Morgunblaðið - 30.11.2013, Blaðsíða 52

52 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. NÓVEMBER 2013
Hamraborg 9 | sími 564 1451 | www.modurast.is | opið 10-18 virka daga og 12-16 laugardaga
INNISKÓR
á stráka
og stelpu
r
Það var ekki sjálf-
gefið að Reykvík-
ingar, hvað þá heldur
öll íslenska þjóðin,
tækju að sér að ljúka
við byggingu tónlist-
arhússins Hörpu í
kjölfar bankahrunsins
árið 2009. En skyndi-
lega stóð þjóð í eft-
irhrunslosti frammi
fyrir brostnum stór-
mennskudraumum útrásarinnar.
Útrásarinnar sem tók völdin af tón-
listarunnendum sem í áraraðir
höfðu nurlað saman fyrir útborgun
fyrir nýju tónlistarhúsi. Húsi sem
talið var að myndi hæfa þrjú
hundruð þúsund manna þjóð. Stór-
huga menni eiga sér stóra drauma
sem gjarnan kalla á glæsilega um-
gjörð. Ekkert skapar glæsilegri
bakgrunn en Menning með stórum
staf. Kofatildur í Laugardal var
aldrei líklegt til að geta uppfyllt
þann menningarlega metnað sem
útrásarliðið taldi sér hæfa. Því
ákvað það að „gefa“ þjóðinni glæsi-
höll. Dýrari gjöf hefur þjóðin ekki
þegið. Flestir þekkja þá sögu. Ekk-
ert var til sparað; nú skyldi byggja
stærra og hærra með tilheyrandi
margföldun kostnaðar svo tugum
prósenta munaði. Harpa þjóð-
arinnar reis úr djúpinu og er nú
talin meðal sýningargripa á heims-
mælikvarða.
Þjóðin þumbaðist dálítið við en
lagði að endingu blessun sína yfir
að varpa byrðunum á börnin sín.
Enginn talaði um
rekstrarkostnað á þeim
tíma. Hann mun þó
vera um 1.000 milljónir
á ári og hátt í það
sama til rekstrar le rai-
son d́être, þ.e. Sinfón-
íuhljómsveitar Íslands.
Margan setti hljóðan
við þær upplýsingar,
þegar hulunni var svipt
af þeirri gríðarlegu
upphæð sem ríkið
greiðir með hverjum
gesti sem sækir sinfóníutónleika. Í
fréttum Stöðvar 2 kvöldið 26. nóv-
ember var greint frá því að ríkið
greiðir 82% kostnaðar tónleika-
haldsins. Það er langt umfram það
sem eðlilegt getur talist en allt yfir
50% hlýtur að teljast yfirmáta
óeðlilegt. Þetta gríðarlega meðlag
er einmitt lóðbein afleiðing stór-
mennskubrjálæðisins sem gekk hér
yfir og gerði kröfu um allt það
stærsta og flottasta.
Því hefði mátt ætla að hús sem
tekur til sín 2.000 milljónir á ári frá
skattgreiðendum sýndi smá snefil
af auðmýkt gagnvart hinum skattp-
índa almúga. Svo er þó ekki. Saga
mín hefst fyrir tæpum níu mán-
uðum, þegar auglýstir voru tón-
leikar, sem ég vildi alls ekki missa
af. Von var á einum glæsilegasta pí-
anóleikara okkar tíma, Paul Lewis,
til að spila í Eldborgarsal Hörpu.
Ég íhugaði verð miðans, 4.900
krónur, dagsetningu og staðsetn-
ingu. Jú, ég var tilbúin að borga
þetta verð, ekki síst vegna þess að í
Eldborgarsalnum er fullkomin að-
staða til að stjórna hljómburði eða
svo er manni sagt, að auki sem
áheyrendur eiga val um hvar þeir
sitja. Fyrir aðra eins upphæð þáði
ég tilboð sem þessum tónleikum
fylgdi þótt „aukatónleikarnir“ væru
auglýstir í Norðurljósasal hússins,
sem klárlega býður ekki upp á
kjöraðstæður. Nokkrum dögum
fyrir tónleika Paul Lewis uppgötv-
aðist að tónleikarnir, sem ég hafði
látið mig dreyma um í níu mánuði,
höfðu verið fluttir í Norðurljósasal-
inn. Ég hafði strax samband við
miðasöluna til að láta óánægju mína
í ljós. Kvartaði ég undan flutningi
viðburðarins í Norðurljósasal, sem
dugar jú ágætlega fyrir árshátíðir,
jafnvel hnefaleikakeppnir, sem
helst líkjast því ástandi sem skap-
ast, þegar áheyrendur olnboga sig
inn til að fanga ómerkt sætin. Það
er ekki óskabyrjun á unaðsstund.
