Stígandi - 01.10.1946, Blaðsíða 77

liirða leir. Þá hefir verið gerð stuLt giein
fyrir því, að skáldskaparvörur séu öðr-
um vörum viðsjálli.
II.
„Kaupirðu góðan hlut, þá mundu
hvar þú fékkst hann."
Þetta spakmæli á ekki síður við á vett-
vangi skáldskaparkaupa en á öðrum
sölutorgum. Finnirðu góða ljóðabók, eða
vel sagða sögu, þá festu þér höfundinn
i minni.
Þegar ég af hendingu komst í kynni
við Villiflug, las ég bókina á
einni kvöldstund og gleyindi mér. Nafn-
ið er þó ekki réttnefni. Svanaflug hefði
liók Þórodds frá Sandi mátt heita. Hug-
blær ljóðanna lyftir Ijóðþyrstum sálum
frá moldinni. En það er einkenni góðs
skáldskapar, að sá, er hann les, verður
sæll. Hann sér og skynjar með næmleik
sínum þær myndir, sem skáldið birtir í
búningi máls og rims. Reynsla lesandans
verður hin sama og hins tón-næma
manns, sem hlustar á fagra tónlist og
veit ekki til sín vegna þess unaðar, sem
hann öðlast.
Þóroddur Guðmundsson frá Sandi
„yrkir betur en páfinn", að þeim hei-
laga föður ólöstuðum. í ljóðum hans
eru tveir höfuð-þættir: Annar austrænn,
hinn norrænn, og báðir ósviknir. Hann
er sér þessa meðvitandi og lýsir því
prýðilega:
Skógarnir fyrir sunnan sól
og sandurinn dökki heima
toguðust fyr um hug og hönd,
þá hamingju lét ég mig dreyma.
Auðnudísir við austræn hof
og álfakonur í borgum
ófu til skiplis ininn örlagavef
og ollu mér gleði og sorgum.
Skáldskaparsnið hans minnir á pers-
neska skáldið Omar Khayyám. Hann
getur kvcðið um hversdagslegustu hluti,
svo að þeir birtist sem helgir dómar:
i'ak hörpu þína, stilltu nýjan streng,
er stirnir sólin gulli hlið og cng.
Og aftur verður vorið grænt og hlýtt.
I vígðan lund ég til þín feginn geng.
Syng vorljóð heim í dalinn, undur öll,
þá ilmblær strýkur liljuprýddan völl.
Og enn þá fara eldi uin huga þinn
þau öfl og trú, sem hrifið geta fjöll.
Glæð logann þér í hjarta. Ung og ör
sé önd þín, glöð og djörf. Með bros á vör
þá kemur brúður lífs þíns björt og væn
cg blessar þína nýju sigurför.
Þessi þrjú crindi eru úr upphafsljóði
bókarinnar. Það heitir Tak hörpu
J) í n a. Það gæti verið leiðarljóð til
hinna ungu og upprennandi skálda sam-
tíðarinnar. Það ber mjög austrænan blæ.
Þrá hans er ekki til hinnar liáværu nú-
tíðar, sem laðast að glaumi veizlusals-
ins. Hann er ekki í samábyrgð þeirra
manna, sem eru á flótta frá lögum þeirr-
ar listar, sem ínikils krefst. Hann er
pílagrímur, scm gengur „tregans lönd
og saknaðs daladrög". Dulúð hans vísar
honurn leið til helgrar liorgar. Honum
er skáldskapurinn innileg alvara og dul-
úð, en ekki fíflskaparmál og léttúð. Þessi
skáldskaparstefna cr ef lil vill ekki við
allra hæfi. Allra hugir dvelja ekki við
musteri og hclgidóm. Þeir gleðja sig þá
við kvæðið, sem segir frá „Kútter Har-
aldi af Ak-ra-ne-si". „Hver maður eftir
sínum smekk," segir máltækið. Ljóð
þeirra höfuntla, sem sækja lengra en rétt
út fyrir landsteina liversdagslegrar hugs-
unar, verða aldrei á allra vörum, en
nokkrum verða þau ætíð til varanlegrar
og óblandinnar ánægju. Þóroddur Guð-
mundsson frá Sandi hefir gefið þeim
flokki manna góða gjöf.
Þorpið, ljóð eftir Jón úr Vör. —
Reykjavfk. 1946.
Þetta er nýstárleg „kvæðabók", að einu
leyti: í henni er ekki eitt einasta rímað
ljóð. Það er þess vegna ekki að efa, að
STÍGANDI 315