Þjóðlíf - 01.06.1987, Síða 51
I N N L E N T
örugga viðskiptavini og stunda sitt starf á
nótelum og öðrum stöðum - en fæstar beint
a götunni.
Það var fleira sem einkenndi hinar norsku
v®ndiskonur, nefna má slæmar félagslegar
nöstæður, þær eru margar hverjar skilnaðar-
nörn, hafa alist upp á stofnunum og hafa lítil
sem engin fjölskyldutengsl. Allar norsku
konurnar áttu það sameiginlegt að stunda
v®ndi peninganna vegna og að auki höfðu
Þær hinn mesta viðbjóð á þessu starfi sínu. í
'nnsku rannsókninni finnast aftur á móti
konur sem hafa ánægju af starfi sínu og hafa
kynnst góðu fólki í gegnum þessa atvinnu,
aö eigin sögn.
Norsku konurnar litu á sig sem réttinda-
ausa borgara og töldu reyndar flestar að
P®r ættu sér ekki viðreisnar von. Það sama
Var að segja um viðhorf lögreglu og annarra
yfirvalda til þeirra. Það hafði t.d. lítil áhrif í
s|ó að vændiskona kærði nauðgun.
|SLENSKAR VÆNDISKONUR. Eftir
Það sem sagt hefur verið hlýtur forvitnin að
vera vakin um íslenskar vændiskonur. Hvar
standa þær, hverjar eru þær - og eru þær til
~ svo spurningin sé nú alveg opin.
Upplýsingar sem liggja fyrir benda til þess
a° íslenskar vændiskonur komi úr öllum
stéttum. Hér finnast vændiskonur sem ein-
gongu seija sig til þess að fjármagna vímu-
efnaneyslu sína. Vera má að þetta sé fjöl-
aiennasti hópurinn en um það þori ég ekki
á f^Hyrða. Þetta er eins og áður sagði eitt
öýrasta formið af vændi og gengur reyndar
^'klu oftar út á „vöruskiptaþjónustu", ef
sv° má að orði komast, en því að greitt sé í
einhörðum peningum. Það sem einkennir
kt-130 ^0^ er ar) íslenskar stúlkur líta
ki á sig sem vændiskonur, heldur er hér
ekar um að ræða „greiða gegn greiða“
e,ns og dæmið með þvottavélina hér að
traman.
Konurnar, sem stunda eingöngu veitinga-
^Uí>avændi eru einnig til hér. Ein af þeim
“num sem ég átti tal við sagði að til væru
,veðnir staðir sem hægt væri að segja
n-Ve°ln °rð og þannig fá uppgefið síma-
mer eöa annað álíka sem leiddi til þess að
s °niandi komst í tengsl við konu. Þessi
st ma kona sagðist sjálf oft fara á veitinga-
v» *’ ^Un safiðist leita uppi karlmenn sem
jaf f C'n'r *'tu ut fyrir a^ ei8a peninga,
Pýð farnl ^V1 sem Þeir væru 1 konuleit. Hún
^afUr Peim gjarnan í dans og spyr hvort þeir
svo' d1u8a a meiru, það kosti bara svo og
g mikið og þeir verði að skaffa húsnæði.
svo U .tlmarn*r væru í miðri viku því þá væri
^mikið um eina karlmenn á ferðinni.
fáum*!! kona var ósköp venjuleg að sjá og
*neð K ltl 1 ^11111 örýgði tekjur sínar
hún ^essu móti. Hún hafði hlutastarf sem
ko Var ánægð með. Að hún væri vændis-
°ftastta^* ^un af °8 fra " ^P*1 heföi sjálf
um ' anægju út úr þessum viðskiptum sín-
sem h ■■fAlennar mati voru vændiskonur þær
iagðar° j . ^etta a^ aðalstarfi og væru skipu-
lan í'. iun gerði þetta einungis þegar hana
81 1,1 °8 þegar hún væri „í stuði“. Að
vera í stuði þýddi að vera vímuð af áfengi.
Aðspurð um hvort þetta væri siðferðilega
rangt svaraði hún því þannig að hún sæi ekki
neinn mun á því að taka peninga fyrir eins
og að gera þetta allt ókeypis. Og hún bætti
við: „Sérstaklega, þar sem til er fullt af
karlmönnum sem tilbúnir eru til að greiða
fyrir þessa þjónustu."
Vændi finnst eflaust í öllum myndum.
Spurningin er hinsvegar í hve miklum mæli
það er. Þrátt fyrir að ég hafi mínar heimildir
í gegnum sex einstaklinga getur vel verið, að
þær upplýsingar sem hér koma fram gefi að
einhverju leyti ranga mynd af því sem hér er
á ferðinni. Við getum hinsvegar verið viss
um að vændi er allnokkuð hér á landi og
eftirspurn eftir slíku er vægast sagt gífurleg.
HIN ÍSLENSKU EINKENNI. Við höfum
áður talað um klúbbstarfsemi tengda vændi,
en um það fengust ekki íslenskar upplýsing-
ar. Hinar íslensku vændiskonur fengu sér
venjulega sambönd í gegnum auglýsingar
eða þá í gegnum vini. Það hlýtur líka að vera
erfiðara að leyna slíkri starfsemi sem vænd-
isklúbbar eru en leyna því að hafa samband
við hóp karlmanna.