Auk fyrrgreindrar athugasemdar
óskaði ég ennfremur upplýsinga um
auglýsingu í Morgunblaðinu, þar
sem almennt verð á tónleikunum
var sagt 3.900 krónur en ekki 4.900
eins og Harpa auglýsti. Að endingu
óskaði ég upplýsinga um hver stæði
fyrir tónleikahaldinu svo hægt væri
að koma kvörtunum milliliðalaust
til hans. Miðasölustjóri Hörpu sagði
húsið enga ábyrgð bera á þessum
tilflutningi en bauðst til að gefa
mér aukamiða, sem var alls ekki til-
gangurinn með kvörtun minni.
Einnig bað hann mig að senda sér
kvörtunarbréf með tölvupósti, sem
ég gerði.
Þar sem tónleikarnir eru nú yfir-
staðnir og ekkert svar borist við
kvörtun minni lýsi ég hér með eftir
tónleikahaldaranum. Greinilegt er
að aðsókn að tónleikunum var
dræm og hefði það átt að opna
augu tónleikahaldarans fyrir því að
innflutningur á heimsfrægum lista-
mönnum, hverra orðspor hefur enn
ekki borist til Íslands, kallar á gríð-
arlegt kynningarstarf. Annað er
ekki boðlegt fyrir listamanninn, því
Eldborg er ekki fyllt með bjartsýn-
inni einni saman.
Hitt sem kom þarna í ljós er að
þrátt fyrir allan tilkostnaðinn við
Hörpu þá er húsið vanbúið til að
taka á stöðu eins og þeirri sem upp
kom síðastliðinn þriðjudag. Tillaga
mín til tónleikahaldarans sem kom
sér í þetta klandur er því sú að
kanna næst hvort ekki sé betra að
flytja viðburð sem þennan í Salinn í
Kópavogi, sé hann laus. Þar er boð-
ið upp á aðstöðu fyrir listamenn
sem enginn þarf að skammast sín
fyrir og áheyrendur geta notið þess
til fullnustu sem hugur þeirra
stendur til.
Þrátt fyrir þau leiðindi sem ég
upplifði í sambandi við þennan við-
burð vil ég þakka Paul Lewis hetju-
lega frammistöðu við illbærilegar
aðstæður.
Eftir
Ragnhildi Kolka
Ragnhildur Kolka
» Stjórnendum Hörpu
gæti verið hollt að
brjóta odd af oflæti sínu
og leita á náðir Salarins
í Kópavogi áður en þeir
endurtaka slík mistök
Höfundur er nemandi í HÍ.
Feilnótur slegnar í Hörpu
Í grein Gísla Páls
Pálssonar, formanns
Samtaka fyrirtækja í
velferðarþjónustu,
„Tugmilljarðar
greiddir úr ríkissjóði
en engir samningar“,
sem birtist í Morg-
unblaðinu í gær, 29.
nóvember, koma fram
rangfærslur sem
brýnt er að leiðrétta.
Í greininni bendir
Gísli á að ekki eru í gildi skriflegir
þjónustusamningar við öldr-
unarstofnanir þótt þær fái reglu-
leg framlög úr ríkissjóði. Óskar
höfundur skýringa á því af hverju
Ríkisendurskoðun hafi ekki gripið
til „viðeigandi ráðstafana“ vegna
þessa og sakar stofnunina um
„ótrúlega linkind“ í
þessum efnum.
Af þessu tilefni
minnir Ríkisend-
urskoðun á opinbera
skýrslu sína til Al-
þingis um þjónustu-
samninga við öldr-
unarheimili (maí
2013). Þar vekur Rík-
isendurskoðun athygli
á og gagnrýnir að
ráðuneyti heilbrigð-
ismála hafi aðeins
gert þjónustusamn-
inga við átta af 73 öldrunarheim-
ilum þó að framlög ríkissjóðs til
þeirra árið 2013 nemi 22,3 ma.kr.
Sömuleiðis gagnrýnir stofnunin
hve lítið hafi þokast í samn-
ingagerð við heimilin undanfarin
ár. Loks beinir hún eftirfarandi
ábendingu til ráðuneytisins:
„Ríkisendurskoðun hvetur vel-
ferðarráðuneyti til að gera þjón-
ustusamninga við öll öldr-
unarheimili til að öðlast betri
yfirsýn og bæta stjórnun sína á
málaflokknum. Þetta mun m.a.
stuðla að meiri jöfnuði og gæðum í
þjónustunni notendum til hags-
bóta og auðvelda samninga um
flutning hennar til sveitarfélaga.“
Samtök fyrirtækja í velferðar-
þjónustu fengu drög að þessari
skýrslu til umsagnar.
Í þessu samhengi ber einnig að
vekja athygli á áliti stjórnskip-
unar- og eftirlitsnefndar Alþingis
frá 31. október sl. vegna umfjöll-
unar Ríkisendurskoðunar. Þar
segir m.a. svo:
„Nefndin áréttar að mikilvægt
er að vanda til verka við samn-
ingsgerð en bendir jafnframt á að
Ríkisendurskoðun hefur ítrekað
bent á mikilvægi þess að þjón-
ustusamningar liggi fyrir og hvatt
ráðuneyti heilbrigðismála til að
gera slíka samninga. Nefndin átel-
ur að ekki hafi verið fyrr gripið til
markvissra aðgerða til að mæta
ábendingum stofnunarinnar.“
Það er því alrangt að Ríkisend-
urskoðun hafi ekki gert það sem í
hennar valdi stendur til að koma
samningamálum öldrunarstofnana
í betra horf en verið hefur.
