Ægir - 01.09.2001, Qupperneq 13

13
R A N N S Ó K N I R
augun á sömu hlið. Eftir mynd-
breytingu eru seiðin fóðruð á til-
búnu fóðri (þurrfóðri) og eru alin
í um 3 ár við 10-13°C áður en þau
ná hæfilegri stærð til slátrunar.
Af framansögðu má vera ljóst að
startfóðrun og eldi á lúðuseiðum
er afar flókinn ferill og eru afföll
nokkur fyrstu vikurnar eftir að
kviðpokastiginu lýkur. Startfóðr-
un lúðulirfa hefur af þessum sök-
um lengi verið flöskuháls í lúðu-
eldi. Úti í náttúrunni nærast
lúðulirfur á dýrasvifi en reynslan
hefur sýnt að söfnun dýrasvifs úr
sjó er ótrygg, bæði hvað varðar
það magn sem til þarf og ekki síst
vegna vandamála sem upp geta
komið með sníkjudýr. Hrygning
allt árið krefst þar af leiðandi að
farnar séu aðrar leiðir og fljótt var
valin sú leið að rækta allt fóður. Í
stríðeldi kemur fátt til greina
annað en saltvatnsrækja (Artemia)
sem ræktuð er við tiltölulega hátt
hitastig og þarf því hlutfallslega
stuttan ræktunartíma (48 klst.).
Næringarsamsetning saltvatns-
rækju, sérstaklega m.t.t. fitu, er
þó ófullnægjandi fyrir flestar teg-
undir sjávarlirfa og því er nauð-
synlegt að auðga saltvatnsrækjuna
af ákveðnum fitusýrum. Bent hef-
ur verið á mikilvægi fjölómett-
aðra fitusýra, sérstaklega DHA
(docosahexaenoic acid) og EPA
(eicosapentaenoic acid). Í flatfiskum
hefur verið sýnt fram á mikilvægi
DHA og ekki síður DHA/EPA
hlutfalls og þau áhrif sem hlutfall
þessara fitusýra í fóðri hefur á t.d.
myndbreytingu lirfanna. Kald-
sjávarfiskar innihalda mjög hátt
hlutfall fjölómettaðra fitusýra,
sérstaklega DHA, og í lúðu sést
það greinilega með mælingum á
hrognum jafnt sem fullvöxnum
fiski. Þar sem lúða er flatfiskteg-
und og lifir jafnframt í köldum
sjó, má gera ráð fyrir að þörf þess-
arar tegundar á DHA og fjöló-
mettuðum fitusýrum sé jafnvel
meiri en flestra annarra fiskteg-
unda sem eru í eldi í dag og gerir
það lúðu að sama skapi erfiðari í
eldi.
Árið 1993 hóf Fiskey ásamt
samstarfaðilum rannsóknir með
það að markmiði að rækta salt-
vatnsrækju með háu hlutfalli
DHA. Þessar rannsóknir hafa
borið árangur og lirfur þrífast vel
með þeim aðferðum sem beitt er í
eldinu í dag. Myndbreyting
heppnast sömuleiðis vel og bend-
ir það til þess að tekist hafi að ná
ásættanlegri næringarsamsetn-
ingu í saltvatnsrækjuna. Rann-
sóknir á þessu sviði hafa ekki skil-
að tilætluðum árangri í öðrum
löndum og stríða menn þar enn
við vandamál sem tengjast mynd-
breytingu lirfa.
Á ráðstefnum um eldi sjávar-
fiska hefur vægi örvera í umræð-
unni verið vaxandi á liðnum
árum. Rannsökuð hefur verið
samsetning örveruflóru lirfa í eldi
barra/brama, sandhverfu og lúðu í
klakstöðvum erlendis og hafa
Eldisferill lúðu er lengri en annarra sjávarfiska
sem eru í eldi í dag og gerir það enn meiri
kröfu til fullnægjandi fóðurs og umhverfis.
Lúðuvinirnir Birgir Kristinsson og Óli Þór Jóhannsson í klakfiskastöð Fiskeldis Eyjafjarðar á Dalvík.
Klakfiskurinn í
klakfiskastöðinni á
Dalvík er engin
smásmíði.