Morgunblaðið - 17.07.2013, Blaðsíða 27

MINNINGAR 27
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. JÚLÍ 2013
✝ Erla Hatlemarkfæddist í
Reykjavík, 13. sept-
ember 1942. Hún
lést á Hjúkr-
unarheimilinu Ísa-
fold 8. júlí 2013.
Foreldrar henn-
ar voru Margrét
Guðmundsdóttir, f. í
Mýrdal í Kolbeins-
staðahreppi, Snæf.,
1907, uppalin í
Reykjavík, starfaði m.a. sem
saumakona, d. 1999 og Konrad
Hilmar Hatlemark trésmiður, f. í
Sykkylven í Noregi 1904, d. 1991.
Þau skildu. Systur Erlu eru 1)
Hulda, f. 1938, gift Olav Oyahals,
f. 1938, 2) Anna, f. 1942, d. 2007,
gift Ragnari Aðalsteinssyni. 3)
Lyndís, f. 1939, áður gift Guðjóni
Sævari Jóhannessyni, f. 1936, d.
2005, þau skildu,
Erla var gift Hilmari Ingi-
mundarsyni lögmanni, f. í
Reykjavík 27. október 1938. For-
eldrar hans voru Guðrún Þor-
steinsdóttir húsfreyja og Ingi-
mundur Gíslason bóndi að
Brúnstöðum við Þvottalaugaveg í
Reykjavík. Synir þeirra eru 1)
Snorri Örn, f. 18.1.
1963, kvæntur
Sveinbjörgu Þórdísi
Sveinsdóttur, f.
1963, börn þeirra
eru Sunníva Hrund
og Heikir Orri. 2)
Örvar, f. 25.4. 1977, í
sambúð með Örnu
Þóru Káradóttur, f.
1977, börn þeirra
eru Aþena Líf og
Atlas Ingi. 3) Darri
Örn, f. 2.11. 1983, í sambúð með
Þuríði Björgu Guðnadóttur, f.
1988, börn þeirra eru Hilmar Örn
og Þórunn Ýr.
Erla fæddist í Reykjavík, en
fluttist með foreldrum sínum til
Sykkylven í Suður-Mæri í Noregi.
Árið 1947 fluttist Erla ásamt for-
eldrum sínum aftur til Íslands þar
sem hún gekk í skóla. Foreldrar
hennar höfðu þá skilið og bjó hún
hjá móður sinni. Hún lauk prófi
frá Menntaskólanum í Reykjavík
og starfaði mestan sinn starfsferil
sem flugfreyja en samhliða því
var Erla formaður Flugfreyju-
félags Íslands um tíma.
Útför Erlu fer fram frá Garða-
kirkju í dag, 17. júlí 2013, kl. 15.
Ég á svo margar ógleymanleg-
ar minningar af okkur frá því ég
var lítill. Minningar sem vekja
upp svo góða tilfinningu í hjart-
anu. Það var svo gott að fá að
leggjast uppí hjá þér á kvöldin og
heyra þig syngja: „komdu kisa
mín“ áður en ég fór að sofa.
Vakna um helgar við það að heyra
í þér vera að hella upp á kaffi, vit-
andi það að þú kæmir aftur upp í
rúm með kaffibollann og e-ð gott
til að narta í með honum. Göngu-
túrarnir í Heiðmörk, skíðaferð-
irnar, pastasalatið, lautarferðirn-
ar í sveitinni, hollustuvöfflurnar,
svo margar sterkar minningar
sem hlýja manni í hjartastað, fá
bragðlaukana til að vakna, fá
mann til að brosa. Ég er í raun bú-
inn að sakna þín í svo mörg ár og
ég kveð þig með svo miklum sökn-
uði. Ég sagði svo oft við þig þegar
minnisleysið var að ágerast að
það væri bara eitt sem þú mættir
aldrei gleyma, og það er hversu
mikið ég elskaði þig.
Í þetta skipti syng ég fyrir þig.
Góða nótt elsku mamma mín.
Þinn
Darri Örn.
Það eru svo margar tilfinning-
ar sem koma í huga minn þegar
ég sest niður og ætla að skrifa orð
í hinstu kveðju dásamlegrar
tengdamóður minnar. Fallegri
konu var ekki hægt að finna og
bjartara bros var vart fundið. En
bak við brosið bjarta var hugur
sem var að veikjast og niðurleiðin
hröð eftir að kynni okkar hófust.
Ég er og verð þó alla tíð þakklát
fyrir þær stundir sem við áttum
saman og mun ætíð vera þakklát
fyrir að hafa fengið að fylgja Erlu
síðastliðin rúm 8 ár.
Þessi tími hefur kennt mér
mikið um gersemar þessa lífs og
hve stutt er á milli gleði og sorgar,
ég geri mér nú betur grein fyrir
hversu nauðsynlegt er að meta
líðandi stund og njóta hverrar
sekúndu sem lífið hefur upp á að
bjóða. Betri lífsgildi er varla hægt
að kenna ungri tengdadóttur.
Elsku Erla, mér þykir svo mik-
ið vænt um þig og á eftir að sakna
að sitja hjá þér og segja þér sögur
af dásamlegu strákunum þínum
og hvað á daga þeirra drífur.
Ég mun aldrei gleyma þér og
mun vera dugleg að varðveita
minningu þína hjá Hilmari Erni
og Þórunni Ýri.
Góðar minningar geyma
gefur syrgjendum fró.
Til þín munu þakkir streyma.
Þér munum við ei gleyma.
Sofðu í sælli ró.
(Höf. ók.)
Þín tengdadóttir,
Þuríður Björg.
Kynni mín af Erlu hófust fljót-
lega eftir að hún hóf störf hjá
Loftleiðum og vinskapur okkar
hefur staðið óslitið síðan eða
þangað til hún hvarf inn í sinn
óminnisheim af völdum sjúkdóms
þess er nú hefur lagt hana að velli.
Hún hafði sigrast á krabbameini
tvisvar en þennan sjúkdóm óttað-
ist hún mest af öllu, það er því
kaldhæðnislegt að þetta yrðu ör-
lög hennar.
Það var árið 1966 sem Erla hóf
störf sem flugfreyja hjá Loftleið-
um, síðar Flugleiðum. Þarna var á
ferðinni glæsikona sem vakti at-
hygli allra sem hana sáu. En hún
var ekki bara falleg, hún var líka
klár í kollinum og fljótlega var hún
komin í stjórn stéttarfélagsins
sem átti eftir að njóta krafta henn-
ar mestan hluta starfsævinnar.
Hún var formaður í allmörg ár
og síðar formaður samninga-
nefndar og að öllum öðrum ólöst-
uðum tel ég að hún hafi náð fram
meiri umbótum fyrir stéttina en
nokkur annar. Það var í samning-
um undir hennar stjórn sem kom-
ið var í veg fyrir að flugliðar
þyrftu að vinna af sér sumar- og
vetrarleyfi. Fyrir hennar tíð
máttu flugfreyjur vinna á öllum
stórhátíðum án nokkurrar umb-
unar, ekki var heldur nein greiðsla
fyrir varadaga og námskeið í þágu
vinnuveitenda voru ekki metin
sem vinnuframlag. Allt þetta
þykja sjálfsögð réttindi í dag, en
það var ekki alltaf þannig og kost-
aði blóð, svita og tár að öðlast þau
og þar var Erla svo sannarlega í
fararbroddi. Frægastir eru þó lík-
lega „sokkabuxnasamningarnir“
sem fjölmiðlarnir veltu sér upp úr
með mjög neikvæðum skrifum.
Erla lét þetta ekki buga sig og
náði sínu fram með harðfylgi. Hún
sýndi aðdáunarverðan kjark og
hún þorði alveg að fara í verkfall
ef þess gerðist þörf.
Erla var sannur verkalýðsleið-
togi sem fór ekki í manngreinar-
álit og lagði sig fram um að lið-
sinna öllum þeim sem til hennar
leituðu. Hún var mikill mannvinur
og mátti ekkert aumt sjá.
Það yrði of langt mál að reyna
að telja upp allt það sem Erla fékk
áorkað í þágu flugfreyjustéttar-
innar svo ég læt hér staðar numið.
Ég kom dálítið að vinnu fyrir
stéttarfélagið og sat um tíma í
stjórn með Erlu, sem var mjög
lærdómsríkt, en við gerðum
margt fleira saman t.d. ferðuð-
umst við talsvert bæði innanlands
og utan og þá oft með drengina
okkar sem voru á svipuðu reki.
Það voru bæði sólar- og skíðaferð-
ir. Sömuleiðis fórum við árvisst í
skemmtilega sumarferð innan-
lands með Félagi framfarasinna.
Þá voru ófáar gönguferðir okkar í
Heiðmörkinni sem Erla þekkti
svo vel og kenndi mér að meta.
Hún hafði líka unun af garðyrkju
og eyddi löngum stundum í garð-
inum sínum á Bakkaflötinni og
þar gat maður alltaf fengið góð
ráð um hvað eina sem sneri að
garðyrkju.
Það er langt síðan ég tók út
sorgina og söknuðinn við að missa
hana Erlu en nú gleðst ég yfir því
að hún sé nú loks komin á betri
stað, þar sem hún getur haldið
áfram að rækta garðinn sinn.
Elsku Darri, Örvar, Snorri og
fjölskyldur, mínar innilegustu
samúðarkveðjur til ykkar allra.
Blessuð sé minning Erlu elsku-
legrar. Megi hún hvíla í friði.
Anna Kristjánsdóttir.
Það er mikil gæfa að eignast
góða vinnufélaga. Erla Hatle-
mark var vinnufélagi minn í 30 ár,
ég finn til þakklætis fyrir að hafa
átt samleið með henni. Hún var
einstaklega vel gefin, smágerð,
grönn, falleg, fáguð og alltaf sér-
staklega fallega og smekklega
klædd. Erla var góð flugfreyja,
það var gott að vinna með henni,
hún var skipulögð og snögg að
vinna.
Föðursystir mín var gift föður-
bróður Hilmars, eiginmanns
hennar og hittumst við öðru
hvoru í fjölskylduboðum. En mér
er ógleymanlegt þegar ég sá Erlu
fyrst, fyrir meira en 52 árum. Ég
var í unglingavinnunni, þar sem
Hilmar var flokksstjóri og hún
kíkti í vinnuna til hans. Við stelp-
urnar höfðum aldrei séð svona fal-
legt par. Hann ljóshærður og blá-
eygður og hún svo dökk á brún og
brá, reyndar voru þau eins og
svart og hvítt.
Síðar varð ég þeirrar gæfu að-
njótandi að vinna með henni í
stéttarfélaginu og vera í samn-
inganefnd þegar hún var formað-
ur flugfreyjufélagsins. Erla
Hatlemark var formaður Flug-
freyjufélags Íslands árið 1973
þegar félagið gerði fyrstu góðu
samningana. Fyrir þann tíma
voru laun flugfreyja og önnur
réttindi frekar bágborin, en með
þeim samningum þurftu flug-
freyjur t.d. ekki lengur að segja
upp starfinu þegar þær áttu von á
barni. Hún var aftur formaður fé-
lagsins árið 1995, þegar aðrir
tímamótasamningar voru gerðir,
sem fjölluðu m.a. um eftirlauna-
sjóð og eftirlaunaaldur flugfreyja.
Hún var skarpgreind og fljót að
hugsa. Í einni samningaviðræðu-
lotunni fluttum við nánast inn í
húsnæði sáttasemjara og dvöld-
um þar löngum stundum, oft
margar andvökunætur. Þá var
eins og hún þyrfti minna að sofa
en við hin, hún fór bara í stutta
íhugun og slökun og kom til baka
skarpari en áður, oft með nýja sýn
á málinu. Erlu Hatlemark verður
því ekki síst minnst sem verka-
lýðsleiðtoga, svona baráttu- og
hugsjónafólk fyrir bættum kjör-
um er ekki auðfundið. Flugfreyju-
stéttin á henni mikið að þakka, án
hennar frábæra starfs fyrir Flug-
freyjufélag Íslands er ólíklegt að
flugfreyjustarfið hefði orðið að
ævistarfi svo margra.
Það var gríðarlega mikil sorg
og missir þegar Erla veiktist, ör-
lög hennar virtust svo grimm, hún
varð ekki fær um að upplifa gleði
og sorgir fjölskyldunnar. Það var
sárt þegar hún hvarf okkur smám
saman, svo ósanngjarnt að við
fengum ekki notið krafta hennar
og gáfna lengur en raun varð á.
Ég minnist Erlu Hatlemark
bæði með sorg og gleði í hjarta og
er þakklát fyrir að hafa kynnst
henni og lært svo margt af henni.
Minning hennar mun lifa um
ókomin ár. Sonum hennar, barna-
börnum, öðrum aðstandendum og
vinum votta ég samúð mína.
Anna Bjarna.
Kveðja frá Flugfreyju-
félagi Íslands
Með Erlu Hatlemark, flug-
freyju og fyrrverandi formanni
Flugfreyjufélags Íslands, er
gengin merk kona. Hún var flug-
gáfuð, framsýnn foringi og mikill
jafnréttissinni.
Þegar Erla hóf störf hjá Loft-
leiðum 1966 var ýmsu verulega
ábótavant í réttindamálum flug-
freyja og flugþjóna á Íslandi.
Miklir fordómar ríktu gagnvart
stéttinni. Giftar konur höfðu ekki
verið ráðnar til flugfreyjustarfa
og flugfreyja sem var orðin 35 ára
var ekki hæf til starfa. Flugfreyj-
ur þurftu að deila herbergi í dvöl-
um erlendis og launin voru léleg.
Erla leit hinsvegar svo á að flug-
freyjur og flugþjónar ættu að
njóta sömu réttinda og aðrar
stéttir í þjóðfélaginu. Þá lagði hún
ríka áherslu á að starf flugfreyju
væri fyrst og fremst ábyrgð á ör-
yggi farþeganna.
Árið 1972 var Erla kosin for-
maður Flugfreyjufélags Íslands
og gegndi því til ársins 1977. Þá
var hún einnig formaður frá 1993
til 1998. Ennfremur gegndi hún
formennsku í mörgum samninga-
nefndum félagsins. Erla var rök-
föst og með ríka réttlætiskennd.
Hún bar virðingu fyrir viðsemj-
endum sínum og var sú virðing
gagnkvæm. Í kjarasamningum
varð henni ekki svo auðveldlega
snúið enda taldi hún ekkert sjálf-
sagðara en að íslenskar flugfreyj-
ur nytu sömu kjara og aðrir sem
störfuðu um borð í íslenskum far-
þegavélum. Undir hennar sterku
forystu voru gerðir tímamóta-
samningar og var hún brautryðj-
andi í mörgum málum. Samning-
arnir 1973 eru hinir
árangursríkustu sem Flugfreyju-
félagið hefur gert. Í þeim samn-
ingum var félagið fyrst allra stétt-
arfélaga til að semja um launað
fæðingarorlof. Árið 1995 var aftur
brotið blað í sögu félagsins er það
undirritaði samninga um
greiðslur vinnuveitanda í sér-
eignalífeyrissjóði, fyrst allra. Hún
lét almenningsálitið ekki hafa
áhrif á sig, sem sýndi sig best í
hinum svokölluðu sokkabuxna-
samningum árið 1989.
Erla var skemmtilegur vinnu-
félagi og sanngjörn. Hún sá
spaugilegu hliðarnar á flestöllu og
kæmu upp vandamál voru þau
leyst farsællega. Hún var glæsi-
leg kona. Það gustaði af Erlu hvar
sem hún var og áhugi hennar á
öllu sem viðkom félagsmálum og
jafnrétti var afar smitandi.
Síðustu starfsárin hennar sem
flugfreyja fóru veikindi að gera
vart við sig sem síðar greindust
sem Alzheimers-sjúkdómurinn.
Nafn Erlu verður ævinlega
tengt mestu og stærstu áfanga-
sigrum í kjara- og réttindabar-
áttu Flugfreyjufélags Íslands.
Við kveðjum hana með virðingu
og þakklæti fyrir allt sem hún
gerði fyrir flugfreyjustéttina.
Sonum Erlu, tengdadætrum
og barnabörnum vottum við okk-
ar dýpstu samúð.
F.h. Flugfreyjufélags Íslands,
Sigríður Ása, Sturla og Þóra.
Erla Kr.
Hatlemark
HINSTA KVEÐJA
Táp var þitt eðli,
trúr til góðs þinn vilji,
stofnsettur varst þú á sterkri rót.
Um þig og að þér
öfl og straumar sóttu,
sem brotsjór félli fjalls við rót.
Orka þér entist,
aldur tveggja manna,
að vinna stórt og vinna rétt.
Vitur og vinsæll
varstu til heiðurs
í þinni byggð og þinni stétt.
(Einar Benediktsson)
Elsku Erla.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(Vald. Briem)
Sigríður Ásta Árna-
dóttir og Bergþóra
Kristín Grétarsdóttir.
Það er svo sárt að hugsa til þess
að þú, kæra vinkona, sért farin frá
okkur. Á stundu sem þessari
hugsar maður til baka um allar
yndislegu minningarnar sem
koma upp í hugann. Frá 5 ára
aldri var ég hálfgerður heimaln-
ingur hjá Vallý og Gauja og alltaf
voru vinir barna þeirra velkomin
hjá þeim og skipti engu máli hvort
það var bara til að hanga heima,
vera í mat eða gista. Ég man vel
eftir því þegar ég og Rakel löbb-
uðum heim til þeirra hjóna eftir
skóla alla leið út í Setberg og lagði
maður það á sig, því að við vissum
að alltaf var til eitthvað gott að
borða þegar við kæmum þangað.
Og það brást aldrei. Vallý var allt-
af að baka, nýbúin að gera rækju-
✝ ValgerðurInga Hauks-
dóttir (Vallý) fædd-
ist í Reykjavík 27.
febrúar 1951. Hún
lést á Landspít-
alanum, deild 11E,
5. júlí 2013.
Útför Vallýjar
fór fram frá Hafn-
arfjarðarkirkju 12.
júlí 2013.
salat eða eitthvað
annað gott. Svo var
sest niður við eldhús-
borðið og málin rædd
á meðan Vallý lagði
kapal og hlustaði á
okkur rausa um
hvernig dagurinn
hefði verið. Aldrei
dæmdi hún einn né
neinn, hún gaf okkur
góð ráð en skammaði
okkur smá þegar við
vorum eitthvað að prakkarast.
Mikið þótti okkur gott að koma
heim í Setbergið og þar var alltaf
einhver til að taka á móti okkur.
Þegar við stelpurnar stækkuðum
lágu leiðir okkar enn meira sam-
an, í gegnum sameiginlegt áhuga-
mál okkar, hundana. Það var Val-
lýju minni hjartans mál að aðeins
það allra allra besta var valið
handa hundunum hennar. Oft
hugsaði ég hvað þeir væri heppnir
að vera hjá henni því að þar var
hugsað um þá eins og kóngadýr.
Við áttum ófá símtölin um
hundana okkar, ræktun og hunda-
sýningarnar. Og hvað maður dáð-
ist að Gauja að stússast með henni
í þessu öllu þar sem hún vissi upp
á hár hvernig hún vildi hafa hlut-
ina í kringum þá, ekkert var of
gott fyrir hundana hennar.
Alltaf var hægt að hringja í
Vallý og ræða um allt milli himins
og jarðar. Þótti mér alveg sérstak-
lega vænt um það þegar hún sagði
að við Vala værum eins og fóst-
urdætur sínar, búnar að vera
heimalningar hjá þeim hjónum frá
unga aldri og voru það mikil for-
réttindi að fá að vera hluti af lífi
hennar.
Við vitum að þú ert núna komin
á betri stað þar sem engar þján-
ingar eru, og gömlu hundarnir
þínir hafa tekið vel á móti þér og fá
nú að kúra í fangi þínu á ný.
Elsku Gauji, Rúnar, Rósa og
Rakel mín, missirinn er mikill og
votta ég ykkur mína dýpstu sam-
úð, sem og allri fjölskyldunni.
Minning um sterka og yndislega
góða konu lifir.
Sólveig Þórarinsdóttir.
Það er mjög sárt að hafa Vallý
systur ekki lengur til að heim-
sækja. Hún tók alltaf vel á móti
mér, hvatti mig áfram og gaf ekki
neitt eftir í því sem hún taldi vera
rétt ef henni fannst ég vera að
gera eitthvað rangt. Þegar ég var
17 ára bauð Vallý systir mér að
koma á vertíð til Ólafsvíkur. Hún
sagði mér að það væri miklu betra
að koma vestur en að vera að
þvælast á síðutogara í Reykjavík.
Ég bjó þá vertíð hjá Vallý og
Gauja og það var mjög góður tími
því alltaf var Vallý systir búin að
baka brúntertu fyrir mig sem hún
vissi að mér þætti svo rosalega góð
og alltaf var hún með góðan mat að
borða í landlegum. Þegar ég flutti
til Reykjavíkur frá Akranesi þá
kom ég oft til Vallýjar og Gaua og
alltaf var mikið fjör, Vallý með fullt
hús af Maltese-hundunum sínum,
sem hún var brautryðjandi í að
rækta hér á Íslandi. Það var mjög
skrýtið, alltaf þegar ég kom í heim-
sókn til Vallýjar þá kvartaði hún
aldrei vegna veikinda sinna. Fyrst
þegar hún var að vinna á liðagigt-
inni, sem henni tókst ótrúlega vel
að höndla, er hún þakkaði inntöku
á Aloe Vera-drykknum sínum, og
eins þegar hún greindist með
krabbameinið, var hún ótrúlega
hörð af sér, hún ætlaði ekki að láta
þennan fjanda sigra sig. Oftast
þegar krabbinn kom til umræðu þá
ræddi hún um að við yrðum að fara
í krabbameinsrannsókn systkinin
því þessi fjandi væri ættgengur og
hún ítrekaði alltaf að ég og börnin
mín yrðum að fara í rannsókn á
þessu meini. En því miður náði hún
ekki að sigra og að lokum hafði
þessi fjandi betur. En hún Vallý
gerði ótrúlegustu hluti til að reyna
að sigra þennan sjúkdóm sem ég
er viss um að enginn annar hefur
gert í þessari stöðu.
Bless elsku Vallý mín og takk
fyrir samveruna í þessu lífi. Inni-
legustu samúðarkveðjur til Gauja
og barnanna.
Pétur bróðir.
Valgerður Inga
Hauksdóttir
Frábær vinnu-
félagi og einstakur
vinur er fallinn frá. Sakna hans
mikið.
Ekki langt síðan að við sátum
saman alsælir og aldrei skorti
Hjálmtýr Axel
Guðmundsson
✝ Hjálmtýr AxelGuðmundsson
fæddist í Reykjavík
27. janúar 1944.
Hann lést á líkn-
ardeild LSH 30.
júní 2013.
Útför Axels fór
fram frá Dómkirkj-
unni 11. júlí 2013.
umræðuefni þar
sem við vorum
næstum jafnaldrar
og margs að minn-
ast. Drengurinn var
ekki bara gleðigjafi
heldur flinkur hand-
verksmaður og
mátti ekki sjá neitt í
ólagi. Hann bara
varð að gera við það,
eða smíða nýtt.
Skipti þá engu hvort
hluturinn var tré eða járn. Hann
auðgaði mína tilveru.
Takk.
Helgi Steingrímsson.