Morgunblaðið - 21.05.2014, Blaðsíða 14

BAKSVIÐ
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
„Það er sérstaklega gagnrýni vert að
grundvallarbreytingar skuli gerðar á
lögum um stjórn fiskveiða á sama
tíma og heildarendurskoðun á þeim
stendur yfir,“ segir Örn Pálsson,
framkvæmda-
stjóri Landssam-
bands smábáta-
eigenda, um
breytingar sem
samþykktar voru
á Alþingi á föstu-
dagskvöld. Hann
segir það sérstök
vinnubrögð að
flestar þessara
breytinga hafi
verið gerðar í skjóli umræðna um
aflamark í úthafsrækju.
„Þessar breytingar eru gerðar án
nokkurs samráðs við hagsmunaaðila
og enginn möguleiki var að komast að
málinu á lokasprettinum síðasta sól-
arhringinn. Þegar ég frétti hvað væri
á ferðinni óskaði ég eftir því að fá að
koma athugasemdum á framfæri á
fundi með atvinnuveganefnd þings-
ins, en því erindi var ekki svarað,“
segir Örn.
Vald til ráðherra
Hann nefnir nokkur atriði eins og
fastsetningu á síldarafla í lagnet og
hækkun leiguverðs á síld, afnám
skötuelsákvæðisins sem heimilaði
leigu á skötusel og aukinn aðgang
stærri skipa með tiltekið vélarafl að
veiðum nær landi en áður. Hann
bendir á að engar tölur um afla er
lengur að finna í ákvæðum um línu-
ívilnun og strandveiðar og því í valdi
ráðherra hverju sinni hversu mikið
fer í hvern þátt.
Alls eiga 5,3% heimilda að fara í
potta og byggðatengdar aðgerðir og
er það hækkun frá því sem ráðherra
nýtti áður. Engin meiri háttar breyt-
ing er fyrirhuguð um nýtingu á svo-
nefndum pottum á komandi fiskveiði-
ári, en stefnt er að því að áætlun um
nýtingu þeirra til lengri tíma verði
fyrst lögð fram á löggjafarþingi 2014-
2015, segir í nefndaráliti.
Kom eins og þruma
úr heiðskíru lofti
Á heimasíðu Landssambands smá-
bátaeigenda segir að í nýjum lögum
sé rýmkað til fyrir togveiðum á
grunnslóð. Í raun hafi frumvarpið
snúið að breytingum á lögum um
stjórn fiskveiða en umrædd grein
fjalli hins vegar um veiðar í fiskveiði-
landhelgi Íslands. Með breytingunni
eru sjö skip með aflvísa (vélarstærð)
lægri en 1.200, en lengri en 29 metrar,
færð á milli flokka, sem veitir þeim
rétt til aukinna veiða nær landi á sér-
staklega tilgreindum svæðum.
Atvinnuveganefnd telur að rök
standi til þess að miða fremur við afl-
vísa en lengd skipa. Á heimasíðu LS
kemur fram að umrædd skip eru
Valdimar GK, Tjaldanes GK, Gríms-
nes GK, Fjóla KE, Kristbjörg VE,
Glófaxi VE og Grundfirðingur SH.
Á heimasíðunni segir að ekki verði
annað séð en að breytingartillagan
hafi komið eins og þruma úr heið-
skíru lofti. LS telur inngripið vera
einsdæmi og mun óska skýringa hjá
sjávarútvegsráðherra um hvað hafi
legið á bakvið ákvörðun nefndarinn-
ar.
Umdeilt skötuselsákvæði
ekki lengur í lögunum
Fyrir nokkrum árum var hluti af
skötuselsafla tekinn út úr aflamarks-
kerfinu og boðinn til leigu. Í kjölfarið
fylgdu hatrammar deilur, en slíkt
ákvæði er ekki lengur í lögunum. Í ár
eru um 1.200 tonn af skötusel til leigu
og verðið er 176 krónur á kíló og segir
Örn að þessi breyting geti haft erfið-
leika í för með sér.
„Ef skötuselur fæst sem meðafli
þurfa menn algerlega að reiða sig á að
geta leigt skötusel á markaði. Lengst
af hefur slíkt tæpast verið mögulegt
og verðið þá svimandi hátt.“
Naumt skammtað og ekki
í samræmi við markmið laga
Nú er fest í lög að 800 tonn af síld
verði leigð til útgerða smábáta og
skal nú greiða 16 krónur í stað 13
króna áður. „Mér er lífsins ómögulegt
að skilja hvers vegna verðið hækkar
um 23% frá síðasta ári því þá lækkaði
verð fyrir síld frekar en hitt,“ segir
Örn.
„Í fyrra hefðum við getað veitt mun
meira en þau 800 tonn sem við feng-
um úthlutuð. Þessi 800 tonn, sem eru
svipað eins og skip eins og Álsey VE
landar úr einni veiðiferð, eru veidd af
um 30 bátum og skapa vinnu fyrir um
40 manns á sjó. Í landi starfar svip-
aður fjöldi við vinnslu síldarinnar sem
er einstök að gæðum og seld inn á
kröfuharða markaði erlendis. Mér
finnst það ekki í samræmi við mark-
mið laganna um að efla atvinnu og
byggð í landinu að skammta þetta
svona naumt til þeirra sem veiða síld í
lagnet.“
Án samráðs á lokasprettinum
 Grundvallarbreytingar gerðar á lögum um stjórn fiskveiða á sama tíma og heildarendurskoðun
stendur yfir  Rýmkað til fyrir togveiðum á grunnslóð  LS vill skýringar frá sjávarútvegsráðherra
Morgunblaðið/Alfons
Á Kolgrafafirði Leyft verður að veiða 800 tonn af síld í lagnet og finnst framkvæmdastjóra LS það naumt skammtað.
