Læknablaðið - 01.05.2015, Blaðsíða 47
LÆKNAblaðið 2015/101 279
U M F J Ö L L U N O G G R E I N A R
málum. Anna mælir með því að ef menn
standa frammi fyrir flóknum málum sé
alltaf umsvifalaust kallað eftir ytri hjálp
hjá almannatengli. Hún ítrekar að fyrsta
boðorð í öllum viðkvæmum málum sé
að segja alltaf satt, bjóða samtal, biðja
afsökunar og taka ábyrgð. Hún sýnir
aðgerðaáætlun Landspítala vegna ebóla,
og fundargestir fyllast aðdáun því planið
virðist vera alhliða, vel skilgreint og æft,
og hvergi lausir endar.
Teitur Guðmundsson – framkvæmda-
stjóri Heilsuverndar – lýsti hvernig honum
hefur gengið að tala til almennings, og
hvað hann hefur haft að leiðarljósi. Hann
hefur útdeilt fræðslu og upplýsingum og
verið í sjónvarpi, útvarpi og skrifaði pistla
í Fréttablaðið, aðalatriðið er að hafa boð-
skapinn allan á mannamáli.
Gunnar Steinn Pálsson var síðastur
á dagskrá og ræddi aðkomu sína að LÍ
haustið 2014 þegar verkfall var yfir-
vofandi. Hann fór fögrum orðum um
skrifstofu LÍ og starfsfólk og Þorbjörn
Jónsson formaður væri toppurinn þar á,
yfirvegaður, kurteis og þolinmóður. Fjöl-
miðlar voru spenntir, langaði í verkfall
og almenningur og fjölmiðlar stóðu með
læknum, það var auðfundið. Læknafélagið
hafði aldrei áhrif á fréttir, sendi ekkert frá
sér nema fréttatilkynningar, stýrði engu
segir Gunnar Steinn. En auðvitað skrifuðu
læknar sjálfir í blöðin þessa mánuði og
það varð æ meira stress eftir því sem á
haustið leið. Um miðjan desember var
staðan orðin brothætt og stjórnvöld farin
að titra. Öryggi sjúklingi í hættu, nefnt
var að læknar vildu 50% launahækkun og
vonleysi fólks var auðheyrt. Samninga-
nefnd LÍ haggaðist aldrei, það var magnað.
Fjölmiðlar fengu aldrei á tilfinninguna
að það væri verið að nota þá, þeir þurftu
alltaf að dæla uppúr Þorbirni, hann lét
aldrei móðan mása. Það fyrsta sem hann
sagði eftir undirritun var að þeir lægst
launuðu fengju 20% hækkun, og það
varð aðalatriði. Stuðningur almennings
var knúinn áfram af ótta, enginn vill að
heilbrigðiskerfið liðist í sundur. Þetta var
fyrsta verkfall í syrpu sem framundan
er nú, og enginn leiður á þessu. Í lokin
sýndu læknar rosa samstöðu, það voru
haldnir stórir fundir og almenn ánægja
var mikil.
Af þessu ber að draga nokkra lærdóma:
sýna hæversku, ekki nýta fjölmiðla, hana-
slagur skilar engu, virðing lækna er fjör-
egg þeirra, – almannatengslafulltrúi er
alltaf með sama meðalið handa kúnnanum
sínum: eina róandi sprautu, ekkert annað.
Það er úthald sem skiptir öllu máli í þessu.
Aukaverkanir nýrra samninga er að taka
meiri ábyrgð og vera sýnilegri. Nú verður
læknum kannski kennt um launaskrið,
þeir eiga að taka þátt í samfélagsumræð-
unni, þess er vænst að þeir tjái sig.
Lokaorð Gunnars Steins vörðuðu fram-
tíðina: Næstu samningslotur lækna verða
í sviðsljósi, og þá má sjálfstraust lækna
ekki ofrísa eða kæruleysi taka yfir, það
þurfa allir læknar gæta að tungutaki sínu
á samskiptamiðlum. Læknafélagið stendur
föstum fótum og heiðarleiki og auðmýkt
eru besta veganestið.
Í pallborðsumræðu þátttakenda og
samtali þeirra við fundargesti kom fram
að verkfallið og sigling LÍ gegnum það
skapaði mikla virðingu félagsmanna fyrir
því, menn voru glaðir að tilheyra þessum
hópi. Það er viðkvæmt ástand þegar útí
svona sjó er komið einsog verkfall, og þá
ber að halda ró sinni, ákefð stuðnings-
manna getur orðið hættulegri en öflugur
andstæðingur.
Ungt fólk er komið til starfa í heil-
brigðiskerfinu, þeirra líf fer fram á öðrum
og nýrri miðlum en eldri kollega, snap-
chat, twitter, facebook, instagram, og það
fer fram linnulaust, allan sólarhringinn.
Landspítali er með í farvatninu reglur um
upptöku, myndbirtingu og þess háttar
innan spítalans, bæði fyrir sjúklinga og
aðstandendur og starfsfólk. Það þyrfti
annað málþing fyrir alla siðfræðina í
kringum þetta, hvað má og hvað má ekki.
Björn Gunnarsson svæfingalæknir
á Akranesi stýrði málþinginu af prúð-
mennsku og þótt of fáir væru viðstaddir
var ávinningur þeirra þeim mun meiri.
Björn Gunnarsson á Akranesi sem er í stjórn LÍ reynir að hafa hemil á fundargestum. Í pallborðinu eru Hjalti Már
Björnsson, Anna Sigrún Baldursdóttir, Teitur Guðmundsson og Gunnar Steinn Pálsson.
Reynir Arngrímsson erfðafræðingur, Guðmundur Björnsson endurhæfingarlæknir og Jörundur Kristinsson heimilis-
læknir voru nokkuð hugsi yfir ýmsu sem fram kom á þinginu.