Stígandi - 01.10.1946, Page 41

heldur af öllum sveitungum hans og öðrum, er nokkur kynní
höfðu af honum.“
Það lætur annars nærri, að sannast hafi á Jóni hið fornkveðna:
Bautasteinar
standat brautu nær,
nema reisi niður að nið.
Þau hjónin, Jón og Ovídá, voru barnlaus; börn, er þau ólu upp,
fóru til Vesturheims, og hjá einu þeirra, Jóhannesi Eiríkssyni, dó
Ovídá 1909. En yfir minningu Jóns, vasklegasta og bezt mennta
sjómannsins á Norðurlandi á þeirn tíma, er norðlenzk sjómennska
var að hefjast á legg og þurfti mest á vel menntum forvígismanni
að halda, hefir fyrnzt, svo að furðulegt má telja. Aðeins örfáir
garnlir menn við Eyjafjörð muna hann enn sem „skipstjórann
mikla“ og kunna þó fátt frá honum að segja, er skýrir þá nafnbót
lians. Miklu kunnari eru ýmsir hinna vöskustu samherja Jóns,
svo sem Hákarla-Jörundur, Friðrik á Hjalteyri, Jónas á Látrum,
Þorsteinn á Grýtubakka o. fl. og mun þó enginn þeirra hafa gert
norðlenzkri sjósókn meira gagn en hann, og mest þótti um hann
vert, meðan þeir allir voru og liétu, og sýndust þó efni standa til,
að lilutur hans yrði enn meiri en varð.
Þorsteinn Erlingsson segir mjög réttilega í Ijóðabréfinu al-
kunna til Friðriks á Hjalteyri:
Þeir, sem fremst á frárri skeið
faldana drifnu skáru,
eiga merkin alla leið
eftir á hverri báru.
Þeir, er hófu norðlenzka sjósókn til vegs eftir miðja 19. öld, hafa
skilað þeirri erfð í áræði, reynslu og kunnáttu, að við getum enn
að miklu leyti þakkað þeim þann Jrorsk og þá síld, sem nú er afl-
að fyrir norðan land. Jafnvel þorskveiðarnar fyrir sunnan land eru
þeim nokkuð að þakka, því að þilskipaútgerðin við Faxaflóa fór
í kjölfar norðlenzku þilskipaútgerðarinnar á líkan hátt og norð-
lenzka útgerðin áður í kjölfar hinnar vestfirzku. En einkum er
þess að minnast, að þeir lögðu grundvöllinn að vexti Akureyrar
og Siglufjarðar og auknu gengi allrar mannabyggðar við Eyja-
fjörð. Slík eru merkin, sem þeir eiga „eftir á hverri báru“, og á
enginn þau meiri og veglegri en Jón Loftsson.
STÍGANDI 279