Örn Pálsson
14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 21. MAÍ 2014
Hlíðasmára 11 · 201 Kópavogur · Sími 534 9600 · heyrn@heyrn.isHEYRNARÞJÓNUSTA
Pantaðu tíma í
heyrnargreiningu og fáðu
heyrnartæki til reynslu
ReSound LiNXTM eru fyrstu heyrn-
artækin sem tengjast þráðlaust beint
við snjalltæki s.s. síma, spjaldtölvur
og spilara.
Auk þess að vera mjög fullkomin
heyrnartæki eru þau heyrnartól fyrir
snjalltæki. Með þeim opnast endalausir
möguleikar að streyma samtölum úr
síma og tónlist eða öðrum tegundum
hágæðahljóða beint í heyrnartækin úr
snjalltækjunum.
Ný hönnun gerir þér kleift að fela
ReSound LiNXTM ef þú vilt, eða
monta þig af þeim ef þú vilt það frekar.
Þau eru fíngerð, þunn og fást í
10 mismunandi litum og tveimur
gæðaflokkum.
Fyrstu snjallheyrnartækin
Tímapantanir 534-9600
Heimasíða www.heyrn.is
Með nýjum lögum verður leyfilegt
að færa heimildir í tilteknum teg-
undum á milli krókaaflamarks-
kerfis og aflamarkskerfis enda
séu skiptin jöfn í þorskígildum
talið.
Örn segir að þetta geti verið til
mikilla bóta og kom fram í grein-
argerð með frumvarpinu að síð-
ustu ár hafi að meðaltali um
1.300 tonn af aflaheimildum í
ufsa í krókaaflamarkskerfinu fall-
ið niður ónýtt. Það verði þó að
fara varlega varðandi slíkar kerf-
isbreytingar og gæta þess að út-
færslan miðist ávallt að því að
styrkja krókaaflamarkskerfið. Þá
hafi að jafnaði síðustu ár um
2.600 tonn af aflamarki í ýsu
verið leigð frá aflamarkskerfinu
til krókaaflamarkskerfisins þar
sem langvarandi skortur á ýsu-
heimildum hefur verið til staðar.
Jöfn skipti milli krókaaflamarks-
kerfis og aflamarkskerfis á
grundvelli þorskígilda eru talin
geta auðveldað flutning á ýsu frá
aflamarkskerfi til krókaafla-
markskerfis.
Nýja heimildin í lögunum getur
átt við um aðrar tegundir en ufsa
og ýsu.
Betri nýting á ufsaheimildum
LEYFILEGT AÐ FLYTJA Á MILLI KERFA
Fyrir rúmri viku auglýsti Reykjavík-
urborg eftir fleiri en 40 grunnskóla-
kennurum en samkvæmt upplýsing-
um frá skrifstofu skóla- og
frístundasviðs hefur ekki borið á
kennaraskorti í borginni. „Það er
ekkert sem bendir til annars en að
við náum að manna grunnskólana,“
segir Valgerður Janusdóttir mann-
auðsstjóri. Hún segir að vel hafi
gengið að manna kennarastöður
undanfarin ár og að fjöldi leiðbein-
enda hafi verið í lágmarki.
„Kennarar eru ráðnir frá fyrsta
ágúst ár hvert. Þannig að núna eru
stjórnendur að sjá hver nemenda-
fjöldinn verður, hvaða hreyfing verð-
ur á starfsfólki, og þá létum við þá
vita að við myndum auglýsa, ef þeir
vildu vera með í sameiginlegri aug-
lýsingu,“ segir Valgerður. Hún segir
að þegar hafi nokkur fjöldi umsókna
borist en umsóknarfresturinn er
tvær vikur.
Bjartsýn á að aðsókn aukist
Aðeins 20 útskrifast með grunn-
skólakennararéttindi frá Háskóla Ís-
lands í vor en það er umtalsverð
fækkun frá því sem var. Þetta er
hins vegar í fyrsta sinn sem skólinn
brautskráir nemendur eftir að ný lög
um lengingu námsins í fimm ára
meistaranám tóku gildi og eru menn
bjartsýnir á að aðsókn muni aukast.
„Við erum alveg einhuga í því að
þetta hafi verið rétt ákvörðun að
lengja námið,“ segir Gunnhildur
Óskarsdóttir, forseti Kennaradeild-
ar. „Þetta var vitað fyrirfram, að það
myndi engin útskrifast í fyrra og að
það yrðu aldrei eins stórir árgang-
arnir fyrst eftir svona mikla breyt-
ingu á náminu,“ segir Sigríður Pét-
ursdóttir deildarstjóri.
Sigríður segir að sama hafi gerst
þegar kennaranámið var flutt af
framhaldsskólastigi upp á háskóla-
stig en bendir á að til að mæta
breyttum aðstæðum hafi námsleið-
um verið fjölgað. Nú geti fólk með
BA- eða BS-próf bætt við sig meist-
aranámi „hvort sem það vill verða
leikskóla-, grunnskóla- eða háskóla-
kennari“. holmfridur@mbl.is
Enginn kennara-
skortur í borginni
Morgunblaðið/Eggert
Skólafjör Vonir eru bundnar við að
aðsókn í kennaranámið aukist.