Þjóðlíf - 01.06.1987, Qupperneq 70

í Þ RÓTTI R
mikli undirbúningur stendur. Með þessu
hefur sambandið markað viss tímamót í
sögu íþróttanna hér á landi. Hingað til hafa
íslenskir íþróttamenn þurft að leita til ann-
arra landa til að getað helgað sig íþrótt sinni
— nú er heilt landslið komið á föst laun.
Síðustu árin hafa einstaklingar sem hafa
skarað framúr fengið styrki úr afreksmanna-
sjóði ÍSÍ en HSÍ er fyrst sérsambanda til að
taka upp beinar greiðslur.
Eftir heimsmeistarakeppnina í Sviss var
framtíð landsliðsins í nokkurri óvissu. Marg-
ir höfðu gefið í skyn að þeir treystu sér ekki í
annan eins undirbúning og var fyrir þá
keppni og þeir yrðu tæplega með í Seoul. En
smám saman hefur hópurinn þjappað sér
saman á ný — enginn vill missa af þessu
mikla ævintýri þegar á reynir. Það má líka
segja að nú sé að hrökkva eða stökkva fyrir
íslenskt handknattleikslandslið. Aldrei fyrr
hefur staða okkar á alþjóðavettvangi í þess-
ari íþrótt verið jafn vænleg og aldrei fyrr
verið raunhæfur möguleiki á að blanda sér í
slaginn um allra efstu sætin. Auðvitað má
alltaf deila um hvort ísland sé í raun ein sex
bestu handknattleiksþjóða heims þótt sú
hafi orðið niðurstaðan í Sviss. En við erum í
hópi tólf til 14 þjóða í heiminum sem hafa
burði til að ná þetta langt - þegar á hólminn
er komið getur síðan tilviljun og heppni
ráðið mestu um hvaða þjóðir af þessum
vinna til verðlauna og hverjar sitja eftir.
Fyrir aftan fsland á HM í Sviss voru Sovét-
menn, Danir, Rúmenar, Vestur-Þjóðverjar,
Svisslendingar, Suður-Kóreubúar, Tékkar
og Pólverjar. Það er ekki með sanngirni
hægt að fullyrða að margar af þessum þjóð-
um séu í raun með lakara landslið en ísland.
Hvers eigum við þá að vænta af íslenska
landsliðinu í Seoul í september 1988? Þar
leika tólf þjóðir í tveimur riðlum. f öðrum
eru Júgóslavía, Svíþjóð, ísland, Sovétríkin,
fulltrúi Ameríku sem væntanlega verður
Bandaríkin og fulltrúi Afríku, væntanlega
Alsír. í hinum eru Ungverjaland, Austur-
Þýskaland, Spánn, Suður-Kórea, Tékkósló-
vakía og fulltrúi Asíu, væntanlega Japan eða
Kína. Sigurliðin í riðlunum leika til úrslita
um Ólympíutitilinn, liðin númer tvö um
bronsverðlaunin, liðin númer þrjú um 5.
sætið og svo koll af kolli. Sex efstu þjóðirn-
ar, þ.e. þær sem hafna í þremur efstu sætum
í hvorum riðli, fara síðan beint í
heimsmeistarakeppnina sem fram fer í
Tékkoslóvakíu árið 1990.
Reynum að líta raunhæft á möguleika
íslands. íslenska liðið á að hafna í einum af
fjórum efstu sætunum í sínum riðli, þ.e.
fyrir ofan fulltrúa Ameríku og Afríku. Ann-
að væri hreinn og beinn skandall og ekki til
frekari umræðu. Þar með á 8. sætið að vera
tryggt. Ekki slæm útkoma á heimsmæli-
kvarða en hér heima yrði litið á hana sem
áfall og engan ávinning. Samt má alveg
reikna með að einmitt þetta sæti gæti hæg-
lega fallið íslandi í skaut. Til að komast ofar
verðum við að vera í a.m.k. þriðja sæti í
riðlinum, og til þess þarf íslenska liðið að
vera fyrir ofan Júgóslavíu, Sovétríkin eða
Svíþjóð, þrjár af öflugustu handknatt-
leiksþjóðum heims. Annað er ekki til um-
ræðu hjá leikmönnum, þjálfara og forystu
HSÍ og á pappírunum virðist sem orka liðs-
ins ætti að beinast að leiknum við Svía —
hann sé lykillinn að einu af sex efstu sætun-
um í Seoul og þar með farmiða til Tékkósló-
vakíu.
