Læknablaðið - 15.03.2007, Blaðsíða 11

FRÆÐIGREINAR / AFENGI
Þáttur áfengis í komum unglinga
á slysa- og bráðadeild Landspítala
Þóroddur
Bjarnason1
FÉLAGSFRÆÐINGUR
Brynjólfur
Mogensen2
LÆKNIR
Dagmar Ýr
Stefánsdóttir1
FJÖLMIÐLAFRÆÐINGUR
Jóhann
Ásmundsson'
SAMFÉLAGS- OG HAGÞRÓ-
UNARFRÆÐINGUR
'Háskólinn á Akureyri
2Landspítali, bráðadeild.
Fyrirspurnir og bréfaskipti:
Þóroddur Bjarnason,
Háskólanum á Akureyri.
thorodd@unak.is
Lykilorð; gagnaskráning,
unglingadrykkja, slysatíðni.
Ágrip
Tilgangur: Skráning á slysa- og bráðadeild Land-
spítala Fossvogi veitir mikilvægar upplýsingar um
algengi og tíðni margvíslegra vandamála.Tilgangur
þessarar rannsóknar er að meta hversu áreiðanleg
þessi skráning er þegar kemur að komum unglinga
undir áhrifum áfengis á slysa- og bráðadeild.
Aðferðir og gögn: Skráning á komum 14-16 ára
unglinga á höfuðborgarsvæðinu á slysa- og bráða-
deild Landspítala á árinu 2002 er borin saman við
svör sama hóps við spurningalistakönnun í upp-
hafi árs 2003. Borið er saman samræmi í skráningu
sjúkrahússins og svörum nemendanna varðandi
komur vegna slysa og ofbeldis annars vegar og
hins vegar samræmi í skráningu og svörum hvað
varðar komur þar sem áfengi kom við sögu.
Niðurstöður: Nemendur segja í öllum tilvikum frá
fleiri komum á slysa- og bráðamóttöku en skráðar
eru hjá slysa- og bráðadeild Landspítala. Þessi
munur er 4,2% (± 0,6%) í komum vegna slysa
og 2,2% (± 0,2%) í komum vegna ofbeldis. Hvað
varðar hlut áfengis í komum á slysa- og bráðadeild
munar hins vegar 9,3% (± 0,4%) á skráningu
sjúkrahússins (0,2%) og svörum nemenda (9,5%).
Ályktun: Skráning slysa- og bráðadeildar Land-
spítala veitir ekki áreiðanlegar upplýsingar um
áfengisvandamál unglinga sem þangað leita.
Liðlega tíundi hver unglingur á höfuðborgarsvæð-
inu segist hafa komið á slysa- og bráðamóttöku
vegna áfengisneyslu sinnar en skráning sjúkra-
hússins á komum þar sem áfengi kom við sögu er
aðeins um 1/60 af þeim fjölda.
Inngangur
Þótt áfengisneysla unglinga sé víðast bönnuð
með lögum er hún snar þáttur í unglingamenn-
ingu Vesturlanda. Árið 2003 höfðu að jafnaði
þrír af hverjum fimm evrópskum skólanemum
og helmingur bandarískra skólanema á 16. ári
orðið drukknir einhvern tímann á stuttri lífs-
leiðinni (1, 2). Áfengisneyslu íslenskra unglinga
svipar mjög til neyslu jafnaldra þeirra í Evrópu
og Bandaríkjunum en árið 2003 kvaðst rúmur
helmingur íslenskra nemenda á 16. ári hafa orðið
drukkinn um ævina (3).
Neysla unglinga á áfengi veldur foreldrum, fag-
ENGLISH SUMMARY
Bjarnason Þ, Mogensen B, Stefánsdóttir DY, Ásmundsson J
The Role of Alcohol Consumption in Adolescent Emergency Room Visits at Landspitali University
Hospital, lceland
Læknablaðið 2007; 93:183-87
Objective: The records of the emergency room of
Landspitali University Hospital in lceland provide
important information on the prevalence and incidence
of various problems. The objective of this research is to
evaluate the reliability of data concerning the visits of
adolescents under the influence of alcohol.
Data and methods: Records of visits to the Emergency
Room of Landspitali University Hospital by 14-16 year old
capital region adolescents are compared with the results
of a survey in early 2003. The correspondence between
hospital records and adolescent self-reports is compared
to the correspondence between records and self-reports
of the presence of alcohol in visits.
Results: In all cases students report more emergency
room visits than are recorded by Landspitali University
Hospital. The difference is 4.2% (± 0.6%) in accident
visits and 2.2% (± 0.2%) in violence visits. In the case of
the presence of alcohol in visits the difference is 9.3% (±
0.4%) between hospital records (0.2%) and adolescent
self-reports (9.5%).
Conclusion: The records of Landspitali University
Hospital are not a valid source of information on alcohol-
related problems among adolescents. About one in ten
adolescents in the capital region of lceland claim to have
visited an emergency room because of their own alcohol
consumption but hospital records of the presence of
alcohol only include about 1/60 of that number.
Keywords: hospital records, adolescence, alcohol-problems,
injuries.
Correspondence: Þóroddur Bjarnason, thorodd@unak.is
Læknablaðið 2007/93 183