Stígandi - 01.10.1946, Blaðsíða 18

stöðva, ojdrykkjan, streymi óhindruð og veiti óheilindum sínum
látlaust inn í blóð þjóðlíkamans, hefir glatað siðferðilegum rétti
sínum til þess að beita strangleik við þá einstaklinga, sem án
eigin saka bera með sér meinsemd úrkynjunarinnar og munu fá
hana niðjum sínum í arf.
Urkynjun og uppeldi eru andstæður, straumar, sem ríða hvor
í bág við annan, öfl, sem draga sitt í ihvora átt. Misræmið er orðið
óþolandi og hneykslanlegt. Það hlýtur því að vera heitasta ósk
lvvers menntgjafa, sem í einlægni helgar sig starfi sínu, að hafizt
verði handa um að stemma stigu fyrir úrkynjuninni.
En áður en slíkt skref verði stigið, þarf þjóðin að sýna það, að
hún eigi einhuga vi'lja og nægan siðferðiþrótt til þess að brjóta
af sér þær viðjar, sem ofdrykkjan hefir lineppt hana í, og til að
losa sig við þá úrkynjun, sem beint og óbeint leiði af henni.
Öllum þeim, sem við uppeldi fást, má vera það ljóst, að starf
þeirra nær ekki tilgangi sínum, meðan æskan úr skólunum lendir
í klónurn á ofdrykkjuskrímslinu, sem sýgur úr lvenni allan sið-
ferðilegan þrótt. Því er það mín skoðun, að alþjóð þurfi nú að
taka höndum saman og gera áfengisbölið með öllu rækt úr land-
inu. Hver veit, hvort okkur tekst það, ef við leyfum því að merg-
sjúga okkur nokkra áratugi enn? Að þessu eigunv við öll að vinna,.
karlar og konur, hver á því sviði, sem hann nær lvelzt til. En fyrir
okkur uppalendur er þetta sjálfsskylda og sjálfsvörn í senn. Ef
við ekki verndum fyrir illgiesi þann gróður, sem við viljum rækta,
verður ræktunarstarfið hégómamáll. Fyrst og fremst er naðsynlegt
að skapa sterkt og heilbrigt ahnenningsálit. Ekkert er ihættulegra
en það hik, sem nú kemur fram í afstöðu almennings til ofdrykkj-
unnar. Allt of mikið umburðarlyndi getur æst frekju hins ósvifna,
en auk þess villt liinni uppvaxandi æsku sýn. Ölæðisberserkjun-
unv þarf að skiljast, að þeir misbjóða okkur með framferði sínu
og brjóta af sér þá lotningu, sem við annars auðsýnum hverjum
rnanni. Ef við erum einhuga í þessu, mun hjá hverjum ofdrykkju-
manni vakna sú tilfinning, að ihann misbjóði ekki aðeins okkur,
heldur fyrst og ifremst sínu eigin manneðli, manndómsneistanum
í sjálfum sér. Þessi tilfinning ein er það afl„ sem snúið getur of-
drykkjumanninum frá villu hans vegar.
Jafnframt þessu og miklu fremur þurfum við að rækja annað
starf og frjórra: að glæða skilning æskunnar á hófseminni. Nú
á síðustu árum hafa einstakir menn safnað fljótfengnum auði,
256 STÍGANDI