En þannig er hættulegt að líta á málið.
Það er staðreynd að við höfum sjaldan sótt
gull í greipar Svía og aðeins unnið þá einu
sinni á stórmóti, í heimsmeistarakeppninni
1964. Svíar hafa sálfræðileg tök á íslenskum
handknattleiksmönnum, það hefur margoft
sýnt sig bæði í landsleikjum og Evrópu-
keppni. Og sökin í því liggur að mestu leyti
hjá íslensku leikmönnunum sjálfum. Þeir
hreinlega hata Svía og láta þá sífellt fara í
taugarnar á sér. Ég sá þetta best þegar ég
fylgdist með Eystrasaltskeppninni í Austur-
Þýskalandi snemma á þessu ári. Þá var við-
kvæðið hjá mörgum íslensku landsliðsmönn-
unum þetta: „Við verðum allavega að vinna
helvítis Svíana." Það er jafnan mikið gert úr
því að Svíar leiki þungan og leiðinlegan
handknattleik en það er ekki nema að hluta
til rétt - þeir eru t.d. nú með tiltölulega
ungt og efnilegt lið, kjarninn er fæddur
1962-1964, og þeir gætu hæglega náð mjög
langt í Seoul.
Síðan er ljósara en frá þurfi að segja að
Júgóslavía og Sovétríkin eru tvær mestu
handknattleiksþjóðir heims. Júgóslavar
hafa stokkað upp lið sitt sem varð Ólympíu-
meistari 1984 og heimsmeistari 1986 en nýju
mennirnir gefa þeim gömlu ekkert eftir og
verða vafalítið jafn erfiðir og alltaf áður
þegar stund Ólympíuleikanna rennur upp.
Látum ekki íslenskan sigur á þeim í Laugar-
dalshöllinni sl. vetur villa um of sýn fyrir
okkur. Sovétmenn virðast nú loksins vera
að ná sér á strik eftir að hafa hætt við
þátttöku í leikunum í Los Angeles 1984.
Fjarvera þeirra þar veikti þá sjálfa og rask-
aði allri uppbyggingu handknattleiksins í
landinu. Með stórbrotnum sigri á Austur-
Þjóðverjum í úrslitaleik Eystrasaltskeppn-
innar og sannfærandi sigri í B-keppninni á
Ítalíu hafa Sovétmenn sýnt að þeir eru
komnir í alfremstu röð á ný. Risinn ungi
Aleksandr Tutskin er orðinn einn fremsti
handknattleiksmaður heims og gæti hæglega
orðið stjarna Ólympíuleikanna í Seoul.
Sem sagt - 8. sæti er enginn árangur, 6.
sæti er góður árangur. Það er ótrúlega
skammt á milli og lítið má útaf bera þegar á
hólminn er komið til að gífurleg vinna sé til
einskis unnin. Síðan gætu málin æxlast
þannig að 7. sæti dygði til að komast á HM
1990, ef Tékkar hafna í einu sex efstu sæt-
anna. Það gæti sem sagt dugað íslenska lið-
inu að vinna sigur á einni „alvöruþjóð" til að
halda sæti sínu sem A-þjóð til ársins 1990. Á
því sést hve mikilvægir áfangar eru að baki
— þátttakan í Ólympíuleikunum 1984 og 6.
sætið þar varð til þess að ísland komst beint
í A-keppnina í Sviss 1986 - og þaðan beint til
Seoul.
