Ægir - 01.09.2001, Blaðsíða 31
31
V E S T M A N N A E Y J A R
• Fiskvinnsla í Þorlákshöfn styrktist verulega við
áherslubreytingu VSV, öfugt við það sem heima-
menn héldu forðum fram í hita þjóðmálaum-
ræðunnar. Fyrirtækið Frostfiskur ehf. keypti
húsnæði VSV á staðnum (VSV eignaðist
jafnframt 40% hlut í Frostfiski). Þessi starfsemi
í Þorlákshöfn skilar nær fimmföldum tekjum á
við það sem áður var, yfir milljarði króna á ári í
stað um 230 milljóna króna áður. VSV gerir eitt
skipa sinna áfram út með áhöfn frá Þorlákshöfn:
Brynjólf ÁR-3.
Athygli vakti á sínum tíma að eigendur Vinnslu-
stöðvarinnar samþykktu í tvígang að kanna samein-
ingu við Ísfélag Vestmannaeyja og í annað skiptið
einnig við Krossanes hf. og Ósland hf. VSV dró sig í
bæði skiptin út úr sameiningarviðræðunum. Þegar
horft er á umskiptin í rekstri VSV má spyrja sem svo:
Hefði sameining skilað enn meiri og betri árangri en
blasir við í dag? Þeirri spurningu verður auðvitað
aldrei svarað með vissu en líklega hefði hinn gríðar-
mikli bati í rekstri félagsins verið kallaður samlegð-
aráhrif. Hins vegar má með nokkurri vissu giska á
hvað spekingar í verðbréfafyrirtækjum hefðu sagt ef
rekstrarbati hefði látið á sér standa: Sögðum við ekki,
það hefði nú verið önnur og betra afkoma ef samein-
ing hefði gengið eftir í Eyjum!
Nettóskuldir og fjármagnsgjöld Vinnslustöðvarinnar*
2000/2001 1999/2000 1998/1999
Rekstrartekjur 3.213 2.373 2.474
Rekstrargjöld 2.186 1.872 2.369
Hagnaður fyrir vexti og afskriftir 1.026 501 105
Afskriftir (420) (418) (443)
Aðrar tekjur og gjöld alls (27) (84) (240)
Fjármagnsgjöld nettó (856) (255) (273)
Hagnaður / (tap) (276) (256) (851)
Heildarskuldir 4.392 4.003 3.983
Heildarskuldir - veltufjármunir 3.533 3.389 3.015
*samkvæmt ársreikningum þriggja ára
Vinnslustöðin í Eyjum verður helsti vettvangur upptöku á leik-
inni kvikmynd sumarið 2002. Þetta er franskt/íslenskt sam-
vinnuverkefni og leikstjórinn er fransk-íslenskur kvikmyndagerð-
armaður, Sólveig Anspach. Hún er fædd í Vestmannaeyjum en
fluttist til Frakklands með móður sinni, Högnu Sigurðardóttur,
arkitekt og Eyjamanni, og ólst þar upp. Sólveig vann á unglings-
árum í Vinnslustöðinni og afi hennar, Sigurður Friðriksson, var
þar verkstjóri í áratugi. Val upptökustaðarins er því tæpast til-
viljun.
Vinnuheiti kvikmyndarinnar er Illviðri (Stormy Weather).
Hermt er að myndin fjalli um ást, sálarlíf og veðurfregnir (!); ör-
lagavefur tveggja stúlkna. Leiðin liggur frá Manhattan til Eyja.
Söguhetjur lenda í basli með sig sjálfa og tilveruna. Líf í verbúð
kemur við sögu og leikmynd fyrir senur þar að lútandi bíður til-
búin eftir leikurum og myndatökumönnum. Í helstu hlutverkum
verða ýmsir góðkunnir leikarar, bæði íslenskir og erlendir.
Verbúð Vinnslustöðvarinnar var tekin í notkun um 1960 og
hýsti farandverkafólk þar til snemma á tíunda áratug nýliðinnar
aldar. Þá var líf í tuskum í Eyjum og sveitapiltar úr Skagafirði,
uppsveitum Árnessýslu og víðar komu á vetrarvertíð til að vinna
sér inn fúlgur fjár fram að sauðburði. Þór Vilhjálmsson, gamal-
reyndur starfsmaður í Vinnslustöðinni, man eftir mörgu góðu fólki
sem lagði leið sína til Eyja, vann í fiski og bjó í verbúðinni. Sum-
ir fiskverkamennirnir urðu þjóðþekktir fyrir allt aðra hluti, nefna
má tvo rokktónlistarmenn sem gerðu það gott síðar: sjálfan kóng-
inn Bubba Morthens og Shady Owens, söngkonu í Trúbroti.
Svo breyttist gangur fiskvinnslunnar, farandverkafólkinu
fækkaði og verbúðalífið heyrði brátt sögunni til. Eftir stóð ver-
búð Vinnslustöðvarinnar mannlaus, þögul og virðingarsnauð.
Óvænt vegsemd átti samt fyrir þeim góða stað að liggja, nefni-
lega sú að hafna sem leikmynd á hvítu tjaldi kvikmyndahúsanna.
Verbúðirnar í Vinnslustöðinni eru auðar og yfirgefnar.
Skrautlegt herbergi í verbúðunum.
Vinnslustöðin á hvíta tjaldinu