Listin að lifa - 01.03.2004, Blaðsíða 39
Á áttatíu ára afmæli Jóns í hátíðasal Reykholtsskóla. Málverk-
ið er af föður hans, Þóri Steinþórssyni skólastjóra.
Hvað ertu búin að búa lengi í Reykholti, Halldóra? „Ég
kom hingað fyrst 1938. Anna Bjarnadóttir frænka mín var
prestsfrú í Reykholti og hjá henni var ég í þrjú ár. Arið
1946 settist ég alveg að hérna. Nú er ég búin að eiga heima
héma í nær sextíu ár. Enginn núlifandi hefur átt heima
lengur í Reykholti.“
Þú kemur hingað frá Grindavík. Voru ekki mikil við-
brigði að koma í lokaðan dal frá opnu hafi? „Mér fannst
þyngra loft hér, var svo vön sjávarloftinu. Ég var heldur
ekki vön svona miklum hita í húsum. Hér var hverahitun,
en heima var kynt með kolum.“
Jón hefur bundið þig við Reykholt. „Já. Jón kom hing-
að úr Mývatnssveit ellefu ára og móðir hans dó af bamsför-
um sama ár. Þá tók amma hans við móðurhlutverkinu, en
afí hans og amma fluttu hingað með þeim.“
Voruð þið ekki húsráðendur í Reykholtsskóla, með
ábyrgð á öllum skólanemendum? „Aðeins að hluta, en í
tólf ár vorum við nánast lokuð inni með börnunum eftir kl.
tíu á kvöldin. Allir nemendur og starfsfólk bjuggu í skóla-
húsinu, aðeins prestshjónin bjuggu annars staðar. Símstöð-
in í Reykholti var líka inni í íbúðinni, svo að fólk var mikið
að koma og fara. Auðvitað var þetta mikil ábyrgð og á-
gangur, en ánægjan er mér efst í huga þegar ég lít til baka.
Skólinn var oftast yfirfullur á þessum árum. Hér þreyttu
menn landspróf og hafin var kennsla á menntaskólastigi.
Alltaf um hundrað börn í skólanum. Við áttum sjálf fjögur
Halldóra í gervi kerlingar í Gullna hliðinu.
böm, en nokkur frændsystkini og börn vinafólks dvöldust
hjá okkur sumar og vetur.“
Hvernig gekk þér að ráða við allan þennan fjölda?
„Að mörgu leyti var auðvelt að vera með börn og unglinga
í Reykholti. Þau áttu sína vini í heimavistinni og ég vissi
alltaf hvar þau voru. Svo dregur smám saman úr þessu þeg-
ar héraðsskólamir fara að hætta hver af öðrum.“
Svo varstu líka aðalleikkonan í sveitinni. „Ég er löngu
hætt í leiklistinni,“ segir Halldóra hlæjandi. „Reyndar var
ég á sviðinu á vorsýningunni í fyrra, lék kerlinguna í
Gullna hliðinu, eins og ég hef gert áður. Mjög gott að læra
þá rullu, textinn er góður og lætur svo vel í munni.“
„Blómarósir var síðasta leikritið sem ég lék í. Textinn í
því fannst mér dónalegur.“ Halldóra þegir um stund, líkt og
til að kalla fram liðnar stundir, segir síðan: „Áður var alltaf
frumsýnt á þriðja í jólum. Býsna erfitt að æfa allan desem-
ber, en þetta var svo skemmtilegt. Annars hefði maður ekki
lagt á sig að vaka fram á nætur. Stundum voru bara tvær
sýningar eftir jólin, en komust upp í 10-15 sýningar. Ung-
mennafélag Reykdæla stóð fyrir leiklistinni og Logaland er
leikhúsið okkar. Helstu driffjaðrimar í leiklistinni á þessum
árum voru Andrés og Björn Jónssynir frá Deildartungu, og
Guðmundur Bjamason frá Hæli, faðir Margrétar leikkonu.
Margir kalla þig stöðvarstjórann í Reykholti? „Já,
eftir að símstöðin var gerð að pósthúsi var ég skipuð stöðv-
arstjóri. Jón var kennari og gat ekki sinnt þessu. Ég var
orðin 71 árs þegar símstöð og pósthús voru flutt í næsta hús
við verslunina, tengdadóttir mín tók þá við, en fram að
þeim tíma var stöðin starfrækt í húsinu hjá okkur.“ Hall-
dóra sýnir mér fyrrum símstöð og biðstofu baka til í hús-
inu. „Héma var opið frá kl. níu að morgni til átta á kvöldin.
Nú standa uppbúin rúm fyrir fólkið mitt þegar það kemur í
heimsókn - þar sem áður sátu fjórar símadömur og póstaf-
greiðslufólk.
Ég á fjögur börn, tíu barnabörn og þrettán langömmu-
börn. Um áramótin í fyrra voru hér fjörutíu manns, en síð-
asta gamlaárskvöld vorum við aðeins fjögur.“ Halldóru
finnst greinilega svipur hjá sjón að hafa svo fáa hjá sér á
stórhátíð. Hún sem var vön að hafa heilan skóla inni á gafli
hjá sér, ásamt símstöð og pósthúsi sveitarinnar.
39