Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.02.2007, Blaðsíða 62

Frjáls verslun - 01.02.2007, Blaðsíða 62
62 F R J Á L S V E R S L U N • 2 . T B L . 2 0 0 7 F R A M B O Ð I Ð T I L Ö R Y G G I S R Á Ð S I N S - Ýmsir velta því stundum fyrir sér hvort þörf sé lengur á Sam- einuðu þjóðunum og hvort tími þeirra sé ekki liðinn, enda séu þau máttlaus þegar á reyni eins og hafi sýnt sig í Íraksstríð- inu. Hvernig svarar þú svona gagnrýni? „Ég tel mikla þörf á að hafa Sameinuðu þjóð- irnar áfram og sterkari. Hvað annað betra höfum við? Fyrir smá og meðalstór ríki geta SÞ skipt sköpum. Það má sjálfsagt alltaf deila um hversu skilvirkt alþjóðakerfið er. Horn- steinn þess er þó SÞ og sérstofnanir þeirra. En hvað annað betra hafa lítil og meðalstór ríki til að verja hagsmuni sína? Sameinuðu þjóð- irnar leggja áherslu á lög og rétt; að það gildi þjóðaréttur í samskiptum þjóða og að ríki hafi sinn rétt. Það hafa auðvitað verið víða vanda- mál og því miður hefur alþjóðasamfélagið í einstaka tilvikum verið allt of svifaseint, eins og gerðist í Rúanda með hörmulegum afleiðingum.“ - Loftslagsmál - gróðurhúsaáhrif - eru áberandi í alþjóðlegri umræðu. Eru þau ekki að verða einn stærsti málaflokkurinn innan SÞ? „Það hefur orðið bylting í viðhorfi fólks til umhverfismála á síð- ustu árum og þetta er óhemjustór málaflokkur innan Sameinuðu þjóðanna. Umhverfismálin koma auðvitað mjög víða við – og loftslagsbreytingar eru aðeins hluti af vandanum. Mengun almennt er mikið áhyggjuefni, hvort heldur er loftmengun (sbr. Kyoto- samkomulagið), mengun í sjó eða á jörðu. Umfjöllun um þennan málaflokk – umhverfismálin – er stöðugt að verða umfangsmeiri innan SÞ og mikilvægi sjálfbærrar þróunar að verða öllum ljós, þar á meðal hvað varðar fiskveiðar og endurnýjanlega orkugjafa, en þar er Ísland í fararbrodd. En það eru ótal önnur mál sem eru ofarlega á baugi. Ég nefni þar stóraukna friðargæslu, SÞ er nú með 18 friðargæslusveitir vítt og breitt um heiminn. Þetta er mikið og kostnaðarsamt starf og fer vaxandi. Við Íslendingar höfum tekið aukinn þátt í friðargæslu, t.d. á Balkanskaga og í Afganistan. Við leggjum þar og víðar okkar af mörkum. Þróunarsamvinna er og hefur verið umfangsmikill þáttur í starfseminni og þar höfum við Íslendingar lagt lóð á vogarskálarnar – komum mun meira við sögu en áður.“ - Þú varst endurkjörinn einn af fjórum varaforsetum í hinu umfangsmikla efnahags- og félagsmálaráði (ECOSOC) SÞ núna í janúar. Hvaða þýðingu hefur þetta varaforsetasæti haft fyrir okkur Íslendinga? „Þetta er ein af sex aðalstofnunum SÞ og undir hana heyra mörg stór mál, eins og þróunaraðstoð, mannréttindamál, efnahagsmál, jafnréttismál, umhverfismál, vinnumál og áfram mætti telja. Ég hef haft mikla ánægju af að gegna varaformennsku í ráðinu, þetta hefur verið mikil vinna – en mesta þýðingin fyrir okkur Íslendinga er sú að við höfum haft meiri áhrif í ráðinu en ella, auk þess sem sýnileiki okkar hefur verið meiri – sem vonandi kemur sér vel varðandi fram- boð okkar til öryggisráðsins. Ísland var kjörið í ECOSOC 2005-2007 og þar sitja 54 ríki. Áður hefur Ísland setið í ECOSOC 1985-87 og 1997-99.“ - Íslendingar hafa látið að sér kveða í hafréttarmálum á vettvangi SÞ. Er það á þeim vettvangi sem áhrif okkar hafa verið mest hjá stofnuninni? „Þar hafa áhrif Íslands verið mjög mikil. Það er erfitt að kveða upp úr um hvar áhrifa okkar hafi gætt mest í svona samstarfi. En haf- réttarmálin snerta efnahagslega afkomu okkar beint og við höfum þar bein áhrif með stöð- ugri eftirfylgni og baráttu. Ég held að á engan sé hallað þegar ég segi að Hans G. Andersen, sendiherra og raunar fastafulltrú Íslands hér um skeið, hafi á sínum tíma unnið þrekvirki í hafréttarmálum á vettvangi SÞ og haft meiri áhrif í þessum málaflokki en nokkur annar Íslendingur. En vissulega hafa margir aðrir lagt sín lóð á vogarskálina.“ - Sameinuðu þjóðirnar voru stofnaðar árið 1945 í lok seinni heimsstyrjaldarinnar og voru hugsaðar m.a. sem friðarsamtök; að varðveita frið í heiminum og koma í veg fyrir stórátök. Það er varla hægt að segja að þetta markmið hafi tekist. „Það er auðvitað víða ófriðvænlegt í heiminum – og verður e.t.v. á meðan lífsgæðum er jafn misskipt og raun ber vitni. En ég fullyrði að án SÞ hefðu verið fleiri ófriðarblikur á lofti undanfarna áratugi og hver veit hversu miklu verra hefði getað gerst án samtakanna. SÞ hafa unnið gríðarlegt starf í öryggis- og afvopnunarmálum en þar er mikið starf óunnið ennþá. Það hefur vissulega ekki tekist að koma í veg fyrir átök í einstaka löndum, en heimsstyrjaldir hafa ekki verið háðar frá því að SÞ voru stofnaðar og merkir áfangar hafa náðst í mörgum málum. Staða Sameinuðu þjóðanna endurspeglar stöðu í heiminum hverju sinni og samtökin verða aldrei meira en það sem þátttökuríkin koma sér saman um að SÞ skuli vera,“ segir Hjálmar W. Hannesson sendiherra. „Fjárhagsáætlunin fyrir framboðið hljóðar upp á um 400 milljónir króna. Það er sá kostnaður sem fer í aðdragandann og eins við það að sitja í tvö ár í öryggisráðinu.“ Aðalritarar SÞ frá upphafi. Tveir fyrstu voru Norðmaðurinn Tryggve Lie (1946-52) og Svíinn Dag Hammarskjöld (1953-61). Kjör þeirra sýnir þá virðingu sem Norðurlöndin hafa notið innan SÞ.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156

x

Frjáls verslun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.