum. Og hvert sem mað-
ur horfði snerust byggingakran-
arnir. Ég tók mikið af ljósmyndum
á þessum tíma og það hjálpaði mér
til að átta mig á ástandinu. Á
þessum myndum sést að hér var
mikið brjálæði í gangi. Það kom
mér á óvart að fá menningarsjokk
við að koma aftur til Íslands og ég
þráði að komast aftur út. Ég
spurði mig hvort ég ætti heima
hérna, hvort ég ætti ekki allt eins
Erla Þórarinsdóttir: „Núna
finnst mér ástandið hér
á Íslandi mun eðlilegra og ég
finn fyrir bjartsýni í loftinu.“
Trúi á
sköpunar-
verkið
ERLA ÞÓRARINSDÓTTIR MYNDLISTARKONA RÆÐIR
UM ANDLEGA LEIT, DVÖL Í FJARLÆGUM LÖNDUM,
SORGINA OG HEILUNINA SEM FELST Í VINNUNNI.
Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrun@mbl.is
* Þessi mikli missir hafði líka áhrif á myndlist mína og ég fórað gera verk þar sem ég lagði áherslu
á tímann og ljósið. Ég varð að gera
ljóshylki fyrir fólkið mitt.
14 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 12.5. 2013
Svipmynd