Læknablaðið - 15.02.2004, Blaðsíða 53

UMRÆÐA & FRÉTTIR / KJARAMÁl
Þurfum að afla okkur betri upplýsínga
- segir Óskar Einarsson formaður LR um nýgerða samninga við TR
Það hefur áreiðanlega ekki farið framhjá neinum
að sérfræðilæknar gerðu nýjan kjarasamning við heil-
brigðis- og tryggingamálaráðuneytið um miðjan jan-
úar. Mikil umræða varð í fjölmiðlum um samnings-
gerðina og helgaðist hún ekki síst af því að enginn
samningur var í gildi frá 1. janúar og sjúklingar urðu
því að greiða þjónustu sérfræðinga fullu verði án til-
styrks frá Tryggingastofnun ríkisins.
Svo var samið og engin ástæða til að tíunda efni
samninganna, það hefur verið gert. Hins vegar bað
Læknablaðið Oskar Einarsson formann LR og samn-
inganefndarinnar að leggja mat á samningsferlið og
það hvernig staðið var að samningsgerðinni. Óskar
stýrði samninganefndinni í fyrsta sinn og því lá beint
við að spyrja hvort honum hefði ekki fundist samn-
ingalotan nokkuð ströng.
„Jú, hún var erfið, einkum vegna þess að hún dróst
á langinn. Það urðu ítrekaðar tafir vegna deilna, bæði
um útfærslu á efnisgjaldasamningi skurðgreinanna og
einnig vegna þess að bíða þurfti eftir niðurstöðu
Hæstaréttar í máli bæklunarlækna gegn TR. Þegar
hún lá fyrir um miðjan desember urðu enn frekari
tafir vegna ágreinings um túlkun dómsins.“
- I fjölmiðlastríðinu sem fylgdi samningsgerðinni
hallaði á lækna, held ég að mér sé óhætt að segja.
Hvers vegna nutuð þið ekki meiri stuðnings frá al-
menningi?
„Það kom mér ekki á óvart þótt sumir teldu okkur
ekki eiga betra skilið. Um langt skeið hefur gætt tor-
tryggni í garð lækna, einkum þegar talið berst að
kjaramálum og starfsumhverfi þeirra. Þessarar tor-
tryggni verður einnig vart hjá viðsemjendum okkar
og þegar upp úr viðræðum slitnaði litaði hún allan
málflutning þeirra. Þá fóru þeir að túlka atburðina á
annan hátt en við og í fjölmiðlastríðinu sem þá tók
við beittu þeir vopnum sem að okkar mati höfðu ekki
verið samþykkt á lista einvígisins.“
Veikleiki og styrkur
- Háði það ykkur ekki í samninganefndinni hversu
ólíkir hagsmunirnir voru sem þið voruð að berjast
fyrir?
„Jú, það er ljóst að hóparnir sem standa að samn-
ingi LR og TR eru gríðarlega ólíkir, allt frá einyrkjum
í hlutastarfi upp í stærri stöðvar með umfangsmikinn
rekstur. Það verður æ erfiðara að finna stakk sem öll-
um hentar. Þetta kom fram í ólíkum áherslum, til
dæmis voru margir óánægðir með einingaverðið sem
um var samið og töldu það gera rekstur læknastöðv-
anna mjög erfiðan. Ástæðan er sú að verðið hefur
ekki fylgt launaþróuninni innan heilbrigðiskerfisins Óskar Einarsson formaður
og þess vegna eiga stöðvarnar erfitt með að keppa við Lœknafélags Reykjavíkur.
stofnanir hins opinbera um vinnuafl. Dæmið lítur
öðru vísi út frá þeim sem ekki eru með fólk í starfi.”
- Hvaða lærdóma dregur þú af þessari baráttu?
„Ef ég reyni að leggja mat á okkar starf þá var
styrkur okkar sá að samninganefndin hóf snemma
störf. Það voru kallaðir til menn úr mörgum greinum
og þeir funduðu stíft, bæði í nefndinni og með félags-
mönnum. Það var því vel staðið að kröfugerðinni og
hún vel kynnl. Helsti veikleiki okkar var sá að við
reyndum að ná fram stefnubreytingu í samningsgerð-
inni en höfðum ekki nægan tíma til þess. Það hefur
verið að fjara undan þessum samningi og við vildum
breyta honum í grundvallaratriðum. Það er Ijóst að
slíkar breytingar krefjast meiri kynningar meðal al-
mennings og stjórnvalda en við gátum haldið uppi á
þeim stutta tíma sem var til ráðstöfunar.
Það hallaði á okkur í upplýsingastríðinu. Við höf-
um haldið því fram að þjónusta sérfræðinga sé ódýr
og skilvirk og þótt öðru sé oft haldið fram held ég að
það standist í öllum meginatriðum. Auðvitað má
finna dæmi um að svo sé ekki. En þegar á hólminn
var komið höfðum við engin gögn til að sýna fram á
að við hefðum rétt fyrir okkur. Við höfðum ekkert í
höndunum nema opinberar hagtölur og gátum því
ekki borið okkur saman við aðra, hvorki innanlands
né í öðrum löndum. Við hefðum þurft að hefja slíka Þröstur
gagnasöfnun miklu fyrr.“ Haraldsson
Læknablaðið 2004/90 149
L