Að grunni til eru það sömu leikmennirnir
sem taka þátt í þessum þremur stóru verk-
efnum. Los Angeies 1984, Sviss 1986 og
Seoul 1988. Menn hljóta því að spyrja sig -
hvað tekur við eftir Ólympíuleikana. Þá
verða reyndar flestir enn á besta aldri sem
handknattleiksmenn, Kristján Arason, Sig-
urður Gunnarsson, Sigurður Sveinsson, Al-
freð Gíslason, Þorgils Óttar Mathiesen,
Guðmundur Guðmundsson, Atli Hilmars-
son og Páll Ólafsson verða allir enn undir
þrítugu. Spurningin er hinsvegar sú hverjir
þeirra treysta sér til að halda áfram á sömu
braut — og auðvitað ræður miklu þar um
hvernig gengur í Seoul. Margir þeirra hafa >
látið í veðri vaka að eftir Ólympíuleikana
verði kominn tími til að hugsa sinn gang og
það yrði mikið áfall ef allir þessir hætta,
ásamt þeim sem eldri eru, svo sem Bjarna
Guðmundssyni, Einari Þorvarðarsyni,
Kristjáni Sigmundssyni, Þorbirni Jenssyni
og Þorbergi Aðalsteinssyni.
Þá kemur til kasta þeirra sem yngri eru.
Menn á borð við Geir Sveinsson, Jakob
Sigurðsson, Karl Þráinsson, Júlíus Jónasson
og Valdimar Grímsson eru þegar komnir
með talsverða reynslu og eru af þeirri milli-
kynslóð sem fyrst fyllir í skörðin. Geir er
reyndar þegar orðinn mikilvægur hlekkur í
varnarleik Islands en annars skortir nokkuð
á að breiddin strax að baki núverandi A-
landsliðs sé nægileg. Hinsvegar eru nú á
aldrinum 18-20 ára nokkur af mestu efnum
sem fram hafa komið hér á landi. Bjarki
Sigurðsson, Héðinn Gilsson, Konráð Olavs-
son og Árni Friðleifsson hafa allir hæfileika
til að komast í fremstu röð, og þeir Héðinn '
og Árni hafa þegar fengið smjörþefinn af A-
landsliðinu. HSÍ hefur náð að magna upp
mikinn áhuga fyrir handknattleik meðal
unglinga og þarf nú að fylgja því vel eftir
með markvissri uppbyggingu. Með mjög
aukinni áherslu á yngri landslið, 21-árs og 18
ára, ætti að vera möguleiki á að viðhalda
þeim sessi sem núverandi A-landsliðsmenn
hafa skapað íslandi í handknattleiksheim-
inum.
En eins og í öðrum íþróttum getur allt
gerst í handknattleik. Undirbúningur lands-
liðsins er viðamikill og einstakur í sinni röð
en hann tryggir ekki árangur. Mótherjar
íslands í Seoul leggja líka mikið upp úr þvi
að ná sem allra lengst þar og líta ekki lengur
á íslenska liðið sem 2. flokks andstæðing-
ísland er A-þjóð og slíkan mótherja vilja
allir vinna. Én íslenskir handknattleiks-
áhugamenn eru kröfuharðir og sætta sig
ekki við annað en stóra sigra. Og með þeirri .
hálf-atvinnumennsku sem nú hefur verið r
komið á aukast enn kröfurnar sem gerðar
eru til landsliðsmannanna. Þeir hafa hins-
vegar sýnt að metnaðurinn og viljinn eru
fyrir hendi — þeir hafa þegar lagt á sig
ótrúlegt erfiði til að ná settu marki og eiga
annað eins eða meira eftir á næstu 16 mán-
uðunum. Þeir eiga það skilið að þjóðm
standi með þeim en meti frammistöðu
þeirra í Seoul af sanngirni, hvernig sem
leikar fara þar.
■ Víftir Sigurftsson
70