Stígandi - 01.10.1946, Blaðsíða 10
lengi stöndumst við liana, og hversu dýr verður hún okkur að
lokum? Við erum ein minnsta þjóð heimsins, og eigum líklega
að tiltölu langt um fleiri o.fdrykkjumenn en nokkur önnur þjóð.
Samt er ofdrykkjan aðeins ein af þeim skapgerðarveilum þjóð-
arinnar, sem ganga í arf frá kynslóð til kynslóðar og margfaldast
í erfðunum. Hvorki vantar hér afbrotahneigð né lauslæti, svo að
jafna megi til þess, sem tíðkast hjá öðrum þjóðum. Og þó að hin
hraðvaxandi giæpahneigð unglinga, sem nú kemur svo berlega
ifram, eigi eflaust að verulegu leyti rætur að rekja til ytra um-
ihverfis, svo sem spillts heimilisbrags, slæmra félaga og óhollra
lifnaðarhátta, má ,hins vegar telja víst, að liér séu arfgengar veilur
í fari unglinganna að brjótast fram og leita sér útrásar. F.nginn
veit með .fullri vissu, hve tíð geðveikin er hér á landi, en margt
bendir þó til þess, að hún sé nokkuð algeng. Hér eru því fyrir
'hendi allir þeir þættir, sem fléttast sarnan eftir ósveigjanlegum
lögmálum úrkynjunarinnar.
Þegar barn er getið og í heiminn borið, senr frá upphafi er
dæmt til að ganga þann ófremdarveg. sem við sáum þá frændur
Zero á, eru ekki ákveðin örlög eins einstaklings, heldur heillar
ættar eða ættkvíslar. Svo sem alkunnugt er, stendur vanmetafólk
sjaldan að baki öðrunr í því að æxla kyn sitt. Ofdrykkju- eða af-
brotanraður, fábjáni eða skækja geta þannig orðið ættfeður eða ætt-
mæður stórrar fjölskyldu, sem sífellt endurnýjar ágalla þeirra í
ýmsunr nryndunr í hverjum einstaklingi. Þannig getur lítil upp-
spretta dreift óheilnænri sínu yfir stórt svæði. Og það getur breytt
unr gervi. Barrrið er.fir ekki sýfilis foreldranna beinlínis, en hann
getur orsakað hjá því blindu, vansköpun, vitfirringu. Líka er það
mjög trúlegt, þó að ekki sé lrægt að færa fullar sönnur á það að
svo komnu máli, að fávitaháttur og geðveiki, senr börn fæðast
með ihér á landi, eigi að verulegu ieyti rót sína að rekja til of-
drykkju í ættinni. Sama máli gegnir urrr rnargs konar glæpa-
hneigð, senr franr kenrur í börnunum ungum. Ágalli einhvers
nranns þar.f ekki að birtast í sömu mynd hjá afkomendum lrans.
Hann getur breytzt, jafnvel lrorfið á yfirborðinu einn ættlið eða
tvo, en síðan konrið þar fram, sem sízt varði. Hann týnist aldrei
með öllu,. hann er eins og feira í efninu, sem gerir það ótraust og
svikult.
Gagnvart þessum staðreyndunr úrkynjunarinnar stendur list
uppeldisins nráttvana. Hún getur ekki breytt manninum frá rót-
um, heldur aðeins leitt hann á þeim brautum, sem hann sanr-
248 STÍGANDI