Morgunblaðið - 30.11.2013, Blaðsíða 22
22 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. NÓVEMBER 2013
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
„Tilgangurinn með þessu er að
bæta landið, loka rofi og fá sam-
fellda gróðurþekju eins og hlýtur að
hafa verið hér áður fyrr. Við viljum
því skila landinu betra til komandi
kynslóða en við tókum við því,“ seg-
ir Guðmundur Þorvaldsson, bóndi á
Bíldsfelli í Grafningi. Bændurnir á
Bíldsfelli og bæjarstjórinn í Hafn-
arfirði tóku við landgræðsluverð-
launum 2013 úr hendi Sigurðar
Inga Jóhannssonar umhverfis-
ráðherra.
Hjónin Árni Þorvaldsson og Sig-
rún Hlöðversdóttir á Bíldsfelli III
og Guðmundur Þorvaldsson og
Kristín Guðrún Gísladóttir á Bílds-
felli II hafa tekið þátt í uppgræðslu-
verkefnum Landgræðslu ríkisins í
rúm tuttugu ár. Guðmundur segir
að landgræðslustarf á jörðinni eigi
sér þó mun lengri sögu því lengi
hefur moð, húsdýraáburður og
fleira sem til fellur verið borið í
rofabörð. Haldnir voru sérstakir
fjölskyldudagar þar sem systkinin
frá Bíldsfelli og síðar afkomendur
þeirra komu saman á hverju ári til
að vinna að landgræðslu.
Betra að vinna á jörðu niðri
Bændurnir fengu áburðarflugvél
Landgræðslunnar til að dreifa
áburði um tíma. „Okkur fannst það
ekki nógu markvisst því ekki er
samfellt jarðvegsrof á jörðinni. Við
fórum því að vinna þetta á jörðu
niðri, með dráttarvélum,“ segir
Guðmundur. Lengi hefur verið
dreift um 8 tonnum af áburði á ári
og grasfræi að auki, og það beinist
að uppgræðslu á rofabörðum og
ógrónum melum, auk fjallsins.
Í rökstuðningi Landgræðslunnar
fyrir útnefningu bændanna á Bílds-
felli kemur fram að jörðin hafi gjör-
breyst síðustu áratugina: „Áður var
mikið um rofabörð og uppi á Bílds-
fellinu voru stórir óstöðugir melar
og hlíðarnar allar sundur grafnar.
Vatnsflaumur var þar niður eftir
miklar rigningar og leysingar áður
en uppgræðslan hófst. Land-
græðslustarfinu hefur verið sinnt af
áhuga og kostgæfni og alls hefur
verið unnið að landgræðslu á um
360 hekturum. Jörðin er nú að
mestu gróin og kominn birkiskógur
þar sem áður var örfoka land.“
Árangurinn hvetjandi
Guðmundur segir að það hafi
hjálpað til að loftslag hafi hlýnað og
svo hafi verið dregið úr beit. „Rofa-
börðin gróa samt ekki upp af sjálfu
sér, það verður að hjálpa þeim.“
Guðmundur neitar því ekki að
það sé hvetjandi að fá viðurkenn-
ingu eins og landgræðsluverðlaunin.
„Þetta er bara hluti af okkar starfi
en við erum tilbúin að leggja tölu-
vert á okkur því uppgræðslan kost-
ar mikla vinnu og fjármuni. Stund-
um hefur maður hugsað af hverju
maður er að þessu. Svo hefur ár-
angurinn komið í ljóst og hvatt
mann áfram.“
Fjöregg Sveinn Runólfsson landgræðslustjóri, Sævar Andri Árnason, sem tók við verðlaununum fyrir hönd Árna
Þorvaldssonar og Sigrúnar Hlöðversdóttur, Guðmundur Þorvaldsson, Kristín Guðrún Gísladóttir, Guðrún Ágústa
Guðmundsdóttir, bæjarstjóri Hafnarfjarðar, og Sigurður Ingi Jóhannsson umhverfisráðherra.
Skila betra landi til komandi kynslóða
Bændurnir á Bíldsfelli og Hafnarfjarðarbær fá landgræðsluverðlaun Jörðin hefur gjörbreyst
Hafa tekið þátt í uppgræðsluverkefnum í rúmlega tuttugu ár Dreifa áburði og grasfræi
Landgræðslan hefur frá árinu
1992 veitt viðurkenningar fyrir
störf á sviði landgræðslu. Alls
hafa 82 aðilar hlotið þessi verð-
laun.
Sveinn Runólfsson land-
græðslustjóri sagði í ávarpi við
athöfnina sem fram fór í Gunn-
arsholti í gær að þegnar þjóð-
félagsins hefðu unnið mikið
starf við gróðurvernd og land-
bætur. „Oftar en ekki er heldur
hljótt um þessi verk enda eru
þau ekki unnin í þeim tilgangi
að hljóta opinberar viðurkenn-
ingar, heldur vegna umhyggju
fyrir landinu. Verðlaunin eiga að
undirstrika þá grundvall-
arstefnu Landgræðslunnar að
árangur í landgræðslustarfinu
byggist á fórnfúsu starfi ótal
þjóðfélagsþegna og verðlaun-
unum er bæði ætlað að vera við-
urkenning fyrir ötult starf og
um leið að hvetja fleiri til dáða,“
sagði Sveinn.
