Stígandi - 01.10.1946, Blaðsíða 17

hafa hundraðfaldast, þúsundir einstaklinga eru þá fyrirfram
dæmdar til vanþroska og ógæfu. Og sá baggi, sem þessi sjúki og
sívaxandi h'luti þjóðarinnar bindur heildinni, verður henni
smám saman óbærilegur, efnalega og siðferðilega, svo að hún
síligast undir honum. Þessi hætta vex að sama skapi sem aukin
þekking og mildara hugarfar leggjast á eitt að halda við sem
lengst li.fi hvers einstaklings. Aður fékk það fólk, sem ekki var
vinnufært sökum líkamlegrar eða andlegrar vöntunar, að deyja
drottni sínum. Og útburður vanskapaðra og vangefinna barna
fyrr á tíð, svo miskunnarlaus ráðstöfun sem það sýnist frá okkar
sjónarmiði, var tvímælalaust mikilvæg vörn gegn úrkynjuninni.
Slíkar aðferðir virðast okkur nútímamönnum jafn-fjarstæðar eins
og áheit á Iiina helgu mey gegn farsóttum. Aftur á móti veldur
það engu hneyksli lengur, að við takmörkum þann fjölda barna,
sem við getum og fæðum. En takmörkunina leiðir beint af því,
að læknislist og aukið hreinlæti 'hafa bægt ifrá okkur þeim ægilega
l>arnadauða, sem geisaði frá því við vitum fyrst og fram í lok 19.
aldar. Ef við hugleiðum, hvílíkar þjáningar hljóta að hafa fylgt
hinni ótrúlegu barnamergð og hinum óstöðvandi barnadauða,
verður augljóst, að hér hefir orðið veruleg framvinda í mann-
úðarátt. Næsta skrefið er það að Iiindra getnað og fæðingu þ'eirra
barna, sem vegna arfgengra galla verða fyrirsjáanlega andlegir
eða líkamlegir aumingjar. Slíka þjáningu og niðurlægingu eigum
við að spara þjóðinni, og að þessu marki hlýtur allt mannkyn að
stefna. Stöðvun úrkynjunarinnar er krafa nútímans, en hún er
jafnframt krafa mannúðarinnar.
Þeim, sem af trúarlegum ástæðum eða viðkvæmni eru henni
andvígir, mætti benda á það, að í staðinn fyrir hvern einstakling,
sem þeir vilja þyrma, leiða þeir óbeinlínis böl og óhamingju yfir
tugi og jafnvel hundruð manna. Með vaxandi iirkynjun mun
glæpum fjölga, en menningu og siðgæði hnigna. Af þessum sök-
um getur ekki orðið neinn skynsamlegur ágreiningur um það.
að réttmætt sé og nauðsvnlegt að stemma stigu fyrir úrkynjun-
inni, að því leyti sem hún birtist í sjúklegu formi. Spurningin
er því aðeins sú, hvort þjóðin standi siðferðilega á svo traustum
grundvelli, að hún liafi rétt til að krefjast af einstaklingnum
þeirrar fórnar, sem í því felst að láta svipta sig æxlunarhæfninni.
Sú þjóð ein hefir þennan rétt, sem með opnum sjónum og mark-
vissum hug stefnir að æðra takmarki. Hin, sem þolir það átölu-
laust, að sú uppspretta úrkynjunarinnar, sem auðveldast er að
STÍGANDI 255