Læknablaðið - 15.02.2004, Blaðsíða 46

FRÆÐIGREINAR / STARFSREGLUR L E I TA R S T 0 Ð VA R
Figure II. Management of abnormat Pap diagnosis / ICELAND 2004 - with HPV testing.
- Efö 11 þessi frumustrok eru eðlileg flyst
konan yfir í hefðbundna hópleit.
- f/endurtekin breyting er í frumustroki
skal konu vísað til leghálsspeglunar.
Sjá lið 3 varðandi frekara eftirlit.
3. Eftirlit eftir forstigsbreytingar í
vefjasýnum án HPV-eftirlits
CIN flokkun.
3.1. Vefjasýni með CINII-III, AIS og grun um
byrjandi krabbamein.
Keiluskurður. í þungun frestað til 12. viku
eftir fæðingu nema grunur sé um krabba-
mein. Leghálsspeglun á meðgöngu í völd-
um tilfellum.
3.2. Vefjasýni með CIN I, koilocytotiska
atypiu eða eðlilega niðurstöðu.
3.2.1. Endurtekin frumustrok með CIS,
dysplasiu III eða AIS:
Keiluskurður til endanlegrar greiningar.
3.2.2. Öll önnur tilfelli:
Eftirlitsfrumustrok tvisvar á sex mánaða fresti, síðan
eftir eitt ár og loks eftir tvö ár:
- Ef öll þessi frumustrok eru eðlileg flyst konan yfir í
hefðbundna hópleit.
- £/endurtekin meðalsterk / sterk breyting eða tvisvar
væg breyting:
Konu vísað til annarrar leghálsspeglunar (sjá 3.3.).
3.3. Eftirlit eftir aðra leghálsspeglun.
3.3.1. Veljasýni er með CIN II-III / AIS eða hærra:
Keiluskurður til endanlegrar greiningar.
3.3.2. Vefjasýni með CIN I, koilocytotiskri atypiu eða eðlilegt:
Eftirlitsfrumustrok tvisvar á sex mánaða fresti, síðan
eftir eitt ár og loks eftir tvö ár :
- Ef öll þessi frumustrok eru eðlileg flyst konan yfir í
hefðbundna hópleit.
- £/endurtekin meðalsterk / sterk breyting eða tvisvar
væg breyting:
Konu vísað til þriðju leghálsspeglunar (sjá 3.4.) eða
endanlegrar meðferðar ef 24-36 mánuðir eru liðnir frá
index stroki (fyrsta afbrigðilega strok).
3.4. Eftirlit eftir þriðju leghálsspeglun.
3.4.1. Vefjasýni er með CIN II-III / AIS eða hærra:
Keiluskurður til endanlegrar greiningar.
3.4.2. Vefjasýni með CINI eða koilocytotiskri atypiu eða eðlilegt:
Endanleg meðferð ef 24-36 mánuðir eru liðnir frá index
stroki (fyrsta afbrigðilega strok).
4. Eftirlit eftir keiluskurð án HPV-eftirlits
4.1. Fullkominn (radical) keiluskurður (frí skurðbrún: breyt-
ingarnar >1 mm frá efri og neðri (endo- / exocervical)
skurðbrún:
Eitt frumustrok eftir hálft ár, síðan tvö strok með árs
millibili og eitt strok eftir 24 mánuði.
- £/endurtekið afbrigðilegt frumustrok: Sjá lið 2 varð-
andi frekara eftirlit.
4.2. Ófullkominn keiluskurður (breytingarnar <1 mm frá
efri eða neðri skurðbrún);
Tekið frumustrok og gerð leghálsspeglun með útskafi á
leghálsi sex mánuðum frá aðgerð. Eftir það þrjú strok á
sex mánaða fresti, síðan eitt strok eftir ár. Eftirlit eftir
það á 24 mánaða fresti.
- Ef endurtekið afbrigðilegt frumustrok: Sjá lið 2 varð-
andi frekara eftirlit.
4.3. Legnám eftir keiluskurð.
Oháð tímalengd frá keiluskurði er ætíð mælt með að
legháls sé fjarlægður með legi, svo fremi það sé tækni-
lega framkvæmanlegt. Eftir legnám er mælt með frumu-
stroki eftir eitt ár og síðan á tveggja ára fresti.
4.4. Tímalengd eftirlits eftir endanlega aðgerð.
Yngri konum er fylgt eftir til 55 ára aldurs, en minnst í
tuttugu ár eftir aðgerð.
Eldri konum er fylgt eftir til 70 ára og verða þá að hafa
verið í eftirliti í minnst fimm ár.
5. Eftirlit vegna VAIN og VIN
Konum með VAIN (vaginal intraepithelial neoplasia)
og VIN (vulvar intraepithelial neoplasia) er vísað til
meðferðar hjá sérfræðingi í krabbameinslækningum
kvenna. Eftirlit eftir meðferð fer eftir breytingum við
skurðbrúnir vefjasýna:
- Konur með „non-radikal“ aðgerð: Eftirlit hjá aðgerð-
arlækni.
- Konur með„radikal" aðgerð: Sjálið 4.1. eða 7.4. varð-
andi frekara eftirlit.
142 Læknablaðið 2004/90