Læknablaðið - 01.11.2014, Blaðsíða 52

620 LÆKNAblaðið 2014/100
U M F J Ö L L U N O G G R E I N A R
bjóðast. Það hjálpar svo ekki að vinnuað­
staðan er ekki góð og tækjakostur lélegur.
Ungir sérfræðingar vilja ekki koma heim
í aðstæður sem setja þá 10­15 ár aftur í
tímann, þegar tæki og tækni sem þykir
eðlilegt að hafa til bestu þjónustu við
sjúklinga er ekki til staðar.“
Hún staldrar aðeins við og segir svo
með áherslu. „Heimurinn hefur einfald­
lega minnkað. Það er miklu auðveldara
að vera í daglegum samskiptum við fjöl­
skyldu á Íslandi en áður var og auðvelt að
ferðast. Ungt fólk setur þetta ekki fyrir sig.
Launakjör, fagleg sjónarmið og félagslegir
þættir vega mun þyngra þegar tekin er
ákvörðun um að flytja heim eða ekki.“
Samskipti eru einn mikilvægasti þátturinn
„Fag okkar hefur ekki farið varhluta af al­
mennri fækkun sérgreinalækna á Íslandi.
Við þyrftum að fá 10­15 sérfræðinga til
starfa nú þegar hér á landi til að geta sinnt
myndgreiningu, kennslu og rannsóknum á
viðunandi hátt, bæði hér á Landspítala og
í Krabbameinsfélaginu. Röntgenlæknum á
Landspítala hefur fækkað um þriðjung á
síðustu árum á sama tíma og myndgrein­
ingarrannsóknum fjölgar stöðugt. Grein­
ing flókinna tilfella kallar á samráð við
kollega, umræður og skoðanaskipti og oft
koma fram nýjar upplýsingar á þann hátt
sem breyta heildarmyndinni. Þegar aðeins
einn sérfræðingur er á vakt um kvöld og
helgar verður ekki mikið um samræður
og vaktin snýst meira um að reyna að
komast yfir það sem fyrir liggur, þannig
að allir fái þá þjónustu sem er nauðsynleg
hverju sinni. Það er veruleikinn sem blasir
við. Vissulega eru jákvæðir þættir í starfi
okkar og þetta er einn sá mikilvægasti. Að
geta rætt tilfelli við kollegana. Líka lækna
í öðrum sérgreinum, eins og skurðlækna,
krabbameinslækna og meinafræðinga á
sameiginlegum vikulegum fundum. Við
fáum beiðnir um rannsóknir frá öllum
deildum sjúkrahússins og skilum niður­
stöðum til viðkomandi læknis og berum
ábyrgð á henni, en stundum heldur
sjúklingurinn að læknir hans sjái um
skoðun og túlkun myndgreiningarrann­
sókna. Oft saknar maður þess að hafa
ekki nánari upplýsingar um sjúklinginn
og ófullnægjandi svar eða hugsanlega
röng sjúkdómsgreining stafar oftar en
ekki af ófullnægjandi upplýsingum eða að
heildarmyndina skortir. Ég hef stundum
getað áttað mig betur á tilfellum með því
að ræða við sjúklinginn meðan á rannsókn
stendur. Það er þó alls ekki alltaf hægt,
bæði vegna þess að við náum ekki að hitta
nema lítinn hluta sjúklinga og tíminn er
svo sannarlega af skornum skammti.“
Uppbygging sérnáms hérlendis
Að mínu mati fá íslenskir læknanemar
heldur stutta kynningu á faginu í námi
sínu. Það eru því færri en við þurfum sem
stefna á sérnám myndgreiningu sem sér­
grein að loknu læknanáminu. Hér er þó
kominn öflugur vísir að fyrri hluta sér­
náms í myndgreiningu sem er vel metið á
háskólasjúkrahúsum erlendis. Við höfum
reyndar verið afar heppin síðustu ár og
nú er góður hópur sem hefur nýlokið eða
er við að ljúka sérnámi í greininni og við
höfum haft afar öflugan hóp læknanema
sem hefur unnið hjá okkur og hluti þeirra
stefnir á sérnám í greininni.
Sérnám í greininni tekur 5 ár og er
hægt að taka frá einu og upp í á þriðja ár
hér en svo þarf að fara utan til að ljúka
þjálfun eins og á við um aðrar sérgreinar
læknisfræðinnar. Við höfum getað sent
námslækna okkar til náms við góðar
stofnanir í Evrópu en afar erfitt er að kom­
ast í sérnám í myndgreiningu vestan hafs
þar sem ásóknin er mjög mikil, en röntg­
enlæknar vestan hafs hafa góðar tekjur,
sem skýrir vinsældir fagsins örugglega
að einhverju leyti. Undirbúningur náms­
lækna okkar sem halda héðan til frekara
náms annars staðar hefur hingað til verið
góður en við megum ekki láta deigan síga,
því við viljum koma okkar fólki að á bestu
stöðum og þá verður undirbúningurinn að
vera góður. Nú nýlega hélt Félag íslenskra
röntgenlækna í samstarfi við spítalann
og Royal College of Surgeons in Ireland­
Faculty of Radiologists námskeið fyrir
deildarlækna og nýorðna sérfræðinga til
undirbúnings fyrir Evrópska sérfræði­
prófið og stóð okkar fólk sig með mikilli
prýði, þannig að við erum á réttri leið tel
ég, þótt alltaf megi gera betur. Evrópska
sérfræðiprófið er ekki enn skylda en hefur
notið sívaxandi vinsælda sem staðfesting á
kunnáttu og getu nýútskrifaðra sérfræði­
lækna og viljum við taka þátt í að nýta
slíkt samstarf og þau tæki sem til eru til að
þróa betur sérnámið hér á landi.
Við skipulag fyrri hluta námsins hér
höfum við reynt að fylgja evrópsku regl­
unum, en áður hefur skipulag sérnáms
í Svíþjóð verið aðalviðmiðið. Sérnámið í
Svíþjóð hefur verið að taka breytingum
undanfarin ár sem ekki sér fyrir endann
á og þar sem ég hef starfað nokkuð fyrir
Evrópusamtök röntgenlækna og kynnst
vel námsskránni þar þá höfum við hana
til hliðsjónar. Við höfum fengið til okkar
læknanema á lokaári í valtímabil og getað
boðið upp á skiptinám fyrir þá og einnig
erum við að semja um lengra skiptinám
bæði í Bandaríkjunum og í Noregi fyrir
námslækna okkar. Einnig hefur komið til
tals að bjóða upp á skiptinám eða jafnvel
lengri dvöl á Írlandi en þær viðræður eru
einungis á byjunarstigi,“ segir Maríanna
Garðarsdóttir að lokum.