Í þessu sambandi má raunar
benda á að Ríkisendurskoðun
starfar á vegum Alþingis og telst
hluti af starfsemi þess. Af þessu
leiðir að hún er ekki stjórnvald og
telst ekki hluti af stjórnsýslu rík-
isins. Stofnunin fer því ekki með
framkvæmdarvald. Lögbundið
hlutverk hennar felst annars veg-
ar í eftirliti með fjárreiðum rík-
isins og þeirri starfsemi sem rekin
er á kostnað ríkissjóðs og hins
vegar í stjórnsýsluendurskoðun.
Eitt helsta markmið stjórnsýslu-
endurskoðunar er að „vekja at-
hygli (stjórnvalda) á því sem hún
telur að úrskeiðis hafi farið í
rekstri og benda þeim á þau atriði
sem hún telur að athuga þurfi
með tilliti til úrbóta“.
Ríkisendurskoðun telur að hún
hafi sinnt þessu hlutverki með at-
hugasemdum sínum og ábend-
ingum um þjónustusamninga öldr-
unarheimila. Yfir öðrum úrræðum
býr hún ekki lögum samkvæmt.
Vegna samskipta Ríkisendurskoð-
unar við Samtök fyrirtækja í vel-
ferðarþjónustu að undanförnu
hlýtur greinarhöfundi að vera full-
kunnugt um að stofnunin hefur
ekki boðvald gagnvart stjórnvöld-
um eða vald til þess að grípa til
einhverra sérgreindra aðgerða
gagnvart þeim.
Eftir Svein Arason » Samtök fyrirtækja í
velferðarþjónustu
fengu drög að þessari
skýrslu til umsagnar.
Sveinn Arason
Höfundur er ríkisendurskoðandi.
Rangfærslur leiðréttar
Uppgangur í Gullsmáranum
Glæsileg þátttaka var í Gullsmára
fimmtudaginn 28 .nóvember. Spilað
var á 18 borðum.Úrslit í N/S:
Erla Sigurjónsd. – Jóhann Benediktss. 373
Guðlaugur Nielsen – Pétur Antonss. 305
Auðunn Guðmss. – Guðm.Sigursteinss. 292
Jón Bjarnar – Katarínus Jónsson 285
Guðrún Hinriksd. – Haukur Hanness. 271
A/V
Gunnar Alexanderss. – Elís Helgason 346
Ernst Backman – Hermann Guðmss. 298
Guðm. Andrésson – Sigfús Jóhannsson 294
Ormarr Snæbjss. – Sturla Snæbjörnss. 287
Guðbjörg Gíslad. – Sigurður Sigurðsson 286
Skor þeirra Erlu og Jóhanns er
rétt tæp 71%. Afar góð skor.
Mánudaginn kemur 2. desember
hefst svo sveitakeppni félagsins og
stefnir í metþátttöku (14 sveitir).
Hjördís með góða forystu
Farið er að síga á seinnihlutann í
aðalsveitakeppni Bridsfélags Kópa-
vogs. Fimmta kvödið af sjö var spilað
síðastliðinn fimmtudag og jók sveit
Hjördísar við forskotið með því fá
rúm 36 stig af 40 mögulegum en
sveit Gulla Bessa fékk 35,66 stig og
er komin í þriðja sæti. Staða efstu
sveita:
Hjördís Sigurjónsdóttir 152,71
Björn Halldórsson 131,64
Guðleugur Bessason 130,65
Hjálmar S Pálsson 119,57
Vinir 111,78
Erla Sigurjónsdóttir 102,29
BRIDS
Umsjón Arnór G.
Ragnarsson| norirbrids@mbl.is
Móttaka
aðsendra greina
Morgunblaðið er vettvangur lif-
andi umræðu í landinu og birtir
aðsendar greinar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morg-
unblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi
blaðsins. Kerfið er auðvelt í notk-
un og tryggir öryggi í samskiptum
milli starfsfólks Morgunblaðsins
og höfunda. Morgunblaðið birtir
ekki greinar sem einnig eru send-
ar eru á aðra miðla.
Að senda grein
Kerfið er aðgengilegt undir
Morgunblaðslógóinu efst í hægra
horni forsíðu mbl.is. Þegar smellt
er á lógóið birtist felligluggi þar
sem liðurinn "Senda inn grein" er
valinn.
Í fyrsta skipti sem inn-
sendikerfið er notað þarf notand-
inn að nýskrá sig inn í kerfið. Ít-
arlegar leiðbeiningar fylgja hverju
þrepi í skráningarferlinu. Eftir að
viðkomandi hefur skráð sig sem
notanda í kerfið nóg að slá inn
kennitölu notanda og lykilorð til
að opna svæðið.