Til þess að komast í samband við vændis-
konu er ekki óalgengt að krafist sé meðmæl-
enda, líkt því sem gerist í Frímúrararegl-
unni. Á þann hátt er reynt að tryggja að þeir
karlmenn sem komast í samband séu eins
öruggir og mögulegt er. Þetta er afar nauð-
synlegt og við verðum að hafa í huga í hve
litlu samfélagi við búum. Ein besta trygging
fyrir góðunt viðskiptavini er að hann sé gift-
ur og vel settur, bæði félags- og efnahags-
lega. Þetta tryggir að báðir aðilar hafa
ákveðinna hagsmuna að gæta og lítið spyrst
út.
Ef við reynum að finna einhver einkenni á
íslenskum vændiskonum, þá má segja að
sameiginlegt nteð þeim öllum sé ágóðinn.
Hann er verulegur og hægt var/er að grípa
upp mikinn pening á stuttum tíma. Það er
ekki óalgengt að ca. 15-20 þús. fáist fyrir
góða nótt. Þær eru margar giftar, og segja
má að þær séu venjulegar konur í alla staði
en hafi valið að stunda þetta sem hlutastarf
eða fullt starf. Þær tekjur sem hér er um að
ræða eru alls ekki allar skattfrjálsar þar sem
sumar hverjar gefa þetta upp til skatts sem
„hlunnindi" eða „vinargjöf".
Það sem gerir hinar íslensku vændiskonur
öðruvísi en norskar stallsystur þeirra er að
þær hafa allt aðrar hugmyndir um sjálfa sig
og sinn tilverurétt. í fyrsta lagi líta þær ekki
endilega á þetta sem vændi; ein sagði t.d. að
hún tæki aldrei peninga fyrir þessa þjónustu
heldur greiddu viðskiptavinirnir reikning-
ana hennar, húsaleigu, hita, rafmagn og
jafnvel kreditkortareikningana.
í öðru lagi Iíta þær fremur á sig sem
félagsráðgjafa, þar sem þær fá oft og einatt
til sín menn sem aðeins vilja spjalla um
sjálfa sig, sín kynlífsvandamál eða bara sína
kynlífsóra. Sumir koma til þeirra þar sem
ekkert er eftir af kynlífi í hjónabhndini og þá
koma þeir gjarnan með leyfi eiginkvenna. í
þessu sambandi má einnig segja frá því að
ein af þessum konum hefur tekið á móti
hjónum sem hafa viljað tilbreytingu eða
spennu í sitt kynlíf, og venjulega gengur
þetta mjög vel að hennar sögn og „allir
aðilar fara ánægðir heim.“
f þriðja lagi datt engri þeirra í hug að líta
á sig sem óæðri þegn í samfélaginu. Til að
mynda hafði ein þeirra áhuga á því að stofna
fyrirtæki og önnur taldi fram tekjur sínar að
hluta til skatts. Enn önnur var alls ekkert að
leyna því hvernig hún fékk peninga og sagð-
ist bara eiga nokkra góða vini.
Þar sem þær gátu allar fundið eina eða
aðra ástæðu til þess að verja sig og starf sitt,
gátu þær auðveldlega litið framhjá hinni
siðferðilegu spurningu hvort rétt væri að
selja líkama sinn. „Er það ekki gert hvort eð
er?“ spurði ein. „Eini munurinn á mér og
öðrum konum á svipuðu reki og ég er, er sá
að ég tek peninga fyrir þessa þjónustu en
þær ekki.“ Þeim tókst að líta á líkama sinn
sem atvinnutæki - reyndar það sama og
norskar vændiskonur gera. Hinsvegar þurfa
norskar vændiskonur að vera vímaðar til
þess að geta stundað þessa atvinnu, en það
var alls ekki algilt með íslensku konurnar.
Ein sagði til að mynda að hún notaði aldrei
vímuefni og tæki ekki á móti vímuðum við-
skiptavinum.
VIDSKIPTAVINIR. Það er ekki ósenni-
legt að margir séu farnir að velta þeirri
spurningu fyrir sér hverjir leiti til vændis-
kvenna, og það kann að vera að einhverjum
karlmanninum reynist erfiðara að fara í „bíó
með strákunum" nú á komandi dögum. En
hvað um það - hverjir eru viðskiptavinir?
Almenningur hefur löngum haft þessa
viðskiptavini á hreinu þ.e. haft ákveðnar
hugmyndir um hverjir þeir eru. Fremstir í
flokki hafa verið sjómenn, sem af skiljan-
legum ástæðum hafa lyst á konu þegar þeir
koma í land eftir langa útivist. Síðan eru
taldir upp fangar, menn sem af einhverjum
ástæðum geta ekki á venjulegan hátt náð sér
í konur.
Nýlegar rannsóknir sýna hinsvegar að við-
skiptavinir vændiskvenna er að langstærst-
um hluta hinn gifti, vel setti karlmaður á
miðjum aldri. í Osló er t.d. mest að gera hjá
vændiskonum virka daga og þá á milli 11-4,
þegar þessir karlmenn eru í vinnunni. Þeir
skreppa aðeins frá, í hádegisverð, á fund
eða annað og heimsækja þá vændiskonur og
eru búnir að þessu þegar vinnutíma lýkur og
geta þá með góðri samvisku farið heim og
eldað matinn ef því er að skipta. Reyndar
þurfa menn að hafa góða vinnu til þess að
geta þetta, í það minnsta þannig að auðvelt
sé að skreppa frá. Með öðrum orðum: Við-
skiptavinir vændiskvenna eru venjulega
menn í góðum stöðum í samfélaginu og
njóta oft töluverðrar virðingar.
Þessir karlmenn eiga það flestir sameigin-
legt að hafa mikinn áhuga á kynlífi, vilja
spennu og tilbreytni í sitt einkalíf. Sumir eru
eins og áður sagði að uppfylla dagdrauma
sína. Aðrir eru að sanna karlmennsku sína
51