Viðurkenning
og hvatning
MIKIÐ OG FÓRNFÚST STARF
Umhyggja Unnið að uppgræðslu.
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Heildargjaldeyrisútgjöld olíufélag-
anna þurfa ekki að aukast þegar ný
lög um endurnýjanlegt eldsneyti
taka gildi um áramótin og innlendir
framleiðendur
munu geta staðið
undir allt að
helmingi eftir-
spurnar árið
2015. Þetta segir
Benedikt Stef-
ánsson, fram-
kvæmdastjóri
viðskiptaþróunar
Carbon Recycl-
ing International.
Í fréttaskýr-
ingu Morgunblaðsins í gær kom
fram að olíufélögin þurfi að greiða
800 milljónir króna aukalega í inn-
kaup á endurnýjanlegu eldsneyti í
erlendum gjaldeyri til að uppfylla
ákvæði laganna.
Benedikt segir að til að þessar
tölur standist þýði það að hver lítri
lífdísils kosti helmingi meira í inn-
kaupum en sama magn af jarðolíu.
Hið rétta sé hins vegar að heims-
markaðsverð á lífdísil hafi verið um
10-15% hærra að meðaltali undan-
farið.
Fjármagnað með kolefnisskatti
Þá gerir Benedikt athugasemd
við þá forsendu að nær allt end-
urnýjanlegt eldsneyti verði innflutt
þar sem innlendir aðilar ráði ekki
við eftirspurnina og útgjaldaaukn-
ing olíufélaganna endi því öll í er-
lendum vösum. Benedikt segir að
það endurnýjanlega eldsneyti sem
keypt verði inn komi í staðinn fyrir
jarðefnaeldsneyti sem þegar sé
keypt inn og sé ekki viðbót við það.
Þar að auki verði hluti þess fyrr-
nefnda framleiddur hérlendis sem
leiði til minni gjaldeyrisútgjalda.
„Ég fullyrði ekki núna að hægt
verði að anna allri þörfinni innan-
lands en þegar komið verður fram á
2015 ætti um það bil helmingur þess
sem er notað að geta verið af ís-
lenskum uppruna,“ segir Benedikt.
Hann bendir einnig á að fullyrð-
ingar um tekjutap ríkisins séu ekki
á rökum reistar. Kolefnisskattur
eigi að skila 3,2 milljörðum kr. á
þessu ári en hann sé ætlaður til að
fjármagna breytingarnar í lögunum.
Áætlað tap ríkissjóðs vegna nýju
laganna sé aðeins þriðjungur af
tekjum af kolefnisskattinum.
Ekki kostnaðarauki
fyrir olíufélögin
Hægt að framleiða helming eldsneytisins hérlendis 2015
Innlendir framleiðendur endurnýj-
anlegs eldsneytis töldu frestun á
gildistöku laga um endurnýjanlegt
eldsneyti í samgöngum á landi
ekki koma sér til góða þar sem
þeir hefðu þegar lagt aukinn kraft
og fjármagn í undirbúning vegna
laganna.
Þetta kemur fram í greinargerð
með frumvarpi atvinnuveganefnd-
ar sem kveður á um að gildistöku
sektarákvæðis í nýju lögunum
verði frestað til 1. október, níu
mánuðum eftir að lögin sjálf taka
gildi.
Nefndin ákvað að fresta ákvæð-
inu sem gefur Orkustofnun heim-
ild til að beita eldsneytissala sekt-
um á grundvelli laganna, m.a. til
að veita svigrúm vegna hugsan-
legra tæknilegra vandkvæða við
innleiðingu nýs búnaðar. Þá nefnir
nefndin að þannig fái Orkustofnun
reynslutímabil til að hafa eftirlit
með framfylgd laganna auk þess
sem sanngirnismál sé að beita
ekki sektum strax þar sem gild-
istöku laganna hafi verið flýtt.
Fulltrúar Atlantsolíu, Carbon
Recycling International, Lífsdísils
ehf., Mannvirkjastofnunar, N1,
Skeljungs og slökkviliðsins á höf-
uðborgarsvæðinu fjölluðu um mál-
ið með nefndinni.
Ekki framleiðendum til góða
GILDISTÖKU SEKTARÁKVÆÐIS LAGANNA FRESTAÐ
Benedikt
Stefánsson
Magimix matvinnsluvélar, blandarar og safapressur.
Kaffivélar fyrir Nespresso og kaffi frá Caffé Vergnano
fyrir Nespressovélar.
vi
lb
or
ga
@
ce
nt
ru
m
.is
Kynntu þér málið hjá sölumönnum Eirvíkur
Suðurlandsbraut 20, Reykjavík | Sími 588 0200 | www.eirvik.is
J Ó L AT I